約 548 件
https://w.atwiki.jp/shintouzyo/pages/384.html
唐書巻一百一 列伝第二十六 蕭瑀 鈞 嗣業 嵩 華 復 俛 倣 廩 遘 定 蕭瑀字時文、後梁明帝子也。九歳、封新安王。国除、以女兄為隋晋王妃、故入長安。瑀愛經術、善屬文。性鯁急、鄙遠浮華。嘗以劉孝標辯命論詭悖不經、乃著論非之、以為:「人稟天地而生而謂之命、至吉凶禍福則繋諸人。今一於命、非先王所以教人者。」通儒柳顧言・諸葛潁歎曰:「是足鍼孝標膏肓矣!」 晋王為太子、授右千牛。即帝位、妃為后、而瑀寖親寵、頻遷尚衣奉御・検校左翊衛鷹揚郎将。感末疾、不呼醫、曰:「天若假吾餘年、因得為遁階矣!」后聞、責謂曰:「爾亡国後不安小官、而高為怪語、罪不測。」瑀復治疾、良已。拜内史侍郎、数言事忤旨、稍見忌。 帝至雁門、為突厥所圍、瑀謀曰:「夷俗、可賀敦與兵馬事、況義成公主以帝女為之。若走一介使鐫喩、宜不戰而解。又衆商陛下已平突厥、方復事遼東、故怠不肯戰。願下詔赦高麗、專討突厥、則人自奮矣。」帝從之。既而主詭辭謂突厥、果解圍去。然帝素意伐遼、又銜瑀以謀擫其機、謂群臣曰:「突厥何能為、瑀乘未解時乃紿恐我!」遂出瑀為河池郡守。部有鈔賊万人、吏不制、瑀募勇敢士撃降之、悉捐貲畜賜有功。又撃走薛挙衆数万。 高祖入京師、招之、挈郡自歸、授光禄大夫、封宋国公、拜民部尚書。秦王領右元帥、攻洛陽、署瑀府司馬。武徳元年、遷内史令、帝委以樞筦、内外百務悉関決。或引升御榻、呼曰蕭郎。瑀自力孜孜、抑過繩違無所憚。上便宜、毎見納用。手詔曰:「得公言、社稷所賴、朕既宝之、故賜黄金一函、公其勿辭。」 是歳、州置七職、秦王為雍州牧、以瑀為州都督。詔嘗下中書、未即行、帝讓其稽、瑀曰:「隋季内史詔敕多違舛、百司不知所承。今朝廷初基、所以安危者繋號令。比承一詔、必覆審、使先後不謬、始得下、此所以稽留也。」帝曰:「若爾、朕何憂乎?」初、瑀関内田宅悉賜勳家、至是、還給之。瑀盡以分宗族、獨留廟室奉祠。王世充平、進尚書右僕射。七年、以熒惑犯右執法、避位、不許。久之、遷左僕射。 貞観初、房玄齢・杜如晦新得君、事任稍分、瑀不能無少望、乘罅切詆、辭旨疏躁。太宗怒、廢于家。俄拜特進・太子少師、復為左僕射、実封六百戸。帝問瑀:「朕欲長保社稷、奈何?」瑀曰:「三代有天下所以能長久者、類封建諸侯以為藩屏、秦置守令、二世而絶。漢分王子弟、享国四百年。魏・晋廢之、亡不旋跬。此封建之有明效也。」帝納之、始議封建。坐與陳叔達忿爭御前不恭、免。歳餘、起為晋州都督。入拜太常卿、遷御史大夫、参預朝政。瑀論議明辯、然不能容人短、意或褊駁不通、而向法深、房玄齢・魏徴・温彦博頗裁正之、其言多黜、瑀亦不平。會玄齢等小過失、瑀即痛劾、不報、由是自失、罷為太子少傅、加特進、復為太常卿。拜河南道巡省大使。九年、復参預政事。 帝嘗曰:「武徳季、太上皇有廢立議、顧朕挾不賞之功、於昆弟弗見容、瑀於爾時不可以利怵死懼、社稷臣也。」因賜詩曰:「疾風知勁草、版蕩識誠臣。」又曰:「公守道耿介、古無以過、然善惡太明、或有時而失。」瑀頓首謝曰:「既蒙教、又許以忠亮、雖死日、猶生年也。」魏徴曰:「臣有逆衆持法、主恕之以公。孤特守節、主恕之以介。昔聞其言、乃今見之。使瑀不遇陛下、庸能自保邪?」晋王為皇太子、拜太子太保・同中書門下三品。帝曰:「三師、以徳導太子者也、礼不尊、則無所取法。」乃詔:「師入謁、太子出門迎拜、師答拜。毎門、讓乃入。師坐、然後坐。書前後著名、稱惶恐。」 瑀素貴、但中狹。毎燕見、輒言:「玄齢輩朋黨盜權、若膠固然、特未反耳。」帝曰:「知臣莫若君。朕雖不明、寧頓懵臧否?」因為瑀曉解。瑀以帝有所偏信、帝積久亦不平。瑀好浮屠法、間請捨家為桑門、帝許之矣、復奏自度不能為、又足疾不入謁、帝曰:「瑀豈不得其所邪?」乃詔奪爵、下除商州刺史。未幾、復其封、加特進。卒、年七十四。遺命斂以單衣、無卜日。詔贈司空・荊州都督、陪葬昭陵。太常謚曰肅、帝以其性忌、改謚貞褊。 子鋭、尚襄城公主、為太常少卿。 鈞、瑀從子、有才譽。永徽中、累遷諫議大夫・弘文館学士。左武候屬盧文操跳堞盜庫財、高宗以其職主幹、當自盜罪死。鈞曰:「囚罪誠死、然恐天下聞、謂陛下重貨輕法、任喜怒殺人。」帝曰:「真諫議也。」詔原死。太常工為宮人通訊遺、詔殺之、且附律。鈞言:「禁當有漸、雖附律、工不應死。」帝曰:「如姫竊符、朕以為戒、今不濫工死、然喜得忠言。」即宥工、徙遠裔。終太子率更令。 子瓘、為渝州長史、居母喪、以毀卒。 鈞兄子嗣業、少從煬帝后入突厥、貞観九年歸、以其知虜曲折、詔領突厥衆。擢累鴻臚卿、兼單于都護府長史。調露中、突厥叛、嗣業與戰、敗績。高宗責曰:「我不殺薛仁貴・郭待封、故使爾至此。然爾門與我家有雅舊、故貸死。」乃流桂州。 嵩、瓘子、貌偉秀、美須髯。始、娶會稽賀晦女、僚婿陸象先、宰相子、時為洛陽尉、已有名、士爭往交、而嵩汨汨未仕、人不之異。夏栄者善相、謂象先曰:「君後十年、貴冠人臣、然不若蕭郎位高年艾、挙門蕃熾。」時人不許。 神龍元年、始調洺州参軍事。桓彦範為刺史、待以異礼。河北黜陟使姜師度表為判官。開元初、擢中書舎人。時崔琳・王丘・斉澣皆有名、以嵩少術学、不以輩行許也、獨姚崇稱其遠到。歴宋州刺史、遷尚書左丞。 十四年、以兵部尚書領朔方節度使。既赴軍、有詔供帳餞定鼎門外、玄宗賦詩勞行。會吐蕃大将悉諾邏恭禄及燭龍莽布支陷瓜州、執刺史田元献。回紇又殺涼州守将王君、河・隴大震。帝擇堪任邊者、徙嵩河西節度使、判涼州事、封蘭陵県子。嵩表裴寬・郭虚己・牛仙客置幕府、以建康軍使張守珪為瓜州刺史、完樹陴塢、懷保邊人。於時悉諾邏恭禄威憺諸部、吐蕃倚其健噬邊、嵩乃縱反間、示疑端、賛普果誅之。使悉末明攻瓜州、守珪拒甚力、虜引卻。會鄯州都督張志亮破賊青海西、嵩又遣副将杜賓客率彊弩四千與吐蕃戰祁連城下、自晨汔晡、乃大潰、斬一将、虜哭震山谷。露布至、帝大悅、授嵩同中書門下三品、又官一子、恩顧第一。 十七年、進兼中書令。自張説罷宰相、令缺四年、嵩得之、然常遙領河西節度。在公慎密、人莫見其際。子衡、尚新昌公主。嵩妻入謁、帝呼為親家、儀物貴甚。俄封徐国公。 初、裴光庭與嵩数不協、光庭卒、帝委嵩擇相、嵩推韓休。及休同位、峭正不相假、至校曲直帝前。嵩慚、乞骸骨。帝慰之曰:「朕未厭卿、何庸去乎?」嵩伏曰:「臣待罪宰相、爵位既極、幸陛下未厭、得以乞身。有如厭臣、首領且不保、又安得自遂?」因流涕。帝為改容曰:「卿言切矣、朕未能決。弟歸、夕當有詔。」俄遣高力士詔嵩曰:「朕将爾留、而君臣誼當有始有卒者。」乃授尚書右丞相、與休皆罷。是日、荊州進黄甘、帝以紫包賜之。擢子華給事中。 久之、進太子太師。而幽州節度使張守珪坐賂中人牛仙童得罪、李林甫素忌嵩、因言嵩嘗以城南墅遺仙童、貶青州刺史。尋復拜太子太師。固請老、見許。嵩退、脩蒔園區、優游自怡。家饒財、而華為工部侍郎、衡以尚主位三品、就養、年踰八十、士豔其栄。天宝八載卒、贈開府儀同三司。 華、謹重方雅、有家法、嗣爵。天宝末、為兵部侍郎。禄山乱、陷賊、逼守魏州。郭子儀攻安慶緒於相州、華間道奉表、欲挙魏以應、為賊所執。會崔光遠得魏州、破械出之。魏人徳華庇免、爭來詣光遠乞留、有詔即授刺史。思明反、子儀懼復失華、乃表崔光遠代之、而召置軍中。相州兵潰、華還朝、猶以汚賊降試秘書少監。稍遷尚書右丞、擢河中晋・絳節度使。上元初、以中書侍郎同中書門下平章事。李輔国用事、求宰相、華拒之、輔国怨。會肅宗大漸、矯詔罷華為礼部尚書、引元載以代。方代宗諒闇、載助輔国、貶華為峽州司馬、卒。二子:恆・悟。 復字履初、衡子。生戚里、姻從豪汰、以服御輿馬相夸、復常衣垢弊、居一室、学自力、非名士夙儒不與游、以清操顯。華毎歎曰:「此子當興吾宗!」推主蔭為宮門郎。広徳中、歳大饑、家百口、不自振、議鬻昭應墅。宰相王縉欲得之、使弟紘説曰:「以君才宜在左右、胡不以墅奉丞相取右職?」復曰:「鬻先人墅以濟孀單、吾何用美官、使門内餒且寒乎?」縉憾之、由是廢。数歳、乃歴歙・池二州刺史、治状應條。遷湖南観察使。改同州刺史、歳歉、州有京畿観察使儲粟、復輒發以貸人、有司劾治、詔削階、停刺史。或弔之、復曰:「苟利於人、胡責之辭!」久乃拜兵部侍郎。 普王為襄漢元帥、進復戸部尚書・統軍長史。舊制謂「行軍長史」、徳宗以復父諱更之。未行、扈狩奉天。帝惡庳隘、欲西如鳳翔依張鎰。復曰:「鳳翔乃泚舊兵、今泚悖乱、當有同惡者。雖鎰、臣畏不免。」帝曰:「朕業行、留一日以驗爾言!」俄而鎰為李楚琳所害、於是拜吏部尚書・同中書門下平章事。 復嘗言:「艱難以來、始用宦者監軍、權望太重、是曹正可委宮掖事、兵要政機、叵使参領。」帝不聽。又言:「陛下厥初清明、自楊炎・盧放命穢盛徳、播越及茲。今阽于危、當懲乂前敗。」因述君臣大端、即自言:「若使臣依阿偷免、不敢當宰相。」對上或諂諛阿匼、復厲言:「詞不正!」帝色眙、謂左右曰:「復慢我。」因詔復充山南・江淮・湖南・嶺南等道宣撫・安慰使。 興元初、進門下侍郎。初、淮南陳少游左附李希烈、而張鎰判官韋皋殺邠・隴叛卒、不應楚琳。復還執政、建言:「陛下反正、功臣已貴矣、唯甄善汰惡為未明。少游位将相、首臣賊、皋名淺官下、獨挺挺抗忠。如以皋代少游、則天下瞭然知逆順之理。」帝許之。復出、中官馬欽緒揖宰相劉從一、附耳語、既而從一密諗復曰:「有詔與公議向所奏、不欲李勉・盧翰聞知。」復曰:「堯・舜有『僉曰』之言、朝廷大事尚當謀及公卿。如勉等非其人、當罷去。既曰宰相、而謀議可獨避之乎?今與公行此或可、弟恐寖以生常、政由是敝。」從一以聞、帝不悅。復辭疾上政事、許之。 弟升、尚郜国大長公主、肅宗女也。升早卒、主以姦蠱事再得罪廢、諸子悉逐醜地、女為皇太子妃、太子請離婚、帝銜曩忮、故復坐是検校太子左庶子、廢居饒州。貞元四年卒、年五十七。 復望閥高華、厲名節、不通狎流俗。及為相、臨事嚴方、数咈帝意、故居位亟解。然性孝友、既貶晏然、口未嘗言所累。 復子湛。湛子寘、咸通中位宰相、無顯功、史逸其伝。 俛字思謙、恆子。貞元中、及進士第、又以賢良方正對策異等、拜右拾遺。元和六年、召為翰林学士、凡三年、進知制誥。會張仲方以李吉甫数調發疲天下、訾其謚、憲宗怒、逐仲方、而俛坐與善、奪学士、下除太僕少卿。皇甫鎛薦為御史中丞、鎛與令狐楚皆善俛、兩人同輔政、数稱其善、故帝待俛厚。襲徐国公。穆宗立、逐鎛、議所以代者、楚薦之、授中書侍郎・同中書門下平章事、進門下侍郎。 吐蕃寇涇州、調兵護邊、帝因問:「兵法有必勝乎?」俛曰:「兵凶器、聖人不得已用之、故武不可玩、玩則無震。夫以仁討不仁、以義討不義、先招懷、後掩襲、故有不殺厲、不禽二毛、不犯田稼、其救人如免水火、此必勝術也。若乃以小不忍輕任干戈、師曲而敵怨、非徒不勝、又将自危、是以聖王慎於兵。」帝重其言。嘗詔俛撰王承宗先銘、俛奏:「承宗比不臣、迷而後復、臣不忍稱道其先。又辭成當有餉謝、拒之、則非朝廷撫納意。受之、臣誼不當取。」帝善而止。 令狐楚罷執政、西川節度使王播賂權幸求宰相、俛劾播纖佞不可汚台宰、帝不許。自請罷、冀有感寤、帝亦不省。俄罷為尚書左僕射、用播為鹽鐵使、後卒相。俛自謂輔政淺、固辭僕射、換吏部尚書。又避選事、徙兵部、移病求分司、不許。授太子少保、為同州刺史。復以少保分司東都。 性簡絜、以聲利為汚、疾邪太甚、孤特一、故輕去位無所藉。文宗即位、召授少師、稱疾力不拜、乃還左僕射、許致仕。莊恪太子時、議選舊徳、保輔東宮、復以少師召、輒上還制書、堅辭。即遷太子太傅、優詔褒尚。開成初、弟俶為楚州刺史、召見。帝曰:「俛先帝賢宰相、筋力未衰、可一來、爾善道朕意。」乃以詔書并絹三百因俶致之。俛終不起、以寿卒。 母韋、賢明、治家嚴、俛雖宰相、侍左右如褐衣時、居喪哀毀。既老、家於洛、歳時賓客請謝、以為煩、乃舎濟源墅、自放山野、優游窮年。然其居位頗介謹持法、重名器、狹於用人、毎除吏、常憂不稱、鮮有簡拔。 穆宗初、兩河底定、俛與段文昌當国、謂四方無虞、遂議太平事、以為武不可黷、勸帝偃革尚文、乃密詔天下鎮兵、十之、歳限一為逃・死、不補、謂之銷兵。既而籍卒逋亡、無生業、曹聚山林間為盜賊。會朱克融・王廷湊乱燕・趙、一日悉收用之。朝廷調兵不充、乃召募市人烏合、戰輒北、遂復失河朔矣。 賛曰:俛議銷兵、寧不野哉!當此時、河朔雖挈地還天子、而悍卒頑夫開口仰食者故在、彼皆不能自返於本業者也。又朱克融等客長安、餓且死、不得一官、而俛未有以措置、便欲去兵、使群臣失職、一日叫呼、其從如市、幽・魏相挺、復為賊淵、可謂見豪末而不察輿薪矣。宰相非其人、禍可既乎! 倣字思道、悟子。大和中、擢進士第。除累給事中。宣宗力治、喜直言、嘗以李璲為嶺南節度使、使者已賜節、而倣封還詔書。帝方作樂、不暇命使、遣優工趨出追之、未及璲所而還。後以封敕脱誤、法當罰、侍講学士孔温裕曰:「給事中駁奏、為朝廷論得失、與有司奏事不類、不應罰。」詔可。 令狐綯用李琢經略安南、琢以暴沓免、俄起為寿州團練使、倣劾奏琢無所回、時推其直。自集賢学士拜嶺南節度使。南方珍賄叢夥、不以入門。家人病、取槁梅於廚以和劑、倣知、趣市還之。 咸通初、為左散騎常侍。懿宗怠政事、喜佛道、引桑門入禁中為禱祠事、数幸佛廬、広施予。倣諫、以為:「天竺法割愛取滅、非帝王所尚慕。今筆梵言、口佛音、不若懲謬賞濫罰、振殃祈福。況佛者可以悟取、不可以相求。」帝雖昏縱、猶嘉歎其言。後官数遷、拜義成軍節度使。滑州瀕河、累歳水壞西北防、倣徙其流遠去、樹堤自固、人得以安。以兵部尚書再判度支、進中書侍郎・同中書門下平章事。再遷司空・蘭陵県侯。時天下盜起、宦人持兵柄。倣以鯁正為權近所忌。卒年八十。 子廩、字富侯。第進士、遷尚書郎。倣領南海、解官往侍。為人退約少合。南海多榖紙、倣敕諸子繕補殘書。廩諫曰:「州距京師且万里、書成不可露齎、必貯以囊笥、貪者伺望、得無薏苡嫌乎?」倣曰:「善、吾思不及此。」乃止。広明初、以諫議大夫知制誥、請厲止夜行以備賊諜、出太倉粟賤估以濟貧民。俄遷京兆尹。田令孜養子有罪亡、撃捕吏、繋獄、請救踵門、廩不納、杖殺之、内外畏讋。令孜拒黄巣、以廩為糧料使、辭疾、貶賀州司戸参軍事。會襄王竊據、挈族逃河朔、鎮冀節度使王鎔厚礼之。光化中、以給事中召、不至、卒。 遘字得聖、寘子。咸通中、擢進士第、辟節度府。入朝、拜右拾遺。與韋保衡聯第、而遘姿宇秀偉、氣孤峻、嘗慕李徳裕為人。保衡才下、諸儒靳薄之、不甚齒、獨呼遘太尉、保衡憾焉。於是保衡已為相、摭遘罪、繇起居舎人斥播州司馬。道三峽、方迫畏不瞑、若有人謂曰:「公無恐、予為公呵禦。」遘怳悟。俄謁白帝祠、見帝貌類向所睹、異之。未幾、保衡死、召為礼部員外郎。乾符中、累擢戸部侍郎・翰林学士承旨。 僖宗入蜀、以兵部判度支、次州、拜同中書門下平章事。始、王鐸主貢挙而得遘、及是、與鐸並位。鐸年老、嘗入對踣殿中、遘掖起之。帝喜曰:「遘善事長、大臣和、予之幸也!」遘曰:「不止以長、乃鐸門生。」帝笑曰:「鐸選士、朕選宰相、卿無負我!」遘頓首謝。從還京師、累拜司空、封楚国公。 遘負大節、以王佐自任。既當国、風采峭整、天子器之。時藩鎮多興於盜賊、橫放莫能制、權綱漼弛。支詳在徐州、引散騎常侍李損子凝吉為佐、會牙将時溥逐詳而取節度、溥為饔幹所毒、不死、或讒凝吉為詳報仇者、溥怒殺之。損時在朝、溥即上言損連謀、請并誅。田令孜受溥金、劾損、付御史獄、中丞盧渥傅成其罪。御史王華嫉惡甚、表損不知状。令孜請移神策獄、華不奉詔、奏言:「損近臣、法當死即死、獨不宜取辱於宦人手。」遘即時叩延英爭曰:「凝吉以冤就屠、已不可言。損與子音問不接且数期、安得謂同謀哉?溥恃功壞天子法、請案近臣、卑侮王室、有無将之萌。今損可無罪誅、禍且及臣輩。」帝寤、止免官。當此時、令孜持禁軍、權寵可炙、公卿無不附順、唯遘未嘗少下。 後令孜取安邑池鹽給衛軍、王重栄固爭、乃徙重栄它鎮、不受詔。令孜以兵討之、重栄引沙陀拒王師。王師敗、逐而西、帝驚、幸鳳翔。諸節度共劾令孜生事、離間大臣。遘素惡之、與裴澈計、共召朱玫於邠。玫起邠兵五千奉迎、與沙陀等連和。令孜迫帝幸陳倉、夜出、百官不及從。玫怒令孜、并望帝不諒其心、謂遘曰:「上奔播六年、中原之人、與賊肝髓流野、得復宗廟、遺老殘民聞輿馬音、流涕相歡。上曾不念、以諸侯勤王功為敕使之寵。今姦臣為国産怨、我奉命而來、返以為脅君。群臣報国極矣、戰力殫矣、尚能垂頭塌翅求生於黄門哉!喪君有君、公其圖之。」遘曰:「上無負天下、顧為令孜掣制、毎言必涕数行下。陳倉之行、又劫於兵。公誠有憂王室意、宜還藩奉表、請天子復国、策無宜此。」玫曰:「諸王才可任天下者不乏。」遘曰:「人非伊・霍、欲為禍首、未或利也。」玫退曰:「我擇一王為帝、違者斬、尚何事?」乃立嗣襄王熅、而召遘作冊、遘苦辭、玫更委鄭昌圖、滋恨遘。及還長安、使昌圖相熅、罷遘為太子太保。移疾不出。方其弟蘧為永樂令、往從之。帝還宮、宰相孔緯與遘雅隙、乃劾嘗為偽臣、即賜死其所、実光啓三年。 遘見柄任凡五期、行完而材、逢世多故、召愎臣以濟乱、身汚偽署、不得其死、人為哀之。 定字梅臣、瑀曾孫。以蔭起家陝州参軍事・金城丞。事清挺。選補黜陟使裴遵慶表為判官、還調万年主簿。歴左右司郎中。為元載所惡、外遷袁・潤等六州刺史。大暦中、有司差天下刺史治最、定與常州蕭復・豪州張鎰為第一、而劭桑稼、均賦税、業徠游口、在鎰・復右。遷戸部侍郎・太常卿。朱泚反、詭姓名為張誕、匿里中、與蒋沇不浼于賊。事平、擢太子少師。卒、年七十七、贈太子太師。 賛曰:梁蕭氏興江左、実有功在民、厥終無大惡、以寖微而亡、故餘祉及其後裔。自瑀逮遘、凡八葉宰相、名徳相望、與唐盛衰。世家之盛、古未有也。
https://w.atwiki.jp/shintouzyo/pages/394.html
唐書巻一百八 列伝第三十三 劉仁軌 裴行倹 光庭 稹 倩 均 婁師徳 劉仁軌字正則、汴州尉氏人。少貧賤、好学。値亂、不能安業、毎動止、畫地書空、寓所習、卒以通博聞。武徳初、河南道安撫大使任上疏有所論奏、仁軌見其、為竄定数言。驚異、赤牒補息州参軍。轉陳倉尉。部人折衝都尉魯寧者、豪縱很法、県莫敢屈。仁軌約不再犯、而寧暴橫自如、仁軌榜殺之。州以聞、太宗曰:「尉而殺吾折衝、可乎?」召詰讓。仁軌對曰:「寧辱臣、臣故殺之。」帝以為剛正、更擢咸陽丞。 貞観十四年、校獵同州。時秋斂未訖、仁軌諫曰:「今茲澍澤霑足、百穀熾茂、收纔十二。常日贅調、已有所妨。又供獵事、繕橋治道、役雖簡省、猶不損数万。少延一旬、使場圃畢勞、陛下六飛徐驅、公私交泰。」璽書褒納。拜新安令。累遷給事中。為李義府所惡、出為青州刺史。顕慶五年、伐遼、義府欲斥以罪、使督漕、而船果覆沒。坐免官、白衣隨軍。 初、蘇定方既平百済、留郎将劉仁願守其城、左衛中郎将王文度為熊津都督、撫納殘黨。文度死、百済故将福信及浮屠道琛迎故王子扶餘豊立之、引兵圍仁願。詔仁軌検校帶方州刺史、統文度之衆、并發新羅兵為援。仁軌将兵嚴整、轉闘陷陣、所向無前。信等釋仁願圍、退保任存城。既而福信殺道琛、并其衆、招還叛亡、勢張甚。仁軌與仁願合、則解甲休士。時定方伐高麗、圍平壤不克。高宗詔仁軌拔軍就新羅與金法敏議去留計。将士咸欲還、仁軌曰:「春秋之義、大夫出疆、有可以安社稷・便国家者、得專之。今天子欲滅高麗、先誅百済、留兵鎮守、制其心腹。雖孽豎跳梁、士力未完、宜厲兵粟馬、乘無備、撃不意、百下百全。戦勝之日、開張形勢、騰檄済師、聲援接、虜亡矣。今平壤不勝、熊津又拔、則百済之燼復炎、高麗之滅無期。吾等雖入新羅、正似坐客、有不如志、悔可得邪?扶餘豊猜貳、表合内攜、勢不支久。宜堅守伺變以圖之、不可輕動。」衆従其議、乃請益兵。 時賊守真峴城、仁軌夜督新羅兵薄城扳堞、比明、入之、遂通新羅饟道。而豊果襲殺福信、遣使至高麗・倭丐援。會詔遣右威衛将軍孫仁師率軍浮海而至、士氣振。於是、諸将議所向、或曰:「加林城水陸之衝、盍先撃之?」仁軌曰:「兵法避實撃虚。加林險而固、攻則傷士、守則曠日。周留城、賊巣穴、群凶聚焉。若克之、諸城自下。」於是仁師・仁願及法敏帥陸軍以進、仁軌與杜爽・扶餘隆繇熊津白江會之。遇倭人白江口、四戦皆克、焚四百艘、海水為丹。扶餘豊脱身走、獲其寶劍。偽王子扶餘忠勝・忠志等率其衆與倭人降、獨酋帥遅受信據任存城未下。始、定方破百済、酋領沙吒相如・黒歯常之嘯亡散、據險以應福信、至是皆降。仁軌以赤心示之、畀取任存自、即給鎧仗糧糒。仁師曰:「夷狄野心難信、若受甲済粟、資寇便也。」仁軌曰:「吾観相如・常之忠而謀、因機立功、尚何疑?」二人訖拔其城。遅受信委妻子奔高麗、百済餘黨悉平。仁師等振旅還、詔留仁軌統兵鎮守。 百済再被亂、殭屍如莽、仁軌始命瘞埋弔祭焉。葺復戸版、署官吏、開道路、營聚落、復防堰、賑貧貸乏、勸課耕種、為立官社、民皆安其所。遂營屯田、以経略高麗。仁願至京師、帝勞曰:「若本武将、軍中奏請、皆有文理、何道而然?」對曰:「仁軌之辭、非臣所能。」帝歎賞之、超進仁軌六階、真拜帶方州刺史、賜第一區、厚賚妻子、璽書褒勉。 先是、貞観・永徽中、士戦歿者皆詔使弔祭、或以贈官推授子弟。顕慶後、討伐恩賞殆絶。及破百済・平壤、有功者皆不甄。州県購募、不願行、身壯家富者、以財参逐、率得避免。所募皆儜劣寒憊、無闘志。仁軌具論其弊、請加慰賚、以鼓士心。又表用扶餘隆、使綏定餘衆。帝乃以隆為熊津都督。 時劉仁願為卑列道総管、詔率兵度海、使代舊屯、與仁軌倶還。仁軌曰:「上巡狩方岳、又経略高麗。方農時、而吏與兵悉被代、新至者未習、万一蠻夷生變、誰與捍之?不如留舊兵畢穫、等級遣還。仁軌當留、未可去。」仁願不可、曰:「吾但知準詔耳。」仁軌曰:「不然。苟利国家、知無不為、臣之節也。」因陳便宜、願留屯。詔可。由是以仁願為不忠。 始、仁軌任帶方州、謂人曰:「天将富貴此翁邪!」乃請所頒暦及宗廟諱、或問其故、答曰:「當削平遼海、頒示本朝正朔。」卒皆如言。及封泰山、仁軌乃率新羅・百済・儋羅・倭四国酋長赴會。天子大悅、擢為大司憲。遷右相、兼検校太子左中護。累功封楽城県男。 総章元年、為熊津道安撫大使、兼浿江道総管、副李勣討高麗、平之。以疾辭位、進金紫光禄大夫、聽致仕。俄召為隴州刺史、拜太子左庶子・同中書門下三品、監脩国史。咸亨五年、為雞林道大総管、東伐新羅。仁軌率兵絶瓠蘆河、攻大鎮七重城、破之。進爵為公、子及兄子授上柱国者三人、州黨榮之、號所居為「楽城郷三柱里」。俄拜尚書左僕射兼太子賓客、仍知政事。 吐蕃入寇、命為洮河道行軍鎮守大使。永隆二年、加太子少傅。数乞骸骨、聽解左僕射。帝幸東都、太子監国、詔仁軌與裴炎・薛元超留輔。及太子赴東都、又詔太孫重照留守、仁軌副之。武后臨朝、復拜左僕射。太孫廢、仁軌專知留守事。上疏辭疾、因陳呂后・禄・産禍敗事以規后、后遣武承嗣齎璽書慰勉。改文昌左相・同鳳閣鸞臺三品。卒年八十五。詔百官赴哭、冊贈開府儀同三司・并州大都督、陪葬乾陵。賜其家實封三百戸。 仁軌雖貴顕、不自矜踞、接舊故如布衣時。嘗為御史袁異式所劾、慢辱之、脅使引決。及拜大司憲、異式尚在臺、不自安、因醉以情自解。仁軌持觴曰:「所不與公者、有如此觴。」後既執政、薦為司元大夫。然宦由州県至宰輔、善致聲譽、得吏下歡心。及鎮洮河、奏請機急、多為中書令李敬玄抑卻、仁軌乃表敬玄為帥以代己、果覆其衆。裴炎下獄、仁軌方留守京師、郎将姜嗣宗以使来、因語炎事、且曰:「炎異於常久矣。」仁軌曰:「使人知邪?」曰:「知。」及還、表嗣宗知炎反状不告。武后怒、拉殺之。 子濬、官太子舎人。垂拱中、為酷吏所殺。中宗即位、以仁軌有東宮舊、再贈司空。濬子晃、開元中、為給事中、表請立碑、追謚曰文獻。 裴行倹字守約、絳州聞喜人。父仁基、隋光禄大夫、自王世充所謀歸国、被害。贈原州都督、謚曰忠。 行倹幼引蔭補弘文生。貞観中、挙明経、調左屯衛倉曹参軍。時蘇定方為大将軍、謂曰:「吾用兵、世無可教者、今子也賢。」乃盡畀以術。遷長安令。高宗将立武昭儀、行倹以為国家憂従此始、與長孫忌・褚遂良秘議、大理袁公瑜擿語昭儀母、左除西州都督府長史。麟徳二年、擢累安西都護、西域諸国多慕義歸附。召為司文少卿。遷吏部侍郎、與李敬玄、馬載同典選、有能名、時號「裴馬」。行倹始設長名榜・銓注等法、又定州県升降・資擬高下為故事。 上元三年、吐蕃叛、出為洮州道左二軍総管、改秦州右軍、並受周王節度。儀鳳二年、十姓可汗阿史那都支及李遮匐誘蕃落以動安西、與吐蕃連和、朝廷欲討之。行倹議曰:「吐蕃叛換方熾、敬玄失律、審礼喪元、安可更為西方生事?今波斯王死、其子泥師質京師、有如遣使立之、即路出二蕃、若權以制事、可不勞而功也。」帝因詔行倹冊送波斯王、且為安撫大食使。徑莫賀延磧、風礫晝冥、導者迷、将士饑乏。行倹止營致祭、令曰:「水泉非遠。」衆少安。俄而雲徹風恬、行数百歩、水草豊美、後来者莫識其処。衆皆驚、以方漢貳師将軍。至西州、諸蕃郊迎、行倹召豪桀千餘人自隨。揚言「大熱、未可以進、宜駐軍須秋」。都支覘知之、不設備。行倹徐召四鎮酋長、偽約畋、謂曰:「吾念此楽未始忘、孰能従吾獵者?」於是子弟願従者万人、乃陰勒部伍。数日、倍道而進、去都支帳十餘里、先遣其所親問安否、外若閑暇、非討襲者。又使人趣召都支。都支本與遮匐計、及秋拒使者、已而聞軍至、倉卒不知所出、率子弟五百餘人詣營謁、遂禽之。是日、伝契箭、召諸部酋長悉来請命、並執送碎葉城。簡精騎、約齎、襲遮匐。道獲遮匐使者、釋之、俾前往諭其主、并言都支已禽状、遮匐乃降、悉俘至京師。将吏為刻石碎葉城以紀功。帝親勞宴、曰:「行倹提孤軍、深入万里、兵不血刃而叛黨禽夷、可謂文武兼備矣、其兼授二職。」即拜礼部尚書兼検校右衛大将軍。 調露元年、突厥阿史徳温傅反、單于管二十四州叛應之、衆数十万。都護蕭嗣業討賊不克、死敗係踵。詔行倹為定襄道行軍大総管討之。率太僕少卿李思文・營州都督周道務部兵十八万、合西軍程務挺・東軍李文暕等、総三十餘万、旗幟亙千里、行倹咸節制之。 先是、嗣業饋糧、数為虜鈔、軍餒死。行倹曰:「以謀制敵可也。」因詐為糧車三百乘、車伏壯士五輩、齎陌刀・勁弩、以羸兵挽進、又伏精兵踵其後。虜果掠車、羸兵走險。賊驅就水草、解鞍牧馬。方取糧車中、而壯士突出、伏兵至、殺獲幾盡。自是糧車無敢近者。 大軍次單于北、暮、已立營、塹壕既周、行倹更命徙營高岡。吏白:「士安堵、不可擾。」不聽、促徙之。比夜、風雨暴至、前占營所、水深丈餘、衆莫不駭嘆、問何以知之、行倹曰:「自今弟如我節制、毋問我所以知也。」降。又禽大首領奉職而還、餘黨走狼山。行倹既還、阿史那伏念偽稱可汗、復與温傅合。明年、行倹還総諸軍、頓代州之陘口、縱反間、説伏念、令與温傅相貳。伏念懼、密送款、且請縛傅自。行倹秘不布、密以聞。後数日、煙塵漲天而南、斥候惶駭、行倹曰:「此伏念執温傅来降、非他也。且受降如受敵。」乃敕嚴備、遣單使往勞。既而果然。於是、突厥餘黨悉平。帝悅、遣戸部尚書崔知悌勞軍。 初、行倹許伏念以不死、侍中裴炎害其功、建言:「伏念為程務挺・張虔勗脅逐、又磧北回紇逼之、計窮而降。」卒斬伏念及温傅於都市。行倹之功不録。封聞喜県公。行倹歎曰:「渾・濬之事、古今恥之。但恐殺降則後無復来矣!」遂稱疾不出。永淳元年、十姓突厥車薄叛、復為金牙道大総管、未行卒、年六十四、贈幽州都督、謚曰獻。詔皇太子遣官護視家事、子孫能自立乃停。中宗即位、再贈揚州大都督。 行倹工草隸、名家。帝嘗以絹素詔寫文選、覧之、秘愛其法、賚物良厚。行倹毎曰:「褚遂良非精筆佳墨、未嘗輒書、不擇筆墨而妍捷者、余與虞世南耳。」所譔選譜・草字雜體数万言。又為營陣・部伍・料勝負・別器能等四十六訣、武后詔武承嗣就第取去、不復伝。 行倹通陰陽・暦術、毎戦、豫道勝日。善知人、在吏部時、見蘇味道・王、謂曰:「二君後皆掌銓衡。」李敬玄盛稱王勃・楊炯・盧照鄰・駱賓王之才、引示行倹、行倹曰:「士之致遠、先器識、後文藝。如勃等、雖有才、而浮躁衒露、豈享爵禄者哉?炯頗沈嘿、可至令長、餘皆不得其死。」所引偏裨、若程務挺・張虔勗・崔智・王方翼・瓽金毘・劉敬同・郭待封・李多祚・黒歯常之、類為世名将、傔奏至刺史将軍者数十人。 嘗賜馬及珍鞍、令史私馳馬、馬蹶鞍壞、懼而逃。行倹招還之、不加罪。初、平都支・遮匐、獲寶不貲、蕃酋将士願観焉、行倹因宴、出示坐者。有碼盤廣二尺、文彩粲然、軍吏趨跌盤碎、惶怖、叩頭流血。行倹笑曰:「爾非故也、何至是?」色不少吝。帝賜都支資産皿金三千餘物、橐駝馬牛稱是、行倹分給親故洎麾下、数日輒盡。 子光庭。 光庭字連城、早孤。母厙狄氏、有婦徳、武后召入宮、為御正、甚見親寵、光庭由是累遷太常丞。以武三思、坐貶郢州司馬。開元中、擢兵部郎中・鴻臚少卿。性靜默、寡交游、雖驟歴臺省、人未之許、既而以職業稱、議者更推之。 玄宗有事岱宗、中書令張説以天子東巡、京師空虚、恐夷狄乘間竊發、議欲加兵守邊、召光庭與謀、對曰:「封禪者、所以告成功也。夫成功者、徳無不被、人無不安、万国無不懐。今将告成而懼夷狄、非昭徳也。大興力役、用備不虞、非安人也。方謀會同、而阻戎心、非懐遠也。此三者、名實乖矣。且諸蕃、突厥為大、贄幣往来、願修和好有年矣、若遣一使、召其大臣使赴行在、必欣然應命。突厥受詔、則諸蕃君長必相率而来、我偃旗息鼓、不復事矣。」説曰:「善、吾所不及。」因奏用其策、突厥果遣使来朝。 東封還、遷兵部侍郎。久之、拜中書侍郎・同中書門下平章事、兼御史大夫。遷黄門侍郎、拜侍中、兼吏部尚書・弘文館学士。撰搖山往則・維城前軌二篇獻之。手制褒美、詔皇太子・諸王於光順門見光庭、謝所以規諷意。光庭又引寿安丞李融・拾遺張琪・著作佐郎司馬利賓直弘文館、撰續春秋経伝、自戦国訖隋、表請天子修経、光庭等作伝。書久不就。時有建言唐應為金徳者、中書令蕭嵩請百官普議。光庭以唐符命表著天下久矣、不可改、亟奏罷之。二十年、封正平県男。初、知星者言、上象變、不利大臣、請禳之。光庭曰:「使禍可禳而去、則福可祝而来也!」論者以為知命。卒、年五十八、贈太師。 初、吏部求人不以資考為限、所拔惟其才、往往得俊乂任之、士亦自奮。其後士人猥衆、專務趨競、銓品枉橈。光庭懲之、因行倹長名榜、乃為循資格、無賢不肖、一據資考配擬。又促選限盡正月。任門下省主事閻麟之專主過官、凡麟之裁定、光庭輒然可、時語曰:「麟之口、光庭手。」素與蕭嵩輕重不平、及卒、嵩奏一切罷之、光庭所引、盡斥外官。博士孫琬以其用循資格、非勸之誼、謚曰克平、時以為希嵩意。帝聞、特賜謚曰忠憲、詔中書令張九齡文其碑。 子稹、以蔭仕、累遷起居郎。開元末、寿王瑁以母寵、欲立為太子、稹陳申生・戻園禍以諫、玄宗改容謝之、詔授給事中。稹曰:「陛下絶招諫之路、為日滋久、今臣一言而荷殊寵、則言者将衆、何以錫之?」帝善其讓、止不拜。俄授祠部員外郎、卒。子倩、字容卿、歴信州刺史。勸民墾田二万畝、以治行賜金紫服、代第五琦為度支郎中。卒、謚曰節。子均。 均字君斉、以明経為諸曁尉。数従使府辟、硜硜以才顕。張建封鎮濠・寿、表團練判官。時李希烈以淮、蔡叛、建封扞賊、均参賛之。以勞加上柱国、襲正平県男。遷累膳部郎中、擢荊南節度行軍司馬、就拜荊南節度使。劉闢叛、先騷黔・巫、脅荊・楚、以固首尾、均發精甲三千、逆撃之、賊望風奔却。加検校吏部尚書。 初、均與崔太素倶事中人竇文場、太素嘗晨省文場、入臥内、自謂待己至厚、徐観後榻有頻伸者、乃均也。徳宗以均任方鎮、欲遂相之、諫官李約上疏斥均為文場養子、不可汚台輔、乃止。 元和三年、入為尚書右僕射、判度支。上日唱・授桉・送印、皆尚書郎為之、文武四品五品・郎官・御史拜廷下、御史中丞・左右丞升階答拜、時以為礼太重。俄検校左僕射・同中書門下平章事、為山南東道節度使、累封郇国公。以財交權倖、任将相凡十餘年、荒縱無法度。卒、年六十二、贈司空。 婁師徳字宗仁、鄭州原武人。第進士、調江都尉。揚州長史盧承業異之、曰:「子、台輔器也、當以子孫相諉、詎論僚吏哉?」 上元初、為監察御史。會吐蕃盜邊、劉審礼戦沒、師徳奉使收敗亡於洮河、因使吐蕃。其首領論賛婆等自赤嶺操牛酒迎勞、師徳喩国威信、開陳利害、虜為畏悅、後募猛士討吐蕃、乃自奮、戴紅抹額来應詔、高宗假朝散大夫、使従軍。有功、遷殿中侍御史、兼河源軍司馬、并知營田事。與虜戦白水澗、八遇八克。 天授初、為左金吾将軍、検校豊州都督。衣皮、率士屯田、積穀数百万、兵以饒給、無轉饟和糴之費。武后降書勞之。長寿元年、召授夏官侍郎、判尚書事、進同鳳閣鸞臺平章事。后嘗謂師徳:「師在邊、必待營田、公不可以劬勞憚也。」乃復以為河源・積石・懐遠軍及河・蘭・鄯・廓州検校營田大使。入遷秋官尚書・原武県男、改左肅政御史大夫、並知政事。證聖中、與王孝傑拒吐蕃於洮州、戦素羅汗山、敗績、貶原州員外司馬。万歳通天二年、入為鳳閣侍郎・同鳳閣鸞臺平章事。後與武懿宗・狄仁傑分道撫定河北、進納言、更封譙県子・隴右諸軍大使、復領營田。 聖暦三年、突厥入寇、詔検校并州長史・天兵軍大総管。九月、卒于會州、年七十。贈幽州都督、謚曰貞、葬給往還儀仗。 師徳長八尺、方口博脣。深沈有度量、人有忤己、輒遜以自免、不見容色。嘗與李昭徳偕行、師徳素豊碩、不能遽歩、昭徳遅之、恚曰:「為田舎子所留。」師徳笑曰:「吾不田舎、復在何人?」其弟守代州、辭之官、教之耐事。弟曰:「人有唾面、絜之乃已。」師徳曰:「未也。絜之、是違其怒、正使自乾耳。」在夏官注選、選者就桉閲簿。師徳曰:「容我擇之可乎?」選者不去、乃灑筆曰:「墨汚爾!」 狄仁傑未輔政、師徳薦之、及同列、数擠令外使。武后覺、問仁傑曰:「師徳賢乎?」對曰:「為将謹守、賢則不知也。」又問:「知人乎?」對曰:「臣嘗同僚、未聞其知人也。」后曰:「朕用卿、師徳薦也、誠知人矣。」出其奏、仁傑慚、已而歎曰:「婁公盛徳、我為所容乃不知、吾不逮遠矣!」総邊要・為将相者三十年、恭勤樸忠、心無適莫、方酷吏殘鷙、人多不免、獨能以功名始終、與郝処俊相亞、世之言長者、稱婁・郝。 賛曰:仁軌等以兵開定四夷、其勇無前、至奉上則瞿瞿若不及、行倹臨下以恕、師徳寬厚、其能以功名始終者、蓋近乎勇于敢則殺、勇于不敢則活者邪!
https://w.atwiki.jp/shintouzyo/pages/428.html
唐書巻一百九 列伝第三十四 崔義玄 神基 神慶 琳 楊再思 季昭 竇懐貞 兢 宗楚客 晋卿 紀処訥 祝欽明 郭山惲 王璵 崔義玄、貝州武城人。隋大業亂、往見李密、密不用。河内賊黄君漢為密守柏崖、義玄見群鼠度河、刃有華文、曰:「此王敦亡兆也。」因説君漢以城歸、乃拜君漢懐州刺史・行軍総管、以義玄為司馬。王世充将高毘寇河内、義玄撃走之、多下屯堡。君漢以所掠子女金帛分之、拒不受。以功封清丘県公。太宗討世充、数用其謀。東都平、轉隰州都督府長史。貞観初、歴左司郎中、兼韓王府長史、與王友孟神慶志趣不同、而倶以介直任。 永徽中、累遷婺州刺史。時睦州女子陳碩真挙兵反。始、碩真自言仙去、與郷鄰辭訣、或告其詐、已而捕得、詔釋不問。於是姻家章叔胤妄言碩真自天還、化為男子、能役使鬼物、轉相熒惑、用是能幻衆。自稱文佳皇帝、以叔胤為僕射、破睦州、攻歙殘之、分遣其黨圍婺州。義玄發兵拒之、其徒爭言碩真有神霊、犯其兵輒滅宗、衆兇懼不肯用。司功參軍崔玄籍曰:「仗順起兵、猶無成。此乃妖人、勢不持久。」義玄乃署玄籍先鋒、而自統衆繼之。至下淮戍、禽其諜数十人。有星墜賊営、義玄曰:「賊必亡。」詰朝奮撃、左右有以盾鄣者、義玄曰:「刺史而有避邪、誰肯死?」敕去之。由是衆為用、斬首数百級、降其衆万餘。賊平、拜御史大夫。 義玄有章句学、先儒疑繆、或音故不通者、輒采諸家、條分節解、能是正之。高宗詔與博士討論五經義。 武氏為皇后、義玄賛帝決、又以后旨按長孫无忌等誅之。終蒲州刺史、年七十一。贈幽州都督、謚曰貞。后持政、贈揚州大都督、賜其家実封戸二百。 子神基襲爵。 神基、長寿中、為司賓卿・同鳳閣鸞臺平章事。為酷吏所構、流嶺南。中宗初、稍用為大理卿。 弟神慶、挙明經、武后時、累遷莱州刺史。入朝、待制億歳殿、奏事稱旨。后以歴官有佳政、且其父於己有功、擢拜并州長史、謂曰:「并州、朕郷里、宿兵多、前長史皆尚書為之、今授卿、宜知所以委重者。」乃親為按行圖、謀日而遣。神慶始至、有詔改錢幣法、州県布下、俄而物價踊昂、百賈驚擾、神慶質其非于朝、果豪猾妄為之。后喜、下制褒美。初、州隔汾為東・西二城、神慶跨水聯堞、合而一之、省防禦兵歳数千。神基既下獄、馳赴都告變、得召見、后出具獄示之、神慶為申理、得減死、然用是貶歙州司馬。 長安中、累轉礼部侍郎、数上疏陳時政。轉太子右庶子、封魏県子。是時、突厥使者入見、皇太子應朝、有司移文東宮召太子。神慶諫曰:「五品以上佩亀者、蓋防徴召之詐、内出亀以合之、況太子乎?古者召太子用玉契、此誠重慎防萌之意、不可不察。凡慮事於未萌之前、故長無悔吝之咎。今太子與陛下異宮、非朝朔望而別喚者、請降墨敕玉契。」詔可。尋詔與詹事祝欽明更日侍讀東宮。歴司刑卿、劾張昌宗獄、頗闊略不盡。神龍初、昌宗伏誅、坐流欽州、卒。五王得罪、縁昌宗被流者皆詔原雪、贈神慶幽州都督。 神慶子琳、明政事、開元中、與高仲舒同為中書舍人。侍中宋璟親礼之、毎所訪逮、嘗曰:「古事問仲舒、今事問琳、尚何疑?」累遷太子少保。天宝二年卒、秘書監潘肅聞之、泫然曰:「古遺愛也!」琳長子儼、諫議大夫。 其群從数十人、自興寧里謁大明宮、冠蓋騶哄相望。毎歳時宴于家、以一榻置笏、猶重積其上。琳與弟太子詹事珪・光禄卿瑤倶列棨戟、世號「三戟崔家」。開元・天宝間、中外宗屬無緦麻喪。初、玄宗毎命相、皆先書其名、一日書琳等名、覆以金甌、會太子入、帝謂曰:「此宰相名、若自意之、誰乎?即中、且賜酒。」太子曰:「非崔琳・盧從愿乎?」帝曰:「然。」賜太子酒。時兩人有宰相望、帝欲相之数矣、以族大、恐附離者衆、卒不用。 楊再思、鄭州原武人、第明經、為人佞而智。初、調玄武尉、使至京師、舍逆旅、有盜竊其衣囊、再思遇之、盜窘謝。再思曰:「而苦貧、故至此。囊中檄無所事、幸留、它物可持去。」初不為人言、但假貸以還。累遷天官員外郎、歴左肅政御史中丞。延載初、擢鸞臺侍郎・同鳳閣鸞臺平章事、加兼左肅政御史大夫、封鄭県侯、遷内史。 居宰相十餘年、阿匼取容、無所薦達。人主所不喜、毀之。所善、譽之。畏慎足恭、未嘗忤物。或曰:「公位尊、何自屈折?」答曰:「世路孔艱、直者先禍。不爾、豈全吾軀?」於時水沴、閉坊門以禳。再思入朝、有車陷于濘、叱牛不前、恚曰:「癡宰相不能和陰陽、而閉坊門、遣我艱于行!」再思遣吏謂曰:「汝牛自弱、不得獨責宰相。」 張昌宗坐事、司刑少卿桓彦範劾免其官、昌宗訴諸朝、武后意申釋之、問宰相:「昌宗於国有功乎?」再思曰:「昌宗為陛下治丹、餌而愈、此為有功。」后悅、昌宗還官。自是天下貴彦範、賤再思。左補闕戴令言賦「兩脚狐」以譏之、再思怒、謫令言為長社令、士愈蚩譟。 易之兄司礼少卿同休、請公卿宴其寺、酒酣、戲曰:「公面似高麗。」再思欣然、翦縠綴巾上、反披紫袍、為高麗舞、挙動合節、滿坐鄙笑。昌宗以姿貌倖、再思毎曰:「人言六郎似蓮華、非也。正謂蓮華似六郎耳。」其巧諛無恥類如此。俄検校右庶子。 中宗立、拜戸部尚書・同中書門下三品・京師留守、封弘農郡公、加兼揚州長史、検校中書令。改侍中、鄭国公、賜実封戸三百、為順天皇后奉冊使。武三思誣陷王同、再思與李嶠・韋巨源按獄、希意抵同死、衆以為冤。復拜中書令、監脩国史。遷尚書右僕射、仍同三品。卒、贈特進・并州大都督、陪葬乾陵、謚曰恭。 弟季昭、中茂才第、為殿中侍御史。武后誅駙馬都尉薛紹、紹兄顗為齊州刺史、命季昭按之、不得反状、后怒、放于沙州。赦還、為懐州司馬。 竇懐貞字從一、左相徳玄子。少詭激、衣服羸倹、不為輿馬豪侈事。仕累清河令、有治状。後遷越州都督・揚州長史。 神龍中、進左御史大夫兼検校雍州長史。會歳除、中宗夜宴近臣、謂曰:「聞卿喪妻、今欲繼室可乎?」懐貞唯唯。俄而禁中宝扇鄣衛、有衣翟衣出者、已乃韋后乳媼王、所謂莒国夫人者、故蠻婢也。懐貞納之不辭。又避后先諱、而以字稱。世謂媼壻為阿、懐貞毎謁見奏請、輒自署「皇后阿」、而人或謂為「国」、軒然不、以自媚於后。時政令多門、赤尉由墨制授御史者衆、或戲曰:「尉入臺多、而県辦否?」對曰:「辦於異日。」問其故、答曰:「佳吏在、僥倖去、故辦。」聞者皆笑。又附宗楚客・安楽公主等以取貴位、為素議所斥、名稱盡矣。韋后敗、斬妻獻其首、貶濠州司馬、再徙益州長史、乃復故名。 景雲初、以殿中監召、閲月遷左御史大夫・同中書門下平章事、封中山県公。再遷侍中。方太平公主干政、懐貞傾己附離、日視事退、輒詣主第、刺取所欲。睿宗為金仙・玉真二公主営観、費鉅万、諫者交疏不止、唯懐貞勸成之、躬護役作。族弟維鍌諫曰:「公位上、當思獻可替否輔天子、而計校瓦木、雜廁工匠間、使海内何所瞻仰乎?」不答、督繕益急。時語曰:「前作后国、後為主邑丞。」言事公主如邑官屬也。在位半歳、無所事、帝引見承天門、切責之。俄與李日知・郭元振・張説皆罷。為左御史大夫。于時、歳犯左執法、術家又言懐貞且有禍、大懼、表請為安国寺奴、不許。踰年、復同中書門下三品、兼太子詹事、監脩国史。又以尚書右僕射兼御史大夫、軍国重事宜共平章。玄宗受内禪、進左僕射、封魏国公。與太平公主謀逆、既敗、投水死、追戮其尸、改姓毒氏。然生平所得俸禄、悉散親族無留畜、敗時、家惟粗米数石而已。 性諂詐、善諧結權貴、宦者用事、尤所畏奉、或見無須者、誤為之礼。監察御史魏伝弓嫉中人輔信義、欲劾奏其姦、懐貞曰:「是安楽所信任者、奈何繩之?」伝弓曰:「王綱壞矣、正坐此屬。今日殺之、明日誅、無所悔!」懐貞猶固止之。伝弓者、鉅鹿人、忠謇士也、終司農丞。 懐貞從子兢、字思慎、挙明經、為英王府參軍・尚乘直長。調郪令、脩郵舍道路、設冠婚喪紀法、百姓徳之。 宗楚客字叔敖、其先南陽人。曾祖丕、後梁南弘農太守、梁亡入隋、居河東之汾陰、故為蒲州人。父岌、仕魏王泰府、與謝偃等撰括地志。 楚客、武后從姊子、長六尺八寸、明美須髯。及進士第、累遷戸部侍郎。兄秦客、垂拱中、勸武后革命、進為内史、而弟晋卿典羽林兵。後兄弟並坐姦贓流嶺外。歳餘、秦客死、而楚客等還。俄検校夏官侍郎・同鳳閣鸞臺平章事。與武懿宗不協、會賜将作材営第、僭侈過度、為懿宗所劾、自文昌左丞貶播州司馬、晋卿流峯州。稍為豫州長史、遷少府少監・岐陝二州刺史。久之、復以夏官侍郎同鳳閣鸞臺平章事。坐聘邵王妓、貶原州都督。 神龍初、為太僕卿・郢国公。武三思引為兵部尚書、以晋卿為将作大匠。節愍太子敗、逃于鄠、被殺、殊其首祭三思等柩、楚客請之也。俄同中書門下三品。韋后・安楽公主親賴之、與紀処訥為黨、世號「宗紀」。 景龍二年、詔突厥娑葛為金河郡王、而其部闕啜忠節賂楚客等罷之、娑葛怨、将兵患邊。監察御史崔琬廷奏:「楚客・処訥專威福、有無君心、納境外交、為国取怨。晋卿專徇贓私、驕恣跋扈。並請收付獄、三司推鞫。」故事、大臣為御史對仗彈劾、必趨出、立朝堂待罪。楚客乃厲色大言:「性忠鯁、為琬誣詆。」中宗不能窮也、詔琬與楚客・処訥約兄弟兩解之、故世謂帝為「和事天子」。尋遷中書令。韋氏敗、與晋卿同誅。 楚客性明達。武后時、降突厥沓実力吐敦者、部落在平夏。會邊書至、言吐敦反、楚客為兵部員外郎、后召問方略、對曰:「吐敦者、臣昔與之言、其為人忠義和厚、且国家與有恩、必不反。其兄之子默子者、狡悍、與吐敦不和、今言叛、疑默子為之、然無能為。」俄而夏州表默子劫部落北奔、為州兵及吐敦所禽。後張仁亶請築三城、議者或不同、獨楚客言:「万世利也。」然冒于權利、嘗諷右補闕趙延禧陳符命以媚帝、曰:「唐有天下、當百世繼周、陛下承母禪、周・唐一統、其符兆有八:天皇再以陛下為周王、是在唐興周、則天立陛下為皇太子、是在周興唐、一也。天后立文王廟、二也。唐同泰洛水圖云:『永昌帝業』、三也。讖曰:『百代不移宗』、四也。孔子曰:『百世繼周』、五也。桑條韋歌、應二聖在位九十八年、而子孫相承九十八世、六也。乃二月慶雲五色、天應以和、七也。去六月九日、内出瑞蒜、八也。起則天為一世、聖朝為二世、後子孫相承九十八、其数正滿百世、唐之暦乃三千餘年。」帝大喜、擢延禧諫議大夫。識者以楚客等欺神誣君、且有大咎。又嘗密語其黨曰:「始、吾在卑位、尤愛宰相。及居之、又思天子、南面一日足矣。」雖外附韋氏、而内畜逆謀、故卒以敗。 晋卿髭貌雄偉、聲如鍾。雖不学、然性倜儻。垂拱後、武后任之、宮苑・閑廄・内外衆作無不総。開中嶽、造明堂、鑄九鼎、有力焉。 紀処訥者、秦州上邽人。為人魁岸、髭長数尺。其妻武三思婦之姊、縱使通三思、繇是款昵、進為太府卿。神龍元年夏、大旱、穀價騰踊、中宗召問所以救人者。三思知之、陰諷太史迦葉志忠奏「是夜攝提入太微、近帝坐、此天子與大臣接、有納忠之符」。帝信之、下詔褒美、賜処訥衣一副・綵六十段。與楚客並同三品、進侍中。後伏誅。 祝欽明字文思、京兆始平人。父綝、字叔良、少通經、頗著書質諸家疑異。門人張後胤既顕宦、薦于朝、詔對策高第、終無極尉。 欽明擢明經、為東臺典儀。永淳・天授間、又中英才傑出・業奧六經等科、拜著作郎、為太子率更令。中宗在東宮、欽明兼侍讀、授太子經、兼弘文館学士。中宗復位、擢国子祭酒・同中書門下三品。進礼部尚書、封魯国公、食実封戸三百。桓彦範・崔玄暐・袁恕己・敬暉等皆從受周官大義、朝廷尊之。以匿親忌日、為御史中丞蕭至忠所劾、貶申州刺史。入為国子祭酒。 景龍三年、天子将郊、欽明與国子司業郭山惲陰迎韋后意、謬立議曰: 周官天神曰祀、地祇曰祭、宗廟曰享。大宗伯曰:祀大神、祭大祇、享大鬼、王有故不預、則攝而薦。追師掌后首服、以待祭祀。内司服掌后六服、祭祀則供。又九嬪、凡大祭祀、后祼獻則賛瑤爵。然則后當助天子祀天神・祭地祇。鄭玄稱:闕狄、后助王祭群小祀服。小祀尚助、況天地哉?闕狄之上、褘・褕狄、三服皆以助祭、知褘衣助大祀也。王之祭服二:曰先王冕、先公鷩冕。故后助祭、亦以褘衣祭先王、褕狄祭先公。不言助祭天地、挙此以明彼、反三隅也。春秋外伝:「禘郊、天子親射其牛、王后親舂其粢。」世婦詔后之礼事、不專主宗廟。祭統曰:「祭也者、必夫婦親之、所以備内外之官。」哀公問孔子曰:「冕而親迎、不已重乎?」答曰:「合二姓之好、以繼先聖之後、以為天地宗廟社稷主、君何謂已重焉?」則知后宜助祭。臣請因經誼、制儀典。 帝雖不睿、猶疑之、召礼官質問。於是太常博士唐紹・蔣欽緒對:「欽明所引、皆宗廟礼、非祭天地者。周・隋而上、無皇后助祭事。」帝令宰相參訂、紹・欽緒又引博士彭景直共議曰: 周官所云祀・祭・享、皆互言。典瑞:「兩圭以祀地。」司几筵:「設祀先王昨席。」内宗:「掌宗廟祭祀。」伝曰:「聖人為能饗帝。」「春秋祭祀、以時思之。」此祀天稱享、享廟稱祭也。礼家凡稱大祭祀、不獨主天。鬱人:「大祭祀、與量人受挙斝之卒爵。」祭天不祼、則九嬪賛瑤爵、容廟稱大祭祀也。欽明據大宗伯之職、以謂后有祭天地之礼。按經:「凡祀大神・祭大祇、享大鬼、帥執事而卜宿、視滌濯、玉鬯、省牲鑊、奉玉齊、制大號。若王不與祭祀、則攝位。」自凡而推、兼言王祭天地宗廟也。下言:「凡大祭祀、王后不與、則攝而薦。」直王后祭廟一凡耳。若當助祭天地、應不列重凡。且内宗・外宗所掌、皆佐王后廟薦、無佐祭天地語。有如助祭天地、誰當賛佐者?是則攝薦為宗廟明甚。内司服掌后祭服、無祭天服。礼家説曰:「后不助祭天地五岳、故無其服。」又言:「后有五輅、以重翟從祭先王先公、以厭翟從饗諸侯、以安車朝夕見王、以翟車采桑、以輦車游宴。」按此、后無祭天車明甚。然后助王祭天地、古無聞焉。 時左僕射韋巨源助后掎掣帝、奪政事、即傅欽明議、帝果用其言、以皇后為亞獻。取大臣李嶠等女為齋娘、奉豆籩。礼成、詔齋娘有夫者悉進官。 初、后屬婚、上食禁中、帝與群臣宴、欽明自言能八風舞、帝許之。欽明體肥醜、據地搖頭睆目、左右顧、帝大笑。吏部侍郎盧藏用歎曰:「是挙五經掃地矣!」景雲初、侍御史倪若水劾奏:「欽明・山惲等腐儒無行、以諂佞亂常改作、百王所伝、一朝墯放。今聖徳中興、不宜使小人在朝、請斥遠之、以肅具臣。」乃貶欽明饒州刺史、山惲括州刺史。欽明於五經為該淹、自見坐不孝免、無以澡祓、乃阿附韋氏、圖再用、又坐是見逐、諸儒共羞之。後徙洪州都督、入為崇文館学士、卒。 山惲者、河東人。善治礼。景龍中、累遷国子司業。帝昵宴近臣及脩文学士、詔為伎。工部尚書張錫為談容娘舞、将作大匠宗晋卿為渾脱舞、左衛将軍張洽為黄舞、給事中李行言歌駕車西河曲、餘臣各有所陳、皆鄙黷。而山惲奏:「無所習、惟知誦詩。」乃誦鹿鳴・蟋蟀二篇、未畢、中書令李嶠以其近規諷、止之。帝嘉其直、下詔褒咨、賜服一稱。其後與欽明僻論阿世、不能終其守。久之、復拜国子司業。 賛曰:欽明以經授中宗、為朝大儒、乃詭聖僻説、引豔妻郊見上帝、腥徳播聞、享胙不終。蓋與少正卯順非而澤、荘周以詩書破者同科。獨保腰領死家簀、寧不幸邪!後之託儒為姦者、可少戒云。 王璵者、方慶六世孫、少為礼家学。玄宗在位久、推崇老子道、好神仙事、広脩祠祭、靡神不祈。璵上言、請築壇東郊祀青帝、天子入其言、擢太常博士・侍御史、為祠祭使。璵專以祠解中帝意、有所禳祓、大抵類巫覡。漢以來葬喪皆有瘞錢、後世里俗稍以紙寓錢為鬼事、至是璵乃用之。 肅宗立、累遷太常卿、又以祠禱見寵。乾元三年、拜蒲同絳等州節度使、俄以中書侍郎同中書門下平章事。時大兵後、天下願治、璵望輕、無它才、不為士議諧可、既驟得政、中外悵駭。乃奏置太一壇、勸帝身見九宮祠。帝由是專意、它議不能奪。帝嘗不豫、太卜建言祟在山川。璵遣女巫乘伝分禱天下名山大川、巫皆盛服、中人護領、所至干託州県、賂遺狼藉。時有一巫美而蠱、以惡少年数十自隨、尤憸狡不法。馳入黄州、刺史左震晨至館請事、門鐍不啓。震怒、破鐍入、取巫斬廷下、悉誅所從少年、籍其贓得十餘万、因遣還中人。既以聞、璵不能詰、帝亦不加罪。明年、罷璵為刑部尚書、又出為淮南節度使、猶兼祠祭使、徙浙東。召入、再遷太子少師。卒、贈開府儀同三司、謚曰簡懐。 始、璵託鬼神致位将相、當時以左道進者紛紛出焉。李国禎者、以術士顕、広徳初、建言「唐家仙系、宜崇表福區、招致神霊、請度昭應南山作天華上宮・露臺・大地婆父祠、并三皇・道君・太古天皇・中古伏羲・女媧等各為堂皇、給百戸掃除」。又即義扶谷故湫祠龍、置房宇。有詔從之、乃除地課工、方歳饑、人不堪命。昭應令梁鎮上疏切諫、以為有七不可:「天地之神、推之尊極者、掃地可祭、精意可享。今廢先王之典、為人祈福、福未至而人已困。又違神虐人、何從而致福邪?宗廟月無三祭、此不宜然。婆父之鄙語、不經見、若為地建祖廟、上天必貽向背之責。夫湫者、龍所託耳、今湫竭已久、龍安所存?不宜崇去龍之穴、破生人之産。若三皇・五帝・道君等、兩京及所都各有宮廟、春秋彝饗、此復営造、是謂瀆神。夫休咎豊凶本於五事、不在山川百神明矣。」即劾国禎等「動衆則得人、興工則獲利、祭祀則受胙、主執則市權、営罔天聽、負抱粢糈、道路相望、無時而息、人神胥怨、災孽並至。臣昨受命、有所安輯、陛下許以權宜、今所興造、臣謹以便宜悉停」。帝從之。鎮慨有名士也、仕至司門郎中。璵曾孫摶、別伝。
https://w.atwiki.jp/shintouzyo/pages/443.html
唐書巻一百二十四 列伝第四十九 姚崇 奕 合 勗 宋璟 渾 姚崇字元之、陝州硤石人。父懿、字善懿、貞観中、為巂州都督、贈幽州大都督、謚文献。 崇少倜儻、尚氣節、長乃好学。仕為孝敬挽郎、舉下筆成章、授濮州司倉参軍。五遷夏官郎中、契丹擾河北、兵檄叢進、崇奏決若流、武后賢之、即拜侍郎。后嘗語左右:「往周興、來俊臣等数治詔獄、朝臣相逮引、一切承反。朕意其枉、更畀近臣臨問、皆得其手牒不冤、朕無所疑、即可其奏。自俊臣等誅、遂無反者、然則向論死得無冤邪?」崇曰:「自垂拱後、被告者類自誣。當是時、以告言為功、故天下號曰『羅織』、甚於漢之鉤黨。雖陛下使近臣覆訊、彼尚不自保、敢一搖手以悖酷吏意哉!且被問不承、則重罹其慘、如張虔勗、李安靜等皆是也。今賴天之霊、發寤陛下、凶豎殲夷、朝廷乂安、臣以一門百口保内外官無復反者。陛下以告牒置弗推、後若反有端、臣請坐知而不告。」后悅曰:「前宰相務順可、陷我為淫刑主、聞公之言、乃得朕心。」賜銀千兩。 聖暦三年、進同鳳閣鸞臺平章事。遷鳳閣侍郎、俄兼相王府長史、以母老納政歸侍、乃詔以相王府長史侍疾、月餘、復兼夏官尚書、同鳳閣鸞臺三品。崇建言:「臣事相王、而夏官本兵、臣非惜死、恐不益王。」乃詔改春官。張易之私有請於崇、崇不納、易之譖於后、降司僕卿、猶同鳳閣鸞臺三品。出為霊武道大総管。 張柬之等謀誅二張、崇適自屯所還、遂参計議。以功封梁県侯、實封二百戸。戸遷上陽宮、中宗率百官起居、王公更相慶、崇獨流涕。柬之等曰:「今豈涕泣時邪?恐公禍由此始。」崇曰:「比與討逆、不足以語功、然事天后久、違舊主而泣、人臣終節也、由此獲罪甘心焉。」俄為亳州刺史。後五王被害、而崇獨免。歴宋、常、越、許四州。睿宗立、拜兵部尚書、同中書門下三品、進中書令。 玄宗在東宮、太平公主干政、宋王成器等分典閑厩、禁兵。崇與宋璟建請主就東都、出諸王為刺史、以壹人心。帝以謂主、主怒。太子懼、上疏以崇等惎間王室、請加罪、貶為申州刺史。移徐、潞二州、遷揚州長史。政條簡肅、人為紀徳于碑。徙同州刺史。 先天二年、玄宗講武新豊。故事、天子行幸、牧守在三百里者、得詣行在。時帝亦密召崇、崇至、帝方獵渭濱、即召見、帝曰:「公知獵乎?」對曰:「少所習也。臣年二十、居広成沢、以呼鷹逐獸為樂。張憬蔵謂臣當位王佐、無自棄、故折節讀書、遂待罪将相。然少為獵師、老而猶能。」帝悅、與倶馳逐、緩速如旨、帝歡甚。既罷、乃咨天下事、不知倦。帝曰:「卿宜遂相朕。」崇知帝大度、鋭于治、乃先設事以堅帝意、即陽不謝、帝怪之。崇因跪奏:「臣願以十事聞、陛下度不可行、臣敢辭。」帝曰:「試為朕言之。」崇曰:「垂拱以來、以峻法繩下。臣願政先仁恕、可乎?朝廷覆師青海、未有牽復之悔。臣願不倖邊功、可乎?比來壬佞冒觸憲網、皆得以寵自解。臣願法行自近、可乎?后氏臨朝、喉舌之任出閹人之口。臣願宦豎不與政、可乎?戚里貢献以自媚于上、公卿方鎮寖亦為之。臣願租賦外一絶之、可乎?外戚貴主更相用事、班序荒雜。臣請戚屬不任臺省、可乎?先朝褻狎大臣、虧君臣之嚴。臣願陛下接之以礼、可乎?燕欽融、韋月将以忠被罪、自是諍臣沮折。臣願群臣皆得批逆鱗、犯忌諱、可乎?武后造福先寺、上皇造金仙、玉真二観、費鉅百万。臣請絶道佛營造、可乎?漢以禄、莽、閻、梁亂天下、国家為甚。臣願推此鑒戒為万代法、可乎?」帝曰:「朕能行之。」崇乃頓首謝。翌日、拜兵部尚書、同中書門下三品。封梁国公。遷紫微令。固辭實封、乃停舊食、賜新封百戸。 中宗時、近戚奏度僧尼、温戸彊丁因避賦役。至是、崇建言:「佛不在外、悟之于心。行事利益、使蒼生安穩、是謂佛理。烏用姦人以汨真教?」帝善之、詔天下汰僧偽濫、髮而農者餘万二千人。 崇嘗於帝前序次郎吏、帝左右顧、不主其語。崇懼、再三言之、卒不答、崇趨出。内侍高力士曰:「陛下新即位、宜與大臣裁可否。今崇亟言、陛下不應、非虚懐納誨者。」帝曰:「我任崇以政、大事吾當與決、至用郎吏、崇顧不能而重煩我邪?」崇聞乃安。由是進賢退不肖而天下治。 開元四年、山東大蝗、民祭且拜、坐視食苗不敢捕。崇奏:「詩云:『秉彼蟊賊、付畀炎火。』漢光武詔曰:『勉順時政、勸督農桑。去彼螟蜮、以及蟊賊。』此除蝗誼也。且蝗畏人易驅、又田皆有主、使自救其地、必不憚勤。請夜設火、坎其旁、且焚且瘞、蝗乃可盡。古有討除不勝者、特人不用命耳。」乃出御史為捕蝗使、分道殺蝗。汴州刺史倪若水上言:「除天災者當以徳、昔劉聰除蝗不克而害愈甚。」拒御史不應命。崇移書誚之曰:「聰偽主、徳不勝祅、今祅不勝徳。古者良守、蝗避其境、謂脩徳可免、彼将無徳致然乎?今坐視食苗、忍而不救、因以無年、刺史其謂何?」若水懼、乃縱捕、得蝗十四万石。時議者喧譁、帝疑、復以問崇、對曰:「庸儒泥文不知變。事固有違經而合道、反道而適権者。昔魏世山東蝗、小忍不除、至人相食。後秦有蝗、草木皆盡、牛馬至相噉毛。今飛蝗所在充滿、加復蕃息。且河南、河北家無宿蔵、一不穫則流離、安危繋之。且討蝗縱不能盡、不愈於養以遺患乎?」帝然之。黄門監盧懐慎曰:「凡天災安可以人力制也!且殺蟲多、必戻和氣。願公思之。」崇曰:「昔楚王吞蛭而厥疾瘳、叔敖斷福乃降。今蝗幸可驅、若縱之、穀且盡、如百姓何?殺蟲救人、禍歸於崇、不以諉公也!」蝗害訖息。 於是、帝方躬万機、朝夕詢逮、它宰相畏帝威決、皆謙憚、唯獨崇佐裁決、故得專任。崇第賒僻、因近舎客廬。會懐慎卒、崇病痁移告、凡大政事、帝必令源乾曜就咨焉。乾曜所奏善、帝則曰:「是必崇畫之。」有不合、則曰:「胡不問崇?」乾曜謝其未也、乃已。帝欲崇自近、詔徙寓四方館、日遣問食飲起居、高醫、尚食踵道。崇以館局華大、不敢居。帝使語崇曰:「恨不處禁中、此何避?」久之、紫微史趙誨受夷人賕、當死。崇素親倚、署奏營減、帝不悅。時曲赦京師、惟誨不原。崇惶懼、上還宰政、引宋璟自代、乃以開府儀同三司罷政事。 帝将幸東都、而太廟屋自壞、帝問宰相、宋璟、蘇頲同對曰:「三年之喪未終、不可以行幸。壞壓之變、天所以示教戒、陛下宜停東巡、脩徳以答至譴。」帝以問崇、對曰:「臣聞隋取苻堅故殿以營廟、而唐因之。且山有朽壤乃崩、況木積年而木自當乎。但壞與行會、不縁行而壞。且陛下以関中無年、輸餉告勞、因以幸東都、所以為人不為己也。百司已戒、供擬既具、請車駕如行期。舊廟難復完、盍奉神主舎太極殿?更作新廟、申誠奉、大孝之徳也。」帝曰:「卿言正契朕意。」賜絹二百匹、詔所司如崇言、天子遂東。因詔五日一参、入閤供奉。 八年、授太子少保、以疾不拜。明年卒、年七十二。贈揚州大都督、謚曰文献。十七年、追贈太子太保。 崇析貲産、令諸子各有定分。治令曰: 比見達宦之裔多貧困、至銖尺是競、無論曲直、均受嗤詆。田宅水磑既共有之、至相推倚以頓廢。陸賈、石苞、古達者也、亦先有定分以絶後爭。 昔楊震、趙咨、盧植、張奐咸以薄葬、知真識去身、貴速朽耳。夫厚葬之家流于俗、以奢靡為孝、令死者戮尸暴骸、可不痛哉!死者無知、自同糞土、豈煩奢葬。使其有知、神不在柩、何用破貲徇侈乎?吾亡、斂以常服、四時衣各一稱。性不喜冠衣、毋以入墓。紫衣玉帶、足便於體。 今之佛經、羅什所譯、姚興與之對翻、而興命不延、国亦隨滅。梁武帝身為寺奴、齊胡太后以六宮入道、皆亡国殄家。近孝和皇帝發使贖生、太平公主、武三思等度人造寺、身嬰夷戮、為天下笑。五帝之時、父不喪子、兄不哭弟、致仁寿、無凶短也。下逮三王、国祚延久、其臣則彭祖、老聃皆得長齢、此時無佛、豈抄經鑄像力邪?縁死喪造經像、以為追福。夫死者生之常、古所不免、彼經與像何所施為?兒曹慎不得為此! 崇尤長吏道、處決無淹思。三為宰相、常兼兵部、故屯戍斥候、士馬儲械、無不諳記。玄宗初立、賓礼大臣故老、雅尊遇崇、毎見便殿、必為之興、去輒臨軒以送、它相莫如也。時承権戚干政之後、綱紀大壞、先天末、宰相至十七人、臺省要職不可数。崇常先有司罷冗職、脩制度、擇百官各當其材、請無広釋道、無数移吏。繇是天子責成于下、而権歸于上矣。 然資権譎。如為同州、張説以素憾、諷趙彦昭劾崇。及當国、説懼、潛詣岐王申款。崇它日朝、衆趨出、崇曳踵為有疾状、帝召問之、對曰:「臣損足。」曰:「無甚痛乎?」曰:「臣心有憂、痛不在足。」問以故、曰:「岐王陛下愛弟、張説輔臣、而密乘車出入王家、恐為所誤、故憂之。」於是出説相州。魏知古、崇所引、及同列、稍輕之、出攝吏部尚書、知東都選、知古憾焉。時崇二子在洛、通賓客饋遺、憑舊請託。知古歸、悉以聞。他日、帝召崇曰:「卿子才乎、皆安在?」崇揣知帝意、曰:「臣二子分司東都、其為人多欲而寡慎、是必嘗以事干魏知古。」帝始以崇私其子、或為隠、微以言動之。及聞、乃大喜、問:「安從得之?」對曰:「知古、臣所薦也、臣子必謂其見徳而請之。」帝於是愛崇不私而薄知古、欲斥之。崇曰:「臣子無状、橈陛下法、而逐知古、外必謂陛下私臣。」乃止、然卒罷為工部尚書。 崇始名元崇、以與突厥叱剌同名、武后時以字行。至開元世、避帝號、更以今名。三子:彝、、弈、皆至卿、刺史。 弈少脩謹。始、崇欲使不越官次而習知吏道、故自右千牛進至太子舎人、皆平遷。開元中、有事五陵、有司以鷹犬從、弈曰:「非礼也。」奏罷之。請治劇、為睢陽太守、召授太僕卿。後為尚書右丞。 子閎、居右相牛仙客幕府。仙客病甚、閎彊使薦弈及盧奐為宰相、仙客妻以聞、閎坐死、弈貶永陽太守、卒。 曾孫合、勗。合、元和中進士及第、調武功尉、善詩、世號姚武功者。遷監察御史、累轉給事中。奉先、馮翊二県民訴牛羊使奪其田、詔美原主簿朱儔覆按、猥以田歸使、合劾發其私、以地還民。歴陝虢観察使、終祕書監。 勗字斯勤。長慶初擢進士第、数為使府表辟、進監察御史、佐鹽鉄使務。累遷諫議大夫、更湖、常二州刺史。為宰相李徳裕厚善。及徳裕為令狐綯等譖逐、擿索支黨、無敢通勞問。既居海上、家無資、病無湯劑、勗数饋餉候問、不傅時為厚薄。終夔王傅。自作寿蔵於万安山南原崇塋之旁、署兆曰「寂居穴」、墳曰「復真堂」、中剟土為曰「化臺」、而刻石告後世。 宋璟、邢州南和人。七世祖弁為元魏吏部尚書。璟耿介有大節、好学、工文辭、舉進士中第。調上黨尉、為監察御史、遷鳳閣舎人。居官鯁正、武后高其才。張易之誣御史大夫魏元忠有不臣語、引張説為驗、将廷辯、説惶遽、璟謂説曰:「名義至重、不可陷正人以求苟免。縁此受謫、芬香多矣。若不測者、吾且叩閤救、将與子偕死。」説感其言、以實對、元忠免死。 璟後遷左臺御史中丞、會飛書告張昌宗引相工観吉凶者、璟請窮治、后曰:「易之等已自言於朕。」璟曰:「謀反無容以首原、請下吏明国法。易之等貴寵、臣言之且有禍、然激於義、雖死不悔。」后不懌、姚遽伝詔令出、璟曰:「今親奉徳音、不煩宰相擅宣王命。」后意解、許收易之等就獄。俄詔原之、敕二張詣璟謝、璟不見、曰:「公事公言之、若私見、法無私也。」顧左右歎曰:「吾悔不先碎豎子首而令亂国經。」嘗宴朝堂、二張列卿三品、璟階六品、居下坐。易之諂事璟、虚位揖曰:「公第一人、何下坐?」璟曰:「才劣品卑、卿謂第一何邪?」是時朝廷以易之等内寵、不名其官、呼易之「五郎」、昌宗「六郎」。鄭善果謂璟曰:「公奈何謂五郎為卿?」璟曰:「以官正當為卿。君非其家奴、何郎之云?」會有喪、告滿入朝、公卿以次謁、通礼意。易之等後至、促步前、璟舉笏揖唯唯。故積怨、常欲中傷、后知之、得免。然以数忤旨、詔按獄揚州、璟奏:「按州県纔監察御史職耳。」又詔按幽州都督屈突仲翔、辭曰:「御史中丞非大事不出使。仲翔罪止贓、今使臣往、此必有危臣者。」既而詔副李嶠使隴、蜀、璟復言:「隴右無變、臣以中丞副李嶠、非朝廷故事。」終辭。易之初冀璟出則劾奏誅之、計不行、乃伺璟家婚礼、将遣客刺殺之。有告璟者、璟乘庳車舎他所、刺不得發。俄二張死、乃免。 神龍初、為吏部侍郎。中宗嘉其直、令兼諫議大夫、内供奉、仗下與言得失。遷黄門侍郎。武三思怙烝寵、数有請于璟。璟厲答曰:「今復子明辟、王宜以侯就第、安得尚干朝政、獨不見産、禄事乎?」後韋月将告三思亂宮掖、三思諷有司論大逆不道、帝詔殊死、璟請付獄按罪、帝怒、岸巾出側門、謂璟曰:「朕謂已誅矣、尚何請?」璟曰:「人言后私三思、陛下不問即斬之、臣恐有竊議者、請按而後刑。」帝愈怒。璟曰:「請先誅臣、不然、終不奉詔。」帝乃流月将嶺南。會還京師、詔璟権検校并州長史、未行、又検校貝州刺史。時河北水、歳大饑、三思使斂封租、璟拒不與、故為所擠。歴杭、相二州、政清毅、吏下無敢犯者。遷洛州長史。 睿宗立、以吏部尚書、同中書門下三品。玄宗在東宮、兼右庶子。先是崔湜、鄭愔典選、為戚近干奪、至迎用二歳闕、猶不能給、更置比冬選、流品淆并、璟與侍郎李乂、盧從愿澄革之、銓総平允。 太平公主不利東宮、嘗駐輦光範門、伺執政以諷。璟曰:「太子有大功、宗廟社稷主也、安得異議?」乃與姚崇白奏出公主、諸王於外、帝不能用。貶楚州刺史、歴兗冀魏三州、河北按察使、進幽州都督、以国子祭酒留守東都、遷雍州長史。 玄宗開元初、以雍州為京兆府、復為尹。進御史大夫、坐小累為睦州刺史、徙広州都督。広人以竹茅茨屋、多火。璟教之陶瓦築堵、列邸肆、越俗始知棟宇利而無患災。召拜刑部尚書。四年、遷吏部兼侍中。 帝幸東都、次崤谷、馳道隘、稽擁車騎、帝命黜河南尹李朝隠、知頓使王怡等官。璟曰:「陛下富春秋、今始巡守、以道不治而罪二臣、繇此相飭、後有受其敝者。」帝遽命捨之。璟謝曰:「陛下向以怒責之、以臣言免之、是過歸於上而恩在下。姑聽待罪於朝、然後詔還其職、進退得矣。」帝善之。累封広平郡公。広人為璟立遺愛頌、璟上言:「頌所以伝徳載功也。臣之治不足紀、広人以臣當国、故為溢辭、徒成諂諛者。欲釐正之、請自臣始。」有詔許停。 帝嘗命璟與蘇頲制皇子名與公主號、遂差次所封、且詔別擇一美稱及佳邑封上。璟奏言:「七子均養、詩人所稱。今若同等別封、或母寵子愛、恐傷鳲鳩之平。昔袁盎引慎夫人席、文帝納之、夫人亦不為嫌、以其得長久計也。臣不敢別封。」帝歎重其賢。 皇后父王仁皎卒、将葬、用昭成皇后家竇孝諶故事、墳高五丈一尺。璟等請如著令、帝已然可、明日、復詔如孝諶者。璟還詔曰:「儉、徳之恭。侈、惡之大也。僭礼厚葬、前世所誡、故古墓而不墳。人子於哀迷則未皇以礼自制、故聖人制齊、斬、緦、免、衣衾棺槨、各有度数。雖有賢者、斷其私懐。衆皆務奢、獨能以儉、所謂至徳要道者。中宮若謂孝諶踰制、初無非者、一切之令固不足以法。貞観時嫁長樂公主、魏徴謂不可加長公主、太宗欣納、而文徳皇后降使厚謝。韋庶人追王其父、擅作酆陵、而禍不旋踵。国家知人情無窮、故為制度、不因人以搖動、不變法以愛憎。比來人間競務靡葬、今以后父重戚、不憂乏用、高大寢、不畏無人、百事官給、一朝可就、而區區屢聞者、欲成朝廷之政、中宮之美爾。儻中宮情不可奪、請準令一品陪陵墳四丈、差合所宜。」帝曰:「朕常欲正身紀綱天下、於后容有私邪?然人所難言、公等乃能之。」即可其奏。又遣使賚綵絹四百匹。 會日食、帝素服俟變、録囚多所貸遣、賑卹災患、罷不急之務。璟曰:「陛下降徳音、卹人隠、末宥輕繋、惟流、死不免、此古所以慎赦也。恐議者直以月蝕脩刑、日蝕脩徳、或言分野之變、冀有揣合。臣以謂君子道長、小人道銷。止女謁、放讒夫、此所謂脩徳也。囹圄不擾、兵甲不瀆、官不苛治、軍不輕進、此所謂脩刑也。陛下常以為念、雖有虧食、将轉而為福、又何患乎?且君子恥言浮於行、願動天以誠、無事空文。」帝嘉納。後以開府儀同三司罷政事。 京兆人権梁山謀逆、敕河南尹王怡馳伝往按。牢械充滿、久未決、乃命璟為京留守、覆其獄。初、梁山詭稱婚集、多假貸、吏欲并坐貸人。璟曰:「婚礼借索大同、而狂謀率然、非所防億。使知而不假、是與為反。貸者弗知、何罪之云?」平縱数百人。 十二年、東巡泰山、璟復為留守。帝将發、謂曰:「卿、国元老、別方歴時、宜有嘉謀以遺朕。」璟因一二極言。手制答曰:「所進當書之坐右、出入観省、以誡終身。」賜賚優渥、進兼吏部尚書。十七年、為尚書右丞相、而張説為左丞相、源乾曜為太子少傅、同日拜。有詔太官設饌、太常奏樂、會百官尚書省東堂。帝賦三傑詩、自寫以賜。二十年、請致仕、許之、仍賜全禄。退居洛。乘輿東幸、璟謁道左。詔榮王勞問、別遣使賜藥餌。二十五年卒、年七十五、贈太尉、謚文貞。 璟風度凝遠、人莫涯其量。始、自広州入朝、帝遣内侍楊思勗驛迓之、未嘗交一言。思勗自以将軍貴幸、訴之帝、帝益嗟重。璟為宰相、務清政刑、使官人皆任職。聖暦後、突厥默啜負其彊、数窺邊、侵九姓拔曳固、負勝輕出、為其狙撃斬之、入蕃使郝霊佺伝其首京師。霊佺自謂還必厚見賞。璟顧天子方少、恐後干寵蹈利者夸威武、為国生事、故抑之、踰年、纔授右武衛郎将、霊佺恚憤不食死。張嘉貞後為相、閲堂案、見其危言切議、未嘗不失聲歎息。六子:昇、尚、渾、恕、華、衡。 昇、太僕少卿。尚、漢東太守。渾、與李林甫善、歴諫議大夫、平原太守、御史中丞、東京採訪使。在平原、暴斂求進、至重取民一年庸、租。使東畿、薛稷甥女鄭寡而美、渾使河南尉楊朝宗聘而己納之、薦朝宗為赤尉。恕、以都官郎中為劍南採訪判官、数貪縱不法、陰養刺客。天宝中、渾、恕、尚並以贓敗、渾流高要、恕流海康、尚貶臨海長史。華、衡亦皆坐貪得罪。広徳中、渾起為太子諭徳、物議穢薄之、留死江嶺。昆弟皆荒飲俳嬉、而衡最險悖、広平之風衰焉。 賛曰:姚崇以十事要説天子而後輔政、顧不偉哉、而舊史不伝。観開元初皆已施行、信不誣已。宋璟剛正又過於崇、玄宗素所尊憚、常屈意聽納。故唐史臣稱崇善應變以成天下之務、璟善守文以持天下之正。二人道不同、同歸于治、此天所以佐唐使中興也。嗚呼!崇勸天子不求邊功、璟不肯賞邊臣、而天宝之亂、卒悼其害、可謂先見矣。然唐三百年、輔弼者不為少、獨前稱房、杜、後稱姚、宋、何哉?君臣之遇合、蓋難矣夫!
https://w.atwiki.jp/shintouzyo/pages/398.html
唐書巻二百二十二下 列伝第一百四十七下 南蛮下 環王 盤盤 扶南 真臘 訶陵 投和 瞻博 室利仏逝 名蔑 単単 驃 両爨蛮 南平獠 西原蛮 環王(チャンパー)、もとは林邑であり、あるいは占不労といい、または占婆という。交州の南にあたり、海行すること三千里である。地は東西は三百里と狭く、南北は千里ある。西に真臘の霧温山を隔て、南は奔浪陀州(パーンドゥランガ)にあたる。その南は大浦で、五つの銅柱があり、山形で傘のようであり、西は険峻が重なり、東は海にはて、漢の馬援が建てたものである。また西に屠夷がおり、思うに馬援が帰還したが、留って去らなかったが、わずかに十戸、隋末に増えて三百戸となり、みな馬を姓としたから、俗にその寓をもって、「馬留人」と号し、林邑と唐の南境を分けた。その地は冬温かく、霧や雨が多く、琥珀・猩猩・九官鳥を産した。二月を年始とし、稲は一年に二度収穫できた。檳榔(ビンロウ)を採って酒とし、椰子の葉を席とした。習俗は凶悍で、戦闘を果たし、麝香を身に塗り、日に塗ってはまた乾かし、拝謁は爪を合わせて屈を膝して拝した。文字があり、浮屠道(仏教)を喜び、金銀の像を鋳造し、大きさはある物は十囲にもなった。王を陽蒲逋といい、王の妻を陀陽阿熊といい、太子は阿長逋、宰相は婆漫地といった。王の居るところを占城(チャンパープラ)で、別に斉国といい、また蓬皮勢といった。王は綿布を着て、古貝を斜めに臂に絡め、金の玉飾りをまとい、髮をまげがみとし、金の花を冠に戴き冠のようにした。妻の服は朝の霞のようにすけており、古貝は裙(スカート)に短くつけ、冠をまとうことは王のようであった。王の衛兵は五千で、戦いに際しては象に乗り、藤を鎧とし、竹を弓矢とし、象千・馬四百を率いて前後に分けた。刑罰は設けず、有罪の者は象に踏み殺させた。または不労山に送り、賜死とした。 隋の仁寿年間(601-604)、将軍の劉芳を遣わしてこれを討伐したが、その王の范梵志(シャンブヴァルマン)は退却し、その地を三郡とし、守令を置いた。道は阻んで通行することができず、范梵志は遺衆を集めて、別に国邑を建てた。武徳年間(618-626)、再び使を遣わして方物を献上し、高祖は九部の楽を設けて饗宴した。貞観年間(627-649)、王の范頭黎(カンダルパダルマ)は飼象・金鎖・五色の帯・朝霞布・火珠を献上し、婆利・羅刹の二国の使者とともに来た。林邑はその言は無礼で、群臣は罪に問うことを請うたが、太宗は「昔、苻堅は晋を併合しようとして、軍衆百万を一戦にて滅ぼしてしまった。隋は高麗を奪取しようとして、毎年徴発したが、人民は怨み、そのため匹夫の手にかかって死んだ。朕はあえてみだりに出兵の議をすべきなのか?」と言い、赦して不問とした。また五色の鸚鵡・白い鸚鵡を献上したが、しばしば寒いと訴えたから、詔があって帰還させた。范頭黎が死ぬと、子の范鎮龍(プラバーサダルマ)が即位し、通天犀(水犀)・雑宝を献上した。貞観十九年(645)、摩訶慢多伽独(マハー・マントラディクルタ)は范鎮龍を弑殺し、その宗族を滅ぼした。范姓は絶えたが、国人は范頭黎の娘婿の婆羅門(バドレスヴァラヴァルマン)を立てて王とした。大臣は共にこれを廃位し、さらに范頭黎の娘を立てて王とした。諸葛地(プラカーシャダルマ)は、范頭黎の姑の子で、父は罪を得て、真臘に亡命していた。女の王では国を定めることができず、大臣はともに諸葛地を迎えて王とし、先王を妻とした。永徽年間(650-655)から天宝年間(742-756)に至るまで、およそ三回入献した。至徳年間(756-758)以後、さらに環王と号した。元和年間(806-820)初頭に朝献せず、安南都護の張舟はその偽の驩州・愛州都統を捕らえ、斬首三万級、捕虜とした王子は五十九人、戦象・小舟・鎧を鹵獲した。 婆利(バリ)は、環王の東南にあたり、交州より大海を出て、赤土・丹丹(ジャワ)諸国を経て到る。地は大島で、馬が多く、また馬礼と号した。南北の長さは数千里ある。火珠が多く、大きいものは鶏卵のようであり、丸く白く、数尺を照らし、日中に艾(まぐさ)をひいて珠を置くと、たちまち火が出た。玳瑁・文螺を産出した。石製の坩(るつぼ)は、取り出した当初は柔らかいが、模様を刻むと固くなる。舎利鳥(オウム)がおり、人の言葉に通じる。習俗は全身が黒く、朱髮で拳のように髷にし、鷹のような爪、獣のような牙をしている。耳に穴をあけて耳飾りをしている。古貝を橫にして腰に巻いている。古貝は草の名である、その花を綴って布とし、粗いのを貝といい、細かいのを氈という。習俗は夜に市場を開き、自ら顔を覆って隠す。王の姓は刹利邪伽(シュリージャガ)、名は護路那婆(ゴロナーヴァ)といい、代々位にある。班綴糸をまとい、珠を綴って飾りとした。金の榻(いす)に座り、左右に白仏・孔雀の扇を持つ。出る時は象を駕車とし、羽蓋(車のおおいに、ひすいの羽を用いたもの)に珠を貼り付け、鐘・撃鼓・吹蠡を鳴らして音楽とした。 その東には羅刹(リンガ)がある。婆利(バリ)と同俗である。隋の煬帝は常駿を遣わし赤土をして遂に中国と通交した。 赤土は西南で海に入り、婆羅を得た。総章二年(669)、その王の旃達鉢(チャンダーヴァ)は使者を遣わして環王の使者とともに入朝した。 環王の南に殊柰がある。交趾を海で隔てること三か月で到着する。婆羅と同俗である。貞観二年(628)、使者が方物を献上した。 貞観九年(635)、甘棠の使者が入朝した。国は海南にある。 貞観十二年(638)、僧高(サンカプラ)・武令(ブリーラム)・迦乍(カセートソンブーン)・鳩密(クメール)の四国の使者が朝貢した。僧高は水真臘の西北にあたり、環王と同俗である。その後、鳩密王の尸利鳩摩(シュリークマ)と富那王の尸利提婆跋摩(シュリーデーヴァヴァルマン)らが使を遣わして来貢した。僧高などの国は、永徽年間(650-655)の後に真臘に併合された。 盤盤(クローントーム)は、南海の曲にあり、北は環王を隔て、少海を隔てて狼牙修(ランカスカ)と接した。交州より海行すること四十日で到着する。王を楊粟翨という。その民は水に瀕して居住し、木を並べて柵とし、石を矢じりとした。王は金龍の大榻(いす)に座り、諸大人が王に謁見する時は、手を交差させて肩を抱いて跪く。その臣下を勃郎索濫といい、崑崙帝也といい、崑崙勃和といい、崑崙勃諦索甘といい、また古龍(クルン)という。古龍は、崑崙声で耳に近い。外にあっては那延(ナーヤカ)といい、中国の刺史のようなものである。仏・道士の祠があり、僧は食肉するが飲酒しない。道士を為貪といい、酒肉を飲食しない。貞観年間(627-49)、再び使を遣わして入朝してきた。 その東南に哥羅(ケダー)がある。あるいは箇羅といい、または哥羅富沙羅といった。王の姓は矢利波羅(シュリーパラ)で、名を米失鉢羅という。石を重ねて城とし、楼閣宮殿は茨で葺いた。州は二十四ある。その兵は弓矢と矛があり、孔雀の羽で纛(はた)を飾る。戦うごとに百象を一隊とし、一象に百人がつく。象の鞍は檻のようであり、四人が弓と矛を持って中に入った。租税は銀二銖を納める。糸・紵がなく、ただ古貝があるだけである。家畜は牛が多く馬が少ない。官吏でなければ髪を束ねない。おしなべて嫁を娶るとき、檳榔を納めて礼とし、多いときは二百盤にもなる。婦が結婚すれば夫の姓に従う。楽器は琵琶・横笛・銅鈸・鉄鼓・蠡がある。死ねば火葬し、焼け残った金・財宝を集めて海に沈めた。 東南に拘蔞蜜(マレー半島東南部)がある。海行すること一か月で到着する。南は婆利(バリ)で、十日で到着する。東は不述を隔て、行くこと五日で到着する至。西北は文単を隔て、行くこと六日で到着する。赤土・堕和羅(ドゥヴァーラヴァティーパー)と同俗である。永徽年間(650-655)、五色の鸚鵡を献上した。 扶南(ブナム)は、日南の南七千里にあり、地は狭く窪んでおり、環王と同俗で、城郭や宮室がある。王の姓は古龍(クルン)で、数階の楼閣・柵城に住み、木の葉を覆屋とした。王は出ると象に乗る。その人は身が黒く、縮れ毛をもち、裸で裸足である。習俗は盗みをしない。田は一年種えると三年収穫できる。国は剛金を産し、形は紫石英のようである。水底の石の上に生じ、人は水に潜ってこれを採取し、玉を刻むようにして刻む。雄羊の角で叩くと分裂する。人は闘鶏と闘猪を喜ぶ。金銀・真珠・香料を税とした。特牧城(タームラプラ)を治めていたが、にわかに真臘のために併合されてしまい、さらに南は那弗那城(ナラヴァナナガラ)に移った。武徳・貞観年間(618-649)、再び入朝し、また白頭人二人を献上した。 白頭は、扶南の西にあたり、人は皆素首で、皮膚のこまやかさは脂のようであった。山穴に住み、四面は高く険しく、人は到るものがいない。参半国(シーテープ)と接している。 真臘は、または吉蔑といい、もとは扶南の属国である。京師を去ること二万七百里である。東は車渠を隔て、西は驃に属し、南は海にせまり、北は道明と接し、東北は驩州にあたる。その王は刹利伊金那で、貞観年間(618-649)初頭に扶南を併合してその地にあった。戸は皆東向きで、東を上座とする。客が来ると屑檳榔・龍腦・香蛤を贈った。飲酒はしないが、それに比べると淫乱である。妻と房中で飲み、尊属は避ける。戦象五千あり、良いものは飼育して肉とする。代々参半(シーテープ)・驃(ピョー)と通好し、環王(チャンパー)・乾陀洹(ダゴン)と幾度も攻撃しあった。武徳年間(618-627)から聖暦年間(698-700)まで、およそ四度来朝した。神龍年間(705-707)以後は二つに分裂し、北は山岳が多いから陸真臘と号して半ばとした。南は海にせまり、湖沼をめぐるから、水真臘と号して半ばとした。水真臘は、地は八百里あり、王は婆羅提拔城(バラテーヴァ)に居した。陸真臘はまたは文単(ナコンラーチャシーマ)といい、婆鏤ともいい、地は七百里で、王号を「笡屈」といった。開元・天宝年間(713-756)、王子はその配下二十六人を率いて来朝し、果毅都尉を拝した。大暦年間(766-779)、副王の婆弥および妻が来朝し、飼象十一頭を献上した。婆弥を抜擢して試殿中監とし、名を賓漢と賜った。この時、徳宗は即位のはじめで、珍禽奇獣をすべて逃がしていたが、蛮夷の献じた飼象だけは苑中で飼った。もとより宮廷内で飼っていたのは三十二頭あったから、すべて荊山の朱陽に解き放った。元和年間(806-820)になると、水真臘はまた遣使して入貢してきた。 文単(ナコンラーチャシーマ)は西北の属国で参半(シーテープ)ともいう。武徳八年(625)使者が来朝した。 道明もまた属国で、衣服はなく、衣服を着る者を見ると笑っていた。塩鉄がなく、竹の弩で鳥獣を射て自給している。 訶陵(シャイレーンドラ)、または社婆(ジャワ)といい、闍婆といい、南海中にある。東は婆利(バリ)を隔て、西は墜婆登(中部ジャワ)、南は海にせまり、北は真臘である。木で城をつくり、大きな家であってもまた棕櫚で覆っている。象牙を牀(ねどこ)とすることは椅子のようである。玳瑁・黄白金・犀・象を産出し、国は最も富裕である。穴があると勝手に塩が湧き出る。柳花・椰子を酒とし、これを飲むとたちまち酔い、一晩目覚めない。文字があり星暦をよく知る。食べるときに匙や箸はない。毒女がおり、接するとたちまち腫物に苦しみ、毒女が死ぬと死体は腐らない。王は闍婆城(ジャワ)に居す。その祖の吉延(サンタヌ)は婆露伽斯城(ヴァーラーナシー)に東遷し、周囲の小国二十八国は臣服しないものはなかった。その官は三十二大夫あり、大坐敢兄が最高位である。山上に郎卑野州があり、王は常に登って海を望む。夏至に八尺表を立てると、柱の南に二尺四寸の影が現れる。貞観年間(627-649)、墜和羅(ドゥヴァーラヴァティーパー)・墜婆登とともにみな遣使して入貢し、太宗は璽詔をもって優答した。墜和羅は良馬を請い、帝はこれを与えた。上元年間(674-676)になると、国人は女子を推して王とした。「悉莫(ラトゥマハラニシマ)」と号し、威令は整粛で、道の落とし物は拾う者はいなかった。大食(アラブ)の君主はこれを聞いて、金一包を持っていきその町に置いたところ、行く者はたやすく避けた。三年たって太子が通過すると、足で金を踏みにじり、悉莫は怒り、まさに斬らんとしたが、群臣が固く請うたから、悉莫は「罪の根本は足にある。脚を斬れ」と言ったが、群臣はまた請うたから、指を斬って布告した。大食は聞いて恐れ、敢えて出兵しなかった。大暦中(766-779)、訶陵の使者は三度来朝した。元和八年(813)、僧祇奴(崑崙人の奴隷)を四人・五色の鸚鵡・頻伽鳥などを献上した。憲宗は内四門府左果毅に任命し、使者はその弟に譲ったから、帝はこれをよしとし、官位を合わせた。大和年間(827-835)になって再度朝貢した。咸通年間(860-874)、遣使して女楽を献上した。 墜和羅(ドゥヴァーラヴァティーパー)は、または独和羅といい、南は盤盤(クローントーム)、北は迦邏舎弗、西は海に属し、東は真臘である。広州より行くこと五か月で到着する。国には美しい犀が多く、世間は「堕和羅犀」という。属国が二あり、曇陵(タンブラリンガ)と陀洹(ダゴン)である。 曇陵(タンブラリンガ)は海中の島にある。陀洹(ダゴン)は、または耨陀洹といい、環王(チャンパー)の西南の海中にあり、墜和羅(ドゥヴァーラヴァティーパー)と接しており、交州より行くこと九十日で到着する。王の姓は察失利、名は婆那、字は婆末。蚕がなく、稲・麦・麻・豆がある。家畜は白象・牛・羊・豚がいる。習俗は楼に居することを喜び、干欄という。綿布・朝霞布で衣をつくる。親の喪には、部屋に籠って食べず、火葬が終わってから髪を切って池で水浴し、それから食べる。貞観年間(627-649)、二度遣使して再び入朝し、また婆律膏を献上した。白鸚鵡は、首に十の赤毛があり、羽も同じである。馬と銅鐘を請うたから、帝はこれを与えた。 墜婆登(中部ジャワ)は環王(チャンパー)の南にあり、行くこと二か月で到着する。東は訶陵(シャイレーンドラ)、西は迷黎車で、北は海に属する。習俗は訶陵と同じである。稲を蒔けば、ひと月で稔る。文字があり、貝多葉に写す。死者には口に金を入れ、腕輪をその体につけ、婆律膏(香木)・龍腦を加えて多く香らせ、薪を積んで焼いた。 投和(ドゥヴァーラヴァティーパー)は、真臘の南にあり、広州より西南に海行すること百日にて到着する。王の姓は投和羅、名は脯邪迄遙である。官には朝請将軍・功曹・主簿・賛理・賛府、分領国事がいる。州・郡・県の三等にわかれ。州には参軍がおり、郡には金威将軍が、県には有城・有局がおり、長官は選任されると下僚は自ら選んだ。民は率楼閣に居し、壁画がある。王の宿衛は百人、朝霞を着て、耳には金鐶をつけ、金綖を頚につけ、革靴を装飾した。たびたび盜む者は死罪で、次の刑罰は耳および頬に穴をあけその髪を集める。贋金を鋳造する者は手を斬る。賦税はなく、民は地の多少の物を自ら税として納める。王は農商を自らの業とする。銀で銭をつくり、楡莢(半両銭)のようである。民は象および馬に乗り、鞍や手綱がなく、縄を頬に穴をあけて御している。親の喪には、髪を切って孝をあらわし、死体を焼いて灰を甕に納め、水に沈めた。貞観年間(627-649)、遣使して黄金の函の中に上表を入れ、宝物を献上した。 瞻博(チャンパー、バーガルプル)は、または瞻婆という。北は兢伽河(ガンジス川)を隔てる。野生の象がたくさん群れをなしている。顕慶年間(656-661)、婆岸・千支仏(カーンチープラム)・舎跋若・磨臘の四国とともにみな使者を遣わして入朝した。 千支在(カーンチープラム)は西南海中にあり、もとは南天竺の属国であった。または半支跋という。唐語の五山というようなものである。北は多摩萇を隔てている。 また哥羅舎分・修羅分・甘畢の三国があって方物を貢納した。甘畢は南海上にあり、東は環王(チャンパー)を隔てる。王名は旃陀越摩で、精兵五千がいる。哥羅舎分は、南海の南にあり、東は堕和羅(ドゥヴァーラヴァティーパー)がある。修羅分は、海北にあり、東は真臘を隔てる。その風俗の大略は互いに似たようなもので、君長がいて、柵・城郭がある。二国の精兵は二万で、甘畢はわずかに五千である。 また多摩萇があり、東は婆鳳、西は多隆、南は千支仏(カーンチープラム)、北は訶陵(シャイレーンドラ)である。地は東西がひと月の行程、南北は二十五日の行程である。その王の名は骨利である。詭むいて大卵を得たといい、これを割ってみると女子を得た。容色が美しかったから妻とした。習俗は姓がなく、婚姻は同姓の別がない。王は常に東向に座る。精兵は二万、弓・刀・甲・矛があるが、馬はない。果実は波那婆・宅護遮菴摩・柘榴がある。その国は薩盧・都訶盧・君那盧・林邑諸国を経て交州に到る。顕慶年間(656-661)に方物を貢納してきた。 室利仏逝(シュリーヴィジャヤ)は、または尸利仏誓という。軍徒弄山(コ・トララッチ)を過ぎること二千里、地は東西千里、南北は四千里で遠い。城は十四あり、国を二つに分けて統治している。西を郎婆露斯(ルンバブジャン)という。金・水銀・龍腦を産する。夏至に八尺表を立て、影は南に二尺五寸現れる。国に男子が多い。橐它がいるが、豹のような模様と犀のような角があり、乗ったり耕作したりする。名を它牛豹ともいう。また獣には野豚のようなものもいて、角が山羊のようである。名を雩といい、肉の味は美味で、食膳に用いられる。その王は「曷蜜多」と号する。咸亨年間(670-674)から開元年間(713-741)の間、しばしば使者を遣わして入朝し、上表して辺境の官吏に侵掠されたといい、詔して広州に慰撫させた。また侏儒(こびとの俳優)・僧祇(崑崙)女をそれぞれ二人、および歌舞を献上し、使に官位を与えて折衝とし、その王を左威衛大将軍とし、紫袍・金鈿帯を賜った。後に子を遣わして入献してきた。詔して曲江で宴して宰相と会し、賓義王に冊封し、右金吾衛大将軍を授け、送還した。 名蔑は、東は真陀桓(ムアン)に接し、西は但游に、南は海に属し、北は波剌である。その地はひと月で到着し、州は三十ある。十二月を年始とする。王は朝霞布・綿布を着る。賦税は二十のうち一を取るのみである。交易は皆金を用いて値を計る。その人は短小で、兄弟で共に一人の妻を娶る。婦は総髪で角をつくり、弁髪の男も少なからずいる。王は「斯多題」と号す。龍朔年間(661-663)初頭、使者が来貢した。 単単(ジャワ)は、振州の東南、多羅磨の西にあり、また州県が設置されている。木は白檀が多い。王の姓は刹利(シュリー)、名は尸陵伽(シュリンガ)、日に政務にあたった。八大臣がおり、八座と呼ばれた。王は香を身に塗り、雑宝の瓔を被り、近くは車に乗り、遠くは象に乗る。戦えば必ず蠡・撃鼓を演奏する。盗みは罪の軽重なくすべて死罪である。乾封・総章年間(666-670)に方物を献上した。 羅越(ラチャブリ)は、北は海より五千里隔たっており、西南は哥谷羅である。商人が往来して多く集まる。習俗は堕羅鉢底(ドゥヴァーラヴァティーパー)と同じである。毎年船に乗って広州にやってくる。広州は必ず朝廷に奏上する。 驃(ピョー)、古の朱波であり、自ら突羅朱と号し、闍婆国の人は徒里拙という。永昌の南二千里のところにあり、京師を去ること一万四千里になる。東は真臘と陸続きで、西は東天竺に接し、西南は堕和羅(ドゥヴァーラヴァティーパー)、南は海に属し、北に南詔がある。地は長さ三千里、広さ五千里、東北が細長く、羊苴哶城に属した。 おしなべて属国は十八で迦羅婆提・摩礼烏特・迦梨迦・半地・弥臣・坤朗・偈奴・羅聿・仏代・渠論・婆梨・偈陀・多帰・摩曳で、他は即舎衛・瞻婆・闍婆である。 おしなべて鎮城は九城あり、道林王・悉利移・三陀・弥諾道立・突旻・帝偈・達梨謀・乾唐・末浦である。 おしなべて部落は二百九十八あり、有名で見るべきものは三十二で、万公・充惹・羅君潜・弥綽・道双・道甕・道勿・夜半・不悪奪・莫音・伽龍睒・阿梨吉・阿梨闍・阿梨忙・達磨・求潘・僧塔・提梨郎・望騰・担泊・禄烏・乏毛・僧迦・提追・阿末邏・逝越・騰陵・欧咩・磚羅婆提・禄羽・陋蛮・磨地勃である。 弥臣から坤朗まで、また小崑崙部があり、王名を茫悉越といい、習俗は弥臣と同じである。坤朗から禄羽まで、大崑崙王国があり、王名を思利泊婆難多珊那(シュリーヴァーヴァナンダサンナ)という。川原は弥臣よりも大きい。崑崙より小王の居するところまで、半日行くと磨地勃柵に到着し、海行すること五か月で仏代国に到着する。江があり、支流は三百六十ある。その王名を思利些弥他(スリーヴィジャヤ)という。川の名を思利毘離芮という。国土は香木が生える。北に市があり、諸国の商船が集まり、海を越えると闍婆である。十五日行くと、二つの大山を越え、一つは正迷、もう一つは射鞮で、国があり、その王の名は思利摩訶羅闍(スリーマハーラージャ)といい、習俗は仏代と同じである。多茸補邏川を経ると闍婆に到り、八日行くと婆賄伽盧(パンジャル)に到る。国土は熱く、街路に椰子・檳榔を植え、仰ぎ見ても日が見えない。王の居所は金を煉瓦とし、厨は銀瓦で覆う。香木を焚き、堂を明珠で飾る。二つの池があり、金を堤とし、舟をすべて金宝で飾った。 驃王は、姓は困沒長、名は摩羅惹(マハーラージャー)で、その宰相は摩訶思那(マハーシーナ)といった。王が出ると、輿は金縄の牀で、遠く出る時は象に乗った。後宮・役人は数百人いる。青煉瓦で円城をつくり、周囲は百六十里、門は十二門あり、四隅に浮図(仏寺)をつくり、民はみな中で居住し、鉛錫を瓦とし、荔支(レイシ)を材とした。習俗は殺人を憎む。拝礼する時は、手で臂を抱き、額を地につけ、敬礼して恭順をあらわす。天文に明るく仏法を喜ぶ。百寺あり、琉璃で煉瓦とし、金銀が入り乱れて、床は朱塗の紫の鉄で床を塗り、錦の敷物で覆い、王の居所もまた同じようである。民は七歳で祝髪して寺に留め、二十歳ほどで仏法に達しなければ、民間に復した。衣は綿布・朝霞布を用い、蚕は殺生することから敢えて衣にしない。金花冠・翠をかぶり、雑珠をからめる。王宮は金銀の二鐘があり、侵攻があれば、香を焚いてこれを打ち鳴らし、吉凶を占った。大きな白象があり、高さは百尺、訴える者は香を焚いて象の前に跪き、自ら思いの是非を述べて退いた。疫災があれば、王もまた香を焚いて象に対して跪いて自らを咎めた。手枷や足枷はなく、有罪の者は五本の竹を束ねて背中を打ち、重罪の者は五、軽罪の者は三で、殺人は死刑である。土地は宜菽・粟・稲・粱(オオアワ)・蔗(サトウキビ)を産し、大きさは脛のようである。麻・麦はない。金銀を銭とし、形は半月のようで、登伽佗と号し、または足弾陀という。膏油がなく、蝋で雑香の代わりとして焚いた。諸蛮の市と、江猪(淡水イルカ)・綿布・瑠璃・大甕を交換する。婦人は頭の頂きに高髻をつくり、銀・真珠の連珠で飾り、衣は青のスカート、薄物の着物を着る。行く時は扇を持ち、貴顕の家は傍らに五・六人が追従する。近城に砂山で不毛の地があり、地はまた波斯(ペルシア)・婆羅門(インド)と接し、西舎利城を隔てること二十日で到着する。西舎利は中天竺である。南詔は兵が強く地を接しているから、常に従って支配下にあった。 貞元年間(785-805)、王の雍羌は南詔が唐に帰順しているのを聞き、内心は帰属したいとの思いがあった。南詔王の異牟尋は楊加明を遣使し、剣南西川節度使の韋皋に詣でて、夷中の歌曲を献上し、かつ驃国をして楽人を進らせた。ここに韋皋は「南詔奉聖楽」を作り、正律は黄鐘均(C、D、E、F♯、G、A、Bのオクターブ)を用いた。宮(C音)・徴(G音)に一度変わるのは、西南が帰順しているのを象る。角(E音)・羽(A音)で終わりに変わるのは、戎夷の心が改まったのを象っている。舞は六編成で、工は六十四人、賛引は二人、序曲は二十八畳(繰り返し)で、「南詔奉聖楽」の字を舞う。舞人は十六、羽翟を持ち、四列となる。「南」の字を舞い、「聖主無為化」と歌う。「詔」の字を舞い、「南詔朝天楽」と歌う。「奉」の字を舞い、「海宇修文化」と歌う。「聖」の字を舞い、「雨露覃無外」と歌う。「楽」の字を舞い、「闢土丁零塞」と歌う。すべて一章三畳で編成される。 舞者は初め定まると、羽を取り、簫・鼓らが散序一畳を演奏する。次に第二畳を演奏し、四度演奏し、賛引は序を以て入場する。終わろうとするとき、雷鼓を四隅で鳴らし、舞者は皆拝する。金声は鳴らして起ちあがり、羽を持って稽首し、朝覲を象る。拝跪するごとに、音頭は鉦鼓で行う。次に拍序一畳を演奏し、舞者は左右に分かれて蹈舞し、四拍するごとに、羽を持って拱手して稽首し、拍が終わると、舞者も拝し、また一畳を演奏する。蹈舞して手を叩きながら拱手し、合せて「南」の字をつくる。字ができ、偏が終わると、舞者は北面で跪いて歌い、絲・竹の楽器で導く。歌が終わると、俯いだり伏せたりし、鉦を鳴らし、また拱手して舞う。他の字もすべてこのようであるが、ただ「聖」の字の詞末は恭って拱手し、奉聖を明らかにする。一字ごとに、曲は三畳で、名づけて五成(五編成)という。次に一畳を急奏し、四十八人が行を分けて謙恭し、将軍・臣下が辺境を防衛するのを象る。字を舞い終わると、舞者は十六人で四列となり、また闢四門の舞を舞う。にわかに舞って一偏両畳に入れ、ある鼓吹とともに節を合わせ、進み舞うこと三度、退き舞うこと三度、三才・三統を象る。舞終わって、皆稽首して逡巡する。また一人が億万寿の舞を舞うと、「天南滇越俗四章」を歌い、歌舞は七畳六編成で終わる。七は、火の成数で、天子が南面して生成の恩のことを象る。六は、坤の数で、西南が教化に向かうことを象る。 おしなべて楽は三十、楽工は百九十六人である。四部に分けられ、一つめは亀茲部、二つめは大鼓部、三つめは胡部、四つめは軍楽部である。亀茲部は、羯鼓・揩鼓・腰鼓・鶏婁鼓・短笛・大小の觱篥・拍板の合計八である。長短の簫・横笛・方響・大銅鈸・貝で、合計四である(舞者四人の誤り)。おしなべて楽工は八十八人、四列に分け、四隅に舞筵(舞台用の敷物)を敷き、節鼓に合わせた。大鼓部は、四列となり、おおよそ二十四人で亀茲部の前にいた。胡部は、箏・大小の箜篌・五絃琵琶・笙・横笛・短笛・拍板の合計八である。大小の觱篥は合計四である。楽工は七十二人で四列に分け、舞ごとに筵の隅にいて、歌詠を導いた。軍楽部は、金鐃・金鐸で合計二である。掆鼓・金鉦で合計四である。鉦鼓は金で覆いを飾り、流蘇を垂らす。楽工は十二人で、南詔の服を着て、闢四門に立って四隅に舞筵(舞台用の敷物)を敷き、節拝して合奏する。また十六人、半臂を描き、掆鼓を持ち、四人が列をなす。舞人は南詔の衣・絳(あか)い裙襦(はだぎ)・黒い頭布・金の佉苴(革帯)・革に描かれた鞾(くつ)、襟首に首飾を着て、金宝花鬘を被り、襦(はだぎ)の上にまた描いた半袖を加えた。羽を持って翟舞(舞の一種)し、上を俯いだり下に伏せたりし、朝拝を象る。裙襦に鳥獣草木を描き、文様は八種の彩色の草花で、諸物完遂を象る。羽飾りを四面に垂らすのは、天に覆われないものがないことを象る。正方の布位(座席)は、地に載らないものはないことを象る。四列に分けるのは、四気を象る。舞は五字をなすのは、五行を象る。羽翟を捧げるのは、文徳を象る。節鼓は、号令が遠くまで布告されるのを象る。振るのに鐸を用いるのは、民間の詩を広く集めるの義を明らかにする。亀茲などの楽を用いるのは、遠くの夷が喜んで帰服するのを象る。鉦鼓は古には凱旋して勝利の楽を献上する。黄鐘・君声・配運を土とするのは、土徳が常に盛んなのを明らかにする。黄鐘は「乾為天・初九」(易経。以下同じ)を得て、自らその宮とし、そこで林鐘四律は正声を以て応じて、大君は南面して天統を上に掲げるのを象り、乾の道明である。林鐘は「坤為地・初六」で、その方位は西南で、西南は化を下に至るを感じ、坤の体順である。太蔟は「乾為天・九二」を得て、これは人を統べるのをあらわし、天地は正しく三才(天地人)に通じ、そのため次に応じるのに太蔟を以てする。三才が既に通じていれば、南呂もまた羽声を以てこれに応じる。南呂は、酉で、西方の金である。羽は、北方の水である。金・水は悦んで時に応じ、西戎・北狄が喜んで帰服するのを象る。その後姑洗均の角調(G)でこれを終わらせた。姑は「故」の字に通じている。洗は「濯」の字に通じている。これは南詔が吐蕃に背いて帰化し、過ちを洗い流して日が新たになることを象る。 韋皋は五宮をそれぞれ別々に用い、独唱して音を絶やし、また五均譜に表して、金石の節奏に用いた。 一は黄鐘均の宮調の宮(C音)で、「軍士奉聖楽」を歌うのに用いた。舞人は南詔の衣を着て、翟を捧げて首を俯けて地に伏せ拝して手を打ち、「南詔奉聖楽」の五字を合わせ、歌詞を歌うこと五度、舞人は南方の朝天の服に着替え、絳(あか)色、七節の襦袖、節に青の襟先で開き、鳥翼を象る。楽は亀茲・胡部を用い、金鉦・掆鼓・鐃・貝・大鼓である。 二は太蔟均の、商調の宮(E音)で、女子が奉聖楽を歌うのを用いた。管絃を合奏する。もしくは庭下にて演奏し、そこで一人一曲を舞う。楽は亀茲を用い、鼓・笛がそれぞれ四部、胡部などとともに合奏する。琵琶・笙・箜篌が、すべて八である。大小の觱篥・箏・絃・五絃琵琶・長笛・短笛・方響がそれぞれ四である。亀茲部の前にいた。次に貝が一人、大鼓が左右に十二分し、他はすべて座奏する。 三は姑洗均の角調の宮(G音)で、古律の林鐘に応じて徴宮とし、女子が奉聖楽を歌うのを用いる。舞者は六十四人で、羅綵の襦袖で飾り、その間は八彩で、曳雲の花履、首を双鳳・八卦・綵雲・花鬘で飾り、羽を持って拝み手を打つの節とする。林鐘は地の綱紀で、歳功の備・万物の成を象る。双鳳は、律呂の和を明らかにする。八卦は、還相用いるためであることを明らかにする。綵雲は気を象る。花鬘は冠を象る。「奉聖楽」の三字を合わせて、歌詞を歌うこと三度、天下懐聖を表す。小女子が字を舞うとき、碧色の襦袖で、角音主木を象る。首に巽卦を飾り、姑洗の気に応じる。六人で略後するのは、六合一心を象る。楽は亀茲部・胡部を用い、鉦・掆・鐃・鐸、すべて綵蓋を覆って台座を飾り、上は錦綺を並べ、流蘇を垂らす。瑞図を按ずるに「王者に道あり、則ち儀鳳に鼓あり」とあった。そのため羽葆(鳥の羽飾り)鼓に鳳凰がすまい、鉦には孔雀が住み、鐃・鐸には翔鷺が集まり、鉦・掆の頭と足にもまた南方の鳥獣が飾られ、沢に飛走し翔伏するのを明らかにする。鉦・掆・鐃・鐸には、すべて二人が持って演奏する。貝および大鼓の工伎の数は、「軍士奉聖楽」と同じだが、鼓・笛四部を加える。 四は林鐘均の徴調の宮(G音)で、拍を抑えた単声で、奉聖楽を奏で、男性が一人で独舞し、楽は亀茲部を用い、鼓・笛は色ごとに四人である。方響は二で、亀茲部の前に置く。二隅に金鉦があり、中に金鐸二を・貝二・鈴鈸二・大鼓を置き、左右に十二分した。 五は南呂均の羽調の宮(G♯音)で、古律の黄鐘の君の宮にあたる。楽は古黄鐘の方響一、大琵琶・五絃琵琶・大箜篌を二、黄鐘の觱篥・小觱篥・竽・笙・壎・箎・搊箏・軋箏・黄鐘の簫・笛二を用いる。笛・節鼓・拍板等の楽工はすべて一人で、座奏する。絲竹が緩やか演奏するのにあわせて、一人が独唱し、歌工もまた通して「軍士奉聖楽」の歌詞を歌う。 雍羌はまた弟の悉利移(シリー)城王の舒難陀(シュエナンドー)を遣わしてその国の音楽を献上してきて、成都に至った、韋皋はまたその声調を譜に記録し、またその舞容・楽器が普通ではないから、そこで絵を描いて献上した。工器は二十二あり、その音は八で、金・貝・絲・竹・匏・革・牙・角である。金は二・貝は一・絲は七・竹は二・匏は二・革は二・牙は一・角は二である。鈴鈸は四で、制度は亀茲部のようであり、一周は円形で三寸、革が貫通しており、撃ち付けて調子を合わせる。鉄板は二で、長さは三寸五分、広さは二寸五分で、面は平らで、背に柄があり、革をかけ、鈴鈸とともにすべて内紐を交えて飾り、花氈の飾りを蘂(しべ)とする。螺貝は四で、大きいものは一升を受けられるかのようであり、内紐を交えて飾る。鳳首箜篌は二あり、その一つは長さ二尺、胴部の広さは七寸、鳳首および頭の長さは二尺五寸、表を蛇皮で飾り、絃は十四本あり、頭に軫(転手)があり、鳳首は外向きである。その一つは頭に溝があり、軫(転手)は鼉首にある。箏は二で、その一つの形は鰐のようで、長さ四尺で、四つ足があり、腹には何もなく、鰐皮を背に飾り、表および肩は琴のようで、広さは七寸、胴径は八寸、尾の長さは一尺あまり、巻き上げて空中にし、関を設けてそこに九絃を張り、左右に十八柱ある。その一面に彩花を飾り、広げるのに蛇皮を用いたのを別とする。龍首琵琶が一あり、亀茲でつくったかのようであり、頭の長さが二尺六寸あまり、胴の広さは六寸、二龍が互いに向き合って首となっている。軫(転手)・柱がそれぞ三で、絃はその数によって、二軫が頭にあり、一つは頚部に、その覆の形は獅子のようである。雲頭琵琶が一あり、形は前述の通りで、表は蛇皮で飾り、四面に牙釘があり、雲を首とし、軫の上に花象品字があり、三絃で、覆手はすべて蛇皮で飾り、捍撥を刻んで舞崑崙の状として彩色して飾る。大匏琴が二あり、半匏で覆い、すべて彩色して描き、上は銅甌のようである。竹で琴をつくり、蛇文をつくってその上を横ぎり、長さ三尺あまり、頭は曲がること拱手のようで、長さ二寸、形をもって胴を繋ぎ、甌および匏の本体を削る。中は二升が入るほとの大きさである。大絃は太蔟均(G#)に応じ、次絃は姑洗均(A#)に応じる。独絃匏琴があり、班竹でできており、飾りは加えず、木を刻んで虺首とする。絃を張るが軫(転手)はなく、絃を頭に繋ぎ、四柱があって亀茲の琵琶のようである。絃は太蔟均(G#)に応じている。小匏琴が二あり、形は大匏琴のようであり、長さ二尺である。大絃は南呂均(D#)に応じており、次絃は応鐘均(F)に応じる。横笛が二あり、一つは長さ一尺あまり、その合律をとって、節を去って爪がなく、蝋を首に充当させ、上には獅子頭を加え、牙でつくられる。穴は六で黄鐘均の商調(D)にあたり、五音七声を備える。またもう一つは、管はただ象首を加えるだけで、律度は荀勗の「笛譜」と同じであり、また清商部の鐘声と合致する。両頭笛が二あり、長さは二尺八寸、中に一節を隔て、左右を節とし気穴を突き開け、両端はみな洞体を分け笛量とする。左端は太蔟均(G#)に応じ、管末に三穴あり、一は姑洗均(A#)、二は蕤賓、三は夷則である。右端は林鐘均に応じ、管末に三穴あり、一は南呂均(D#)、二は応鐘均(F)、三は大呂である。下の台に指の一穴があり、清太蔟に応じる。両洞体は七穴で、ともに黄鐘・林鐘の両均を備える。大匏笙が二あり、すべて十六管で、左右にそれぞれ八あり、形は鳳翼に似て、大は管の長さ四尺八寸五分で、他は管の高低は次第に小さくなり、つくりは笙管のようで、形はまた鳳翼の類であり、竹を簧とし、匏を削って本体をつくる。上古の八音は、皆木漆でこれの代用としており、金を用いて簧とし、匏音はなく、ただ驃国が古製を得るだけである。また小匏笙が二あり、つくりは大笙のようで、律は林鐘均の商調(A)にあたる。三面鼓が二あり、形は酒甕のようで、高さ二尺、首は広く下は鋭く、上は広さ七寸、底は広さ四寸、胴の広さは首よりも大きくはない。蛇皮を被せ、三を束ねて一とし、青紐で結んでいる。下は地に当たって被せず、四面に驃国の工伎が笙鼓を持っている姿を描いて飾りとする。小鼓が四あり、つくりは腰鼓のようであり、長さ五寸、首の広さは三寸五分、蛇皮を被せ、牙の釘で彩色し飾とし、柄はなく、揺らして拍子をとり、引賛者は皆これを持つ。牙笙があり、匏を削って本体とし、漆を塗り、上は二つの象牙を立てて管の代わりとし、双簧はすべて姑洗均(A#)に応じている。三角笙があり、また匏を削って本体とし、漆を塗り、上に三つ牛の角を立て、一簧は姑洗均(A#)に応じており、他は南呂均(D#)に応じ、角は鋭く下にあり、匏を削って本体とし、端に図柄がありすべてまっすぐである。両角笙があり、またまた匏を削って本体とし、上に二つの牛の角を立て、簧は姑洗均(A#)に応じ、匏に彩色して飾りとする。 おおむね曲名は十二あり、一を「仏印」といい、驃では「没馱弥」といい、国人と天竺歌は王に仕えている。二を「讃娑羅花」といい、驃では「嚨莽第」といい、国人は花を衣服とし、よくその身を浄めている。三を「白鴿」といい、驃では「答都」といい、その飛んだり止まっているのを美しいとして、ついにそれの思いを曲とした。四を「白鶴游」といい、驃では「蘇謾底哩」といい、翔んでは空に届き、行ってはゆっくり歩くことをいう。五を「闘羊勝」といい、驃では「来乃」という。昔、人が二匹の羊が海岸で闘っているのを見て、強いものは残り、弱いものは山に入っていったから、時の人はこれを「来乃」といった。「来乃」は勝勢である。六を「龍首独琴」といい、驃では「弥思弥」といい、これは一絃で五音を備え、王が一徳で万邦を養うのを象っている。七を「禅定」といい、驃では「掣覧詩」といい、俗世を離れて静寂であることをいう。七曲は歌舞で、すべて律は黄鐘均の商調(D)にあたる。八を「甘蔗王」といい、驃では「遏思略」といい、仏教が民には蔗(サトウキビ)の甘さのようであり、みなその味を喜ぶからいう。九は「孔雀王」といい、驃では「桃台」といい、毛の彩色が光の花のようであるからいう。十は「野鵞」といい、飛んだり止まっても必ず二羽でいて、ともがらが尽く集まっても会うのをいう。十一を「宴楽」といい、驃では「籠聡網摩」といい、世の中が安んじて宴会して嘉ぶをいう。十二を「滌煩」といい、または「笙舞」といい、驃では「扈那」という。世の中の煩わしい事を洗い流すことにつとめ、心にかなうことをいう。五曲の律は黄鐘の両均に応じ、一は黄鐘均の商調の伊越調(D)で、一は林鐘均の商調の小食調(A)である。楽工はすべて崑崙人で、絳氈(赤い毛織物)を着て、朝霞で膝を覆い、これを裓満という。両肩に朝霞、絡腋(胸を左肩から斜めに覆う幅広の布)を加えた。足・肘に金宝の鐶釧(腕輪・足輪)をつける。金の冠を被り、左右に珥璫(耳飾り)をつけ、組紐で花鬘を貫き、珥に双簪をつけ、毛羽が散らされる。初め楽を演奏するとき、賛者一人がいて楽意を先導し、その舞容は曲にしたがった。用人のあるいは二・あるいは六・あるいは四・あるいは八で、十に至り、珠を被せ、拝首稽首して節を終わる。その楽は五たび訳してようやく理解でき、徳宗は舒難陀に太僕卿を授け、送還した。開州刺史の唐次は驃国の「献楽頌」を述べて献上した。大和六年(832)、南詔はその民三千を掠奪し、柘東に強制移住させた。 巻二百二十二下 列伝第一百四十七下つづき 前巻 『新唐書』 次巻 巻二百二十二中 列伝第一百四十七中 『新唐書』巻二百二十二下 列伝第一百四十七下 巻二百二十二下 列伝第一百四十七下つづき
https://w.atwiki.jp/awata/pages/49.html
(01)太祖の建隆元年(960)、南唐の君主の李景は、御服・錦綺・金帛を持参して〔帝の〕即位を慶賀した。 十一月、帝は李重進を平定すると、迎鑾鎮にて海戦の訓練を催した。景は震え上がり、使者を遣わして軍を労わせ、さらに子供の従鎰を揚州まで遣わして謁見させた。唐の臣下の杜著と薛良は、〔唐で〕罪に問われて〔宋に〕亡命し、「平南策」(南唐平定策の謂)を献じた。帝は彼等の不忠を悪み、著を下蜀で斬首にし、良を廬州の牙校に配流すると、そのまま汴都に引き上げた。 (02)二年(961)二月、唐は都を予章に遷した。 これ以前、唐の君主の景は父の位を嗣いだとき、中原は多難であった。〔唐は〕江・淮の三十余州を背景に、塩と魚の利益を握り、鉱山によって銭を鋳造し、財物も豊富であったため、中原を狙う気配すらもっていた。しかし淮水流域(南唐江北部分)が周(後周)に奪われてからというもの、衰微の一途をたどった。 帝は揚州を平定すると、唐の〔杜著ら〕裏切り者を殺した。しかしそれでも景は安心できず、予章に〔都を〕遷し、太子の従嘉に建康を守らせた。予章の地は手狭だったので、群臣はいつも帰ろうとし、景も〔田舎の地が面白なくて〕怒ってしまい、予章遷都を計画したものを誅殺しようとした。 (03)八月甲辰(十三日)、唐の君主の景は東部(洪州)への遷都を謀ったが、病気のため南都(予章)で死んだ。ちょうど太子煜が建康にいたので、そのまま後を継いだ。 戸部侍郎の馮謐を〔帝に〕遣わして父の遺言を伝えさせ、帝号を贈らせて欲しいと願い出た。帝はこれを許した。そこで煜は景に文孝皇帝と諡し、廟号を元宗とし、陵墓を順陵と名づけた。 煜は初名を従嘉といった。聡明好学、文を綴るのが巧く,図画を得意とし、音律にも通じていた。 (04)三年(962)六月、〔帝は〕唐の主煜に命じた。――「朝廷のことにかかわる渡航・渡河・海戦・帰順の軍人が長江以南にいた場合、すべて長江を渡らせるようにせよ。」 煜は朝廷に戦勝や慶賀があれば、必ず使者を遣わして軍を労い、友好を保っていた。大きい慶賀があれば、貢宴と称して別に珍奇な宝物を献上していた。 (05)秋七月、南唐は翟如璧を遣わして千万余の金銀・錦綺を貢納した。 この月、〔帝は〕南唐の投降兵の中、弱小のもの数千人の帰国を許した。 (06)十一月、〔帝は〕唐に建隆四年の暦を与えた。 (07)唐の君主は仏法を盲信し、禁中から金銭を出して、僧侶を募集していた。当時、都には僧侶が一万人以上おり、みな県官に給与をもらっていた。唐の君主は朝廷から〔内廷に〕退くと、皇后とともに僧衣をまとい、仏書を読み、手足を投げださんばかりに拜跪していた。僧侶が罪を犯しても、仏を敬うためと称して許していた。帝はその惑溺を聞くと、口達者な若者を択び、長江を越えて唐の君主に謁見させ、性命の道理について説かせた。唐の君主はこれを信じ込み、この世に仏が現われたと言って、これ以後は国政や国防に意を措かなくなった。 (08)開宝元年(968)五月、唐は韓煕載を中書侍郎とした。 煕載は顕徳年間に南唐に亡命した。唐の君主の景が中原の大臣を問うと、煕載は言った。――「趙点検(趙匡胤のこと)は常人と異なっております。どう化けるか想像もできません。」 〔煕載の発言どおり〕帝が禅譲を受けると、景はますます煕載を重んじ、宰相への任用を考えたが、情事の乱れを理由に止めにした。ここに至り、〔宰相に〕任用された。 (09)唐の君主は周氏を〔后に〕立てた。 〔周氏は〕亡き后の妹で、容姿端麗であった。〔亡后の〕妹であるのを理由に〔宮中に〕往来し、さきに唐の君主の寵愛を得ていた。皇后が死んだので、ついに〔その妹を〕后にしたのである。唐の君主は音楽に凝っており、長らく不明であった「霓裳羽衣曲」について、后は楽譜を調べてその声調を明らかにした。 唐の君主は、あるとき戸部侍郎の孟拱辰の邸宅を教坊使の袁承進に与えようとした。御史の張憲は上書して強く反対したが、聞き入れなかった。 これ以前、唐の宰相の厳続は誠実で真面目な男であったため、他の執政たちといつも意見を異にし、ために職を辞したいと言ってきた。唐の君主はこれを許した。このため国中の政治はみな枢密院に帰した。枢密副使の陳喬は優柔で臆病だったので、狡賢い役人たちは蔭で権力者と結び、不法を働き、綱紀は崩壊してしまった。 また張洎は文章がうまいからと寵愛を得て、清輝殿学士を授けられた。〔洎は〕太子太傅の徐遼や太子太保の徐遊とともに〔枢密院とは〕別の澄心堂に集まり、国政に参画するようになった。君主の命令がいつも澄心堂から出され、遊の甥の元楀らがそれを布告するようになると、中書と枢密院も名前だけの役所になった。 (10)四年(971)十一月、唐の君主は弟の従善に謁見させ、地方の産物を貢納した。帝は従善を泰寧軍節度使とし、邸宅を与え、都に住まわせた。唐の君主はみずから文章を綴り、従善の帰国を求めたが、〔帝は〕慇懃に断った。 この時、唐の君主は中国(宋)に仕えていたが、外面は服従したように見せかけ、実際には備えを怠らなかった。南漢が滅ぼされると恐懼し、国名を捨てて「唐国主」を「江南国主」とし、「唐国の印」を「江南国の主の印」に代え、さらには詔書では名前を使って欲しいと願い出たので、帝はこれを許した。そこで唐の君主は国政でも〔宋への〕恭順を示し、〔国内への〕命令には「教」といい、中書章と門下省を改めて左内史府・右内史府とし、尚書省を司会府とし、それ以外の官庁も多く変更を加えた。 これ以前、唐の君主は銀五万を趙普に贈ったが、普は帝に報告した。帝は「受け取らぬわけにはいくまい。書簡だけを返し、使者には少し金銭を渡しておけばよい」と言ったが、普は辞退した。帝、「大国の体裁としてケチなことはできまい。知られぬようにすればよい。」後日、従善が謁見したとき、いつもの賜物のほかに、こっそり普に与えた〔銀の〕数と同じだけの白金を与えた。唐の君臣は恐れおののき、帝の偉大なことに敬服した。 (11)五年(972)二月、江南の江都留守林仁肇は〔その君主に〕密書を差し出した。――「〔宋の〕淮南の守備兵は多くありません。宋は前に蜀を滅ぼし、今また嶺南(南漢)を取りました。軍路は遠く、兵は疲弊しております。私に数万の兵をお与え下されば、寿春から急ぎ江河を渡り、江北(江河以北。南唐の旧領)を回復して見せましょう。もし宋が救援に来れば、私が淮の地で防禦いたします。宋に敵わないようであれば、〔陛下は〕挙兵の日に私が謀叛を起こしたと北朝(宋)に申し開きください。うまくいけば国は利益を得られますし、失敗しても私の一族を皆殺しにし、陛下に二心のないことを弁明されればよろしい。」江南の君主は許さなかった。 沿江巡検の盧絳は、亡命者を集めて水戦を教え、しばしば呉越の兵を海門で破っていた。彼もまた江南の君主に言った。――「呉越は仇敵です。後日、〔我が国は〕必ずや北朝との挟み撃ちにあうでしょう。一計を案じますに、宣州と歙州が反乱を起こしたと誤報を流し、陛下は私を討伐すると仰せになるのです。私は援軍を呉越に乞います。〔陛下が宣州と歙州に〕到着なされたなら、私も後を追って〔呉越を〕攻めます。さすれば呉越を取ることができましょう。」江南の君主はまたも用いなかった。 帝は仁肇の威名を危険に思い、従者に賄賂を与えて仁肇の画像を取り寄せると、別室に掛けておいた。江南の使者を連れてこれを見せ、「これは誰でしょうか」と尋ねた。使者が「林仁肇です」と答えると、「仁肇は投降するからといって、まずこれを持ってきて証拠としました」と言い、「これを仁肇に与える予定です」と空き家を指差した。使者は帰国すると江南の君主に報告した。江南の君主は謀略だと気付かず、仁肇を毒殺した。 (12)七年(974)春正月、江南の君主は常州刺史の陸昭符を遣わして貢物を献上し、弟の従善の帰国を求めた。帝は許さなかった。 江南の君主は生まれながらに愛情が深く、従善が抑留されてからというもの、いつも悲嘆に暮れ、毎年の宴会もすべて罷めていた。 (13)九月癸亥(十八日)、曹彬などに兵を率いて江南を伐たせた。 帝は江南を討伐するにも名分がなかった。そこで知制誥の李穆を遣わし、江南の君主に〔東京まで〕謁見に来るよう要求した。江南の君主は行こうとしたが、門下侍郎の陳喬は「私と陛下はともに元宗(先帝)の遺命を受けました。今行けば必ず抑留されます。社稷をどうなさるのです。私は死んでも、あの世で元宗に合わせる顔がありません」と言うし、内史舎人の張洎も行かないように勧めた。 当時、喬と洎が機密を握っていた。そのため江南の君主も彼らの言葉を信じ、病気だからといって断ると、「大朝(宋)にお仕えするのですから、体が全快になってからを願いたい。今、仰せに従いますと死んでしまいます」と答えた。穆は「謁見するかどうかは、国主ご自身が判断なされよ。しかし我が朝廷は軍隊盛強、物資は豊富、互角というわけにはいきますまい。熟慮の上、遺恨のないようにされよ」と言ったが、江南の君主は従わず、使者を遣わして冊封を求めた。帝は許さず、再び梁迥を遣わし、謁見を勧めさせた。江南の君主の返答はなかった。 迥が戻ると、帝は曹彬を西南路行衛都部署に、潘美を都監に、曹翰を先鋒にし、将兵十万をもって〔江南を〕伐たせた。王全斌が蜀を平定したとき、多くの投降兵を殺戮して以来、帝はいつも悔やんでいた。ここに至り、曹彬らが出陣のために謁見すると、帝は彬を戒めて、「江南のことはすべてお前に任せる。絶対に住民に掠奪暴行を加えてはならぬ。威信を広め、みずから帰順させるよう務めよ。急く必要はない」と言い、さらに「城を落としたら、殺戮のないよう気を付けよ。もし最後に激戦となっても、李煜一門には危害を加えてはならぬ」と言った。そして剣を彬に授けると、「副将以下、お前の命令に従わぬものは斬れ」と付け加えた。このため〔副将の〕潘美らはみな色を失った。 彬は荊南から戦艦を出して東に下った。江南の守備兵は恒例の宋の派遣軍だと考え、門を閉じて守るだけで、牛肉や酒を出して宋の軍を労おうとした。しかしすぐに事態の異常に気付き、池州の将軍の戈彦は城を棄てて逃げてしまった。彬は池州に入ると、江南の兵を銅陵で破り、采石磯まで進撃した。 (14)これ以前、江南の池州出身の樊若水は、進士に合格できなかったことから、〔宋に〕行くことにした。そこで采石江で釣りをし、縄をつんで小舟に乗り、南岸に糸をつなぎ、急ぎ舟を北岸に着け、往復すること十数回――こうして采石江の形状をつかんだ。かくして汴都に行くと、〔帝に〕江南攻略の方法を説明し、浮き橋を作って軍を渡すよう進言した。 帝は納得し、使者を荊胡に行かせ、数千艘の黄黒龍船を造らせた。また大船に巨大な竹縄をつんで、荊渚から運ばせた。「采石江は広く深い。浮き橋を造って渡ったものなど誰一人おりません」と批判する人もいたが、帝は耳を貸さず、若水を右賛善大夫とした。軍を南下させたときには若水を導き手とした。池州を攻略すると、そのまま〔若水を〕州知事とした。 十一月、若水は舟を試験するよう求めたので、まず石牌口で試験し、それを采石江に移した。三日で完成したが、寸分も誤りがなかった。潘美が歩兵を率いて采石江を渡ったが、まるで平地を進むようであった。 この当時、江南は兵を用いぬこと久しく、老将はみな死んでいた。軍を指揮するものは新進のものばかりで、功名を立てられると自負していた。戦争が始まると、喜び勇み、日々数十もの人間が戦略を訴え出た。 江南の君主は鎮海節度使・同平章事の鄭彦華に水軍一万を指揮させ、都虞候杜真に歩兵一万を指揮させ、二人に王師(宋軍)を迎撃させた。出軍の際、江南の君主は「水陸両軍が一体となれば勝てぬものはない」と戒めた。彦華は戦艦に乗ると、太鼓を叩いて流れを遡り、急ぎ浮き橋に向かったが、潘美は兵を指揮してこれを撃退した。真が部下の歩兵を率いて〔宋軍と〕戦っても、〔水軍の〕彦華は救うことができず、また敗北した。 金陵(南唐)は臨戦態勢に入ると、〔宋の年号である〕開宝の年号を除き、民から兵を募集し、金銭や穀物を献上するものがいれば官爵を与えた。 (15)八年(975)二月、曹彬は白鷺洲と新林港で江南の兵を続けざまに破ると、田欽祚に溧水を攻撃させた。江南の統軍使李雄は子供らに、「私は国難に殉ずるつもりだ。お前達も健闘せよ」と言うと、父子八人みな陣中に没した。かくして欽祚は溧水を破った。 彬の大軍が秦淮に進撃すると、江南の水陸十万の兵が城下に陣を張っていた。まだ船頭が揃わなかったので、潘美は兵を率いて先に出撃すべく軍令を下した。――「私は剛勇の軍数万を率い、戦えば必ず破ってきた。この河だけが渡れぬことなどない。」ついに〔美が〕河を渉ると、大軍もそれに従い、江南の兵は大敗した。 馬軍都虞候の李漢瓊は部下を率いて大船を奪うと、葦を積み上げ、風に乗せて火を放った。かくして城南方の砦を破り、さらに関所の砦をも破った。〔江南の〕城の守備兵は争って逃げ出し、溺死したものは千人あまりもいた。 (16)これ以前、陳喬と張洎は江南の君主のために、城郭を固く守り、宋軍を疲弊させるよう勧めていた。江南の君主は聞き入れず、後苑に退いて、僧侶や道士とともに経典を唱え、『易』を読み、高尚なことばかりいって政治を省みなかった。軍の急報が来ても、徐元楀らでなければ〔君主に〕通達できず、王師(宋軍)が数ヶ月にわたって城下を囲んでいても、江南の君主はまだこの事態を知らなかった。 当時、軍政を握っていたのは神衛都軍統指揮使の皇甫継勲だった。継勲は驕り高ぶっており、もともと死を賭して戦おうなどと思ってもおらず、主君がはやく降伏してくれないかと思いつつも、なかなか言えないでいた。いつも人に語っては、「北軍(宋軍)は精強、誰があんなものと戦えるんだ」と。敗戦を聞くと、「私ははじめから勝てないと思っていた」と喜んでいた。将軍の中に決死隊を募って夜間の出撃を求めるものがいると、継勲は必ず〔罪人として〕背中を杖で打ち据えて獄に下していた。 ある日、江南の君主が城を出歩いてみると、宋軍が柵を張り、多くの軍旗が城外に立てられていた。このため始めて側近に騙されていたことに気づいて慌てふためき、継勲を獄に下して殺し、使者を遣わして神衛軍都虞候の朱令贇に命じて長江上流の駐屯兵を引き返させた。 (17)冬十月、江南の都虞候劉澄が潤洲ごと投降した。 江南の君主は危機を感じ、学士承旨の徐鉉を遣わして宋軍の停止を願い出た。徐鉉は〔汴都に〕到着すると帝にこう申し開きをした。――「李煜に罪はなく、陛下に出兵の大義はありません。煜が小国として大国に仕えること、子が父に仕えるようであり、今まで過失などありませんでした。それをなぜ討伐されるのです。」しかし帝が「お前は〔同姓である〕父子を〔異姓である〕両家と考えているようだが、それでよいのか」と反問すると、鉉は答えることができずに帰国した。 翌月、江南はまた鉉を遣わして軍の停止を求め、国命を全うしたいと申し開きをした。鉉は帝に見えると、喋りつづけて止めなかった。帝は怒って剣を抜き放ち、「多言無用。江南に何の罪があろう。ただ天下は一家のものだ。ベットで寝ているその横で、他人のいびきを許せるものか」と怒鳴りつけた。鉉は恐怖し、謝辞して江南に帰った。 (18)朱令贇は湖口から援護に駆けつけると、十五万〔の軍勢だ〕と自称していた。水流に乗って下降し、采石江の浮き橋を焼き捨てようとした。彬はそれを聞きつけ、戦櫂都部署の王明を送り込み、こっそりと中州に長木を植えさせ、帆船があるように装わせた。令贇は遠目に何かのあるのではと疑い、立ち止まって進めなかった。そこで明は諸将に檄を飛ばして令贇を挟撃した。令贇は巨船に乗り、大将旗を立てて鼓を打ちながら皖口までやってくると、明は歩軍の将軍の劉遇とこれを急襲した。令贇は事態の逼迫を知り、火を放って戦いを避けようとしたが、ちょうど北風が巻き起こり、火勢が反転して〔令贇の軍〕は壊滅した。かくして〔明は〕令贇を捕らえた。金陵(南唐)は令贇の来援だけを恃みとしていたため、ますます孤立無援になった。 (19)曹彬は使者を遣わして江南の君主にこう告げた。――「事態がこうなった以上、惜しむべきは城の人々の命。帰順するのが上策です。某日(二十七日)に城は必ず落ちましょう。早くになされませ。」江南の君主は聞き入れなかった。 ある日、彬は急病だといって軍務を見なかった。諸将が見舞いに訪れると、彬はこう言った。――「私の病は薬では治せぬ。諸君らが城を落としたとき、わけもなく人を殺さぬと心から誓ってくれるなら、おのずと病も癒えよう。」諸将は頷くと、みなで香を焚いて誓いあった。明日に彬の病は癒え、次の日に城は落ちた。 これ以前、陳喬と張洎は二人して社稷のために死のうと誓っていた。しかし洎に死ぬつもりなどなかった。城が落ちると、喬はすぐさま江南の君主を訪ね、「今日、国が亡びました以上、私の罪を問うて誅殺し、国の人々に謝罪なさいませ」と言った。江南の君主は「これも運命。君が死んでも意味はない」と答えたが、喬は「仮に殺されずとも、何の面目があって人々に顔を合わせられましょう」と言って、みずから首をくくって死んだ。 勤政殿学士の鐘倩は正装して私邸に待機していたが、〔宋の〕軍が国門に到達すると、一族とともに死んだ。 江南の君主は高官を率いて〔宋の〕軍門に下り、罪を謝罪した。彬は〔江南の君主を〕慰め、賓礼(客人をもてなす礼)を用いて遇し、煜に宮殿に入って正装するよう勧めた。彬は数人の騎兵とともに宮殿の門外で待っていた。彬の側近が「煜を宮殿に入れては不測のことがあるかも知れませんが」と囁くと、彬は「煜はもともと優柔不断、既に降伏した以上、決して自決などできぬ」と言って笑った。煜は正装し終わると、そのまま宰相の湯悦ら四十三人とともに汴都に赴いた。 彬が出軍してから凱旋するまで、士卒は心から〔彬の命令に〕従い、勝手なことをしなかった。〔南唐の〕国都を落としたときも、民を殺すものはいなかった。全十九州、三軍(行政単位)、一百八十県を手に入れた。〔汴都に〕勝利の報が伝わると、群臣は慶賀した。しかし帝は「中国が分裂し、人々はその災禍を受けてきた。城を攻めたときには、必ず罪なくして殺されたものがいたであろう。全く哀しむべきことだ」と言って涙を流し、米十万を出して救済に充てさせた。 (20)九年(976)春正月乙亥(八日)、曹彬は南唐の君主の李煜を捕らえて汴都にもどった。帝は明徳門に臨むと、既に煜が正朔(宋の暦)を奉じていたとして戦勝の宣言はさせず、ただ煜ら君臣に白衣・紗帽(ぼうし。官服の一つ)を着せ、楼の下で処罰を待たせた。帝は南唐の君臣の罪を許すと、各々にふさわしい冠帯・器幣・鞍馬を与えた。煜には検校太傅・右千牛衛上将軍を授け、違命侯に封じた。一族や臣僚はみな〔宋の〕臣下として用い、天下に恩赦を与えた。 帝は張洎を責め、「お前が煜に降伏せぬよう勧めたため、事態が今日〔のような戦争〕にまで至ったてしまったのだ」と言って、張洎の手になる長江上流からの援軍要請の密書を差し出した。洎は謝罪し、「書いたのは全くもって私です。しかし犬は主人でなければ吠えるのです。これも一例にすぎません。他にも多くおりましょう。ここで死ねるのなら、臣の本望です。」帝は得がたい人間だと認め、太史中允とした。 (21)二月庚戌(十三日)、曹彬を枢密副使とした。 これ以前、彬が江南討伐に出向いたとき、帝は「李煜に勝てば、君を使相にするつもりだ」と言っていた。〔戦勝の後、〕潘美が事前に祝辞を述べた。 彬、「それはあるまい。今回は皇帝の威令を手に、朝政に従ったが故に成功しただけのこと。私には何の功績もない。ましてや使相のような最上位などを。」 美、「その心は?」 彬、「太原がまだ平定されていない。」 〔彬らが〕都にもどると、帝は「君を使相にするつもりだったが、劉継恩がまだ降伏していない。すこし待ってくれ」と言った。美は彬の方を見て微笑んでみせた。帝が理由をたずねると、美は包み隠さず答えた。帝は大笑いし、彬に銭五十万を与えた。彬は退出すると、「人生、使相になる必要などない。美官を求めるのは、ただ多くの銭を得るためだけだ。」かくして枢密使を授けられた。 (22)江南の州郡はみな降伏したが、江南の指揮使の胡則だけは、刺史の謝彦実を殺し、人を集めて守りを固めていた。曹翰はこれを包囲すること四ヶ月、則は力屈して捕らえられた。翰は則を殺し、兵卒が金品を強奪したり民を殺戮するのを放っておいた。 (23)太宗の太平興国三年(978)の秋七月壬辰(九日)、隴西公の李煜が死んだ。
https://w.atwiki.jp/chinatiku/pages/42.html
751 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/21(木) 00 46 05 PHuxV8+X0 追記 田中氏の100選では唐朝から12人出てたよ。隋からはたったの3人だが都合15人。 やっぱり隋唐は2分割がいいんじゃない? 隋~唐初、太宗以降~唐末、で。 752 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/21(木) 01 11 42 nLaV8Rh+0 田中百選は正直当てにならんけどね 特に古代期のやる気の無さは異常。 753 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/21(木) 01 15 54 N5nnmsmF0 よく見たら神話は入れてないんだね 754 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/21(木) 01 33 17 PHuxV8+X0 王玄策には異常に気合注いでるんだけどね。 あれは自分が小説書くからその前に紹介しときたかっただけなんだろうか。 755 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/21(木) 01 44 58 4yrG5sGfO 752 まあ俺たちも春秋の扱いには困ったがな 756 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/21(木) 01 45 10 CipGNRy70 隋唐厨ってしつこいなw 757 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/21(木) 01 47 57 KuT70nJ30 もう次行きましょ。 五代十国時代。 後梁 康壊貞 岐王・李茂貞を撃破し黙らせてますね。 楊師厚 この時代最重要な魏博の精鋭、銀槍効節都の創始者として、晋軍を破ってる人。 賀懐 ……一応、胡柳陂の戦いで、勢いのある晋軍を相手取り、周徳威を討ち取るなど活躍し、痛み分けに持ち込んだ。 その直前に有力将帥である謝彦章をささいな恨みから殺しているので、その辺個人的には好きではない。 王彦章 鉄の槍を扱った猛将。 胡柳陂の戦いの後、劣勢だった後梁が打開のため攻撃目標としたある砦を、落とすのにどれだけかかるか皇帝に諮問され、「3日」と答え実行し、晋軍を震え上がらせた。後梁最後の将帥というところ。 晋~後唐 李存勗 後唐の荘宗。 異様なほどの軍事的才能をもった若造。戦術の天才といわれている。 ただし政治的手腕が皆無なうえ、項羽を入れない辛口評価なこのスレでは、候補にも入らんか? 李嗣源 のちの後唐明宗。 晋軍の一部隊、横衝隊を率い自在に戦場を駆けた。 李存勗をして「奇才」と言わしめた。 李存審 もと符存審。 李存勗の羽翼を担っているので目立たないが、単独でも契丹騎兵相手に野戦陣を構築して撃退している。 周徳威 晋の主砲。 柏郷での鮮やかな勝利は、戦史に特筆されている。 他に、燕の猛将・単廷珪を、一合も交えることなく虜にしたりと、一騎討ちでも大活躍。 郭崇韜 軍政官。郭子儀の子孫ということになっている。官僚。 鎮州成徳の節度使として、晋の支配領域の中段を治めた。 建国の勲功第一として賞賛され、前蜀討伐の事実上の総大将を任されて遠征し、わずか70日で成都を陥とした。 康延孝 後梁の降将。 名を変えて李紹?といった。郭崇韜とコンビを組んで、前蜀討伐に従軍する。 実戦指揮官として前蜀軍と戦い連破した。郭崇韜とかぶるが、実際に快進撃を続けられたのは、康延孝の功績によるところが大きい。 任圜 明宗期の硬骨漢として知られるが、?州の属官だったころから、軍事、とりわけ統率に優れた才をみせていた。胡柳陂の戦いが終わって、その指揮ぶりから李存勗に「儒者とは思えない見事な戦いぶりだった。仁者の勇というべきか」と絶賛されている。 前蜀討伐戦に従軍しており、康延孝が現地で謀反した際、董璋らと計って撃破し、なんなく捕らえたという鮮やかさ。 夏魯奇 ……燕を攻めたおり、猛将・単廷珪と元行欽二人を相手に一騎討ちし、その凄まじさは周りの兵士が戦うのをやめて見入ったほどだという。 と、これしか知らないw これじゃ単なる猛将だな。 補足よろしく。 後漢 郭威 三鎮の反乱を一瞬で鎮圧した。 後周 柴栄 言う必要もない 趙匡胤 同上 後周からは追加候補として、目立たないけど李?も。 ?州の防衛として、北漢や契丹の侵入を常に防いでいた。 彼が北で重鎮としていたからこそ、柴栄は淮南に三度も親征することができたと言える。 実際の活躍期間が短いのは、後周の寿命の短さに対応している。 彼はとりあえず郭威の子飼いということで、忠義に篤かった。 あと、鳳翔節度使の王景だけど、隴右攻略の実戦指揮官。 長期化しそうな戦線を、敵の裏をかき勝利した。 同輩に、勇猛な向訓や韓通がいたことから、功績は分割されるのであくまで候補として。 十国の方は、南唐からはとりあえず、劉仁贍を出しておこう。 ずいぶん上のほうでも書いたけど、単独で後周世宗と戦って、撃退しているのはこの人くらい。 南唐朝廷の協力が得られなかったので、というか、その暇すら与えない柴栄の速攻の前に、孤立を余儀なくされるも、2度目の親征までの1年半あまり守り通している。 負けたのは、味方の不甲斐なさを嘆いて、病に倒れたから。 758 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/21(木) 02 22 26 PHuxV8+X0 趙季良や周本も忘れないであげてください。 あと、後梁の智将・郭言も。 759 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/21(木) 08 49 21 cK3RRyIa0 757 ここは戦闘指揮能力だけが問題だから李存勗は問題無くはいるだろ 項羽もそれほど反対はなかったと思うが・・・ 政治的手腕まで考慮していたらほとんどが外れてしまう 後梁の劉?・・・李存勗から「一歩百計」と言われた名将 しかし自分で 挙げといてなんだがどうも負けが多いような気がする 760 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/21(木) 09 41 05 KuT70nJ30 758 十国の方は任せますよ。 さすがに南唐あたりしか知らんのじゃ、ちから不足もいいところだから。 郭言……は、聞いたことしかなかったです。 朱晃に従って「略地千里」とかって、なんかすごいかっこいいこと書かれてますね。 詳細はよろしくおねがいします。 759 劉?は迷ったんですよ。 後梁の最有力将帥ですし、李存勗をして「どんな計を弄するかわからないから」と自重させたほど。 あの突撃しか知らんような李存勗を。 結果的にこの人、李存勗の引き立て役になってしまっています。 アホ皇帝からはせっつかれ、同僚の協力は得られず、兵士は敵を目の前にして血気にはやり、あげく天候にまで見放された、たぶん五代十国中最凶の人。 761 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/21(木) 16 55 12 D+9zxHsQ0 劉仁贍なんてエントリーしといて力不足なんてご謙遜を。 俺も十国に詳しいわけじゃないんだけどね。ただ手元に十国春秋があってぺらぺら読んでただけで。本当に得意なのは宋、特に南宋だったりする。孟?万歳!! さておき。今日は休日(その分クリスマスに仕事だが)。三時過ぎまで寝てた分を取り戻さにゃ。 郭言・・・一応王彦章と並伝に入ってるんだけども。後梁随一の智将。でも若い頃は貧乏で力仕事をやってた人。財産は常に部下に分配し、家財はほとんどなかったそうな。 寡をもって衆を破る戦いが得意で朱温から「お前こそ我が虎候だ」と賞賛された。朱温が蔡州に入って略奪を許すと自分ひとり人民救済に奔走、 ?、潼関でも同じことをやった心根の清い人でもある。通称は「略地千里(攻めれば千里を取る)」。・・・ってほどには領土拡大できてないわけだが、 敵に当たれば向かうところ敵なし。大いに東方の軍を挫いて朱温から「排陣斬听(斬りまくって陣を陥とす)」の称号を授かる。官は宿州刺史、検校右僕射。 時溥が大挙して宿州を侵すと勇躍善戦、精兵を率いて大いに敵を破るものの、流れ矢に当たって落命。謚がないのはどーゆうことだ!! これだけだとあんまり智将ってイメージないけど、寡兵で勝ち続けたのはやはり知略に優れたから。虚報を巧みに使って自分の有利な戦況を事前に作り上げて から戦う、後漢の耿?タイプの名将だった、と思う。 あと、朱温は10傑入り確定だよね。実質五代初期をリードした名将・・・つーか姦雄だから。後半生は李存勗の引き立て役でアレだが。 と、なると。 【後梁】 朱温 王彦章 【晋→後唐】 李存勗 周徳威 郭崇韜 【後晋】 該当者なし 【後漢】 郭威 【後周】 柴栄 趙匡胤 【候補(枠2名)】 【後梁】 郭言 楊師厚 劉? 【晋→後漢】 康延孝 符存審 任圜 とりあえず五代からはこんなもんかと。次は十国いきます。でも枠二つだから、あんまり大勢出してもなって思うけど。 762 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/21(木) 19 05 26 D+9zxHsQ0 【呉】 李神福・・・呉軍初期の元老格。はじめ高駢麾下の都統。その後官軍を抜けて無頼漢・楊行密のもとへ。地形を利用しての戦いが得意で群盗に恐れられた。累功により 都指揮使。大順年間、蔡・淮の兵をかき集めた孫儒を夜襲で撃破、その後も康雎を降し安景思を敗走させた。景福初年、劉威とともに孫儒と再戦、呉軍に 十倍する孫儒軍の糧道を断って大勝利。その後、後梁の後ろ盾を得た杜洪が荊南の馬殷・雷彦威とともに攻め寄せると動きの鈍い大船団に少数精鋭で対応、 火攻めをもって君山で勝利した。太祖相手に田?は必ず叛くから殺しなさいと勧めたが容れられず、結果田?は叛いた。民衆は李公の預言が当たったとそ の洞察力を称えた。その平定に参加、田?の水軍大将、王壇・汪建を逆撃して倒した(のは台濛)。王壇らが敗れたと知るや田?は水軍を率いて逃げよう としたが、李神福が遣わした台濛によって敗死に追い込まれる。累功により寧国軍節度使。顎州攻めにも参加、現地で陣没。 台濛・・・字は頂雲。太祖の廬州挙兵に従い、広陵攻略に活躍。驍勇善戦、順調に出世して泗州防御使となる。龍紀初年(唐の昭宗期)、董昌の乱が起きるや朝廷は鎮海 節度使・銭鏐を派遣、これに対して呉軍は反政府側勢力として董昌を後援、台濛が派遣された。銭鏐を牽制して帰国すると漣水節度使に昇進、田?が蜂起する と李神福麾下の将として反乱鎮圧に参与、別隊の指揮官となる。田?は台濛いたる、の報に将軍郭行?および王壇、汪建に水軍二万を授けて蕪湖で迎撃させた が、わずか二千の台濛軍に打ち破られる。台濛は逃走する田?軍を伏兵で縦横に切り裂き、黄池の戦いで大敗せしめた。宣州に軍を還すと田?は宣州城を囲み、 台濛に戦いを挑んだが台濛は余力のないふりをして田?を奢らせ、油断したところを一撃で粉砕した。台濛の用兵の真骨頂は自らを弱兵と見せかけて驕慢にな った敵を撃つところにあり、その手で幾多の猛者を屠って敗北を知らなかった。天佑元年、卒。 周本・・・周瑜の末裔。家は貧しいが膂力があり、素手で虎を殺せた。勇力をもって宣州節度使趙鍠に仕える。「勇は軍中に冠たり」と称される。趙鍠が楊行密と戦って 敗れると呉に降り、許されて牙将となる。「戦ごとに奮躍し常に士卒に先んじて堅城を上り、矢石の険を犯して矛を振り回して完膚なきまで」敵を打ち破った。 天佑六年、楚の撫州刺史危全諷が諸州の兵十万人を率いて洪州に来寇、象牙潭に駐屯して高安を囲むとこれを討伐に向かう。が、大敗、しかしまもなく七千の 精兵を率いて再び出征、知略をもって楚軍を破り、象牙潭まで退いた楚軍を追撃してさらに大破、全諷を擒らえる。功により信州刺史。数年後、?・呉越・楚 の同盟軍二万が信州を侵すと数百の手勢だけで逆撃、空城の計+伏兵(弓兵隊)で敵軍を撃滅した。唐の荘宗が入洛すると高祖はそれを祝って司農卿・廬蘋を 遣わし、廬蘋は「後唐の名将に比肩する呉の名将」として周本の名前を挙げた。その栄誉により雄武軍統軍、徳勝軍節度使、さらに安西大将軍、大尉、中書令、 西平王を授かる。周本は書を知らず学問がなく、しかしそれゆえに儒士を尊重し、かれらを幕僚に招いた。朴訥な彼は士卒・民衆を愛して善政を敷き、人々も 彼を敬愛した。のち臨川王に改封。没年は不明、享年77歳。謚は恭烈。 ・・・高祖時代の人ばっか。周本は一応紹介済みだしね。それでも読み直すのにえらい時間かかった。 南唐は 757に任せていいんかな? いいよね。いいということにしよう。そんじゃ次は前蜀やります。 763 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/21(木) 20 19 02 KuT70nJ30 う~む。 まともに読めないのに、南唐を任されてしまった。 まずピックアップ。 孟堅 もと?の裨将。?国内で後継争いから乱があり、南唐がそれに介入してきた。 孟堅は南唐の将・査文徽に降った。 査文徽は降将の孟堅に兵を与え、?国の平定に使った。 孟堅は自在に兵を操り敵を連破し、出撃すれば必ず功績をたてたという。 ?国の平定間際で、呉越王・銭弘佐の軍が近づいていることを知った孟堅は、司令官に戦略を進言するも、聞き入れられず呉越軍と戦い戦死した。それは結局、銭弘佐に名を成さしめる結果となった。 張彦卿 江北楚州の防御使。 後周世宗の南征が、皇帝自ら先頭に立って連戦するという快進撃ぶりだったので、各地の刺史クラスのものは降伏するか逃げ出すかだった。 劉仁贍も病のため死んでしまい、抵抗する南唐の将帥はもはやいなかった。 しかし張彦卿は楚州に迫る後周軍本隊に対し、わずか千人で防衛戦を展開した。 士気上がる後周最精鋭を相手に、40日間足止めした。 しかし南唐では、その足止めさえも効果的に戦略に組み込むこともできないほど、ぼろぼろにされていた。 窮鼠の例で、名将というほどではないだろうけど、団練使あるいは節度使クラスにこの男がいたら、どうなっていたかと想像させる。 陸孟俊 惜しいことに伝はない。 後周の南征のとき、後周と連動した呉越の銭弘俶を1万で撃破し、そのまま長江を縦断して揚州に攻めた。 揚州には後周の騎将・韓令坤が詰めていたが、これを圧倒した。 しかし、合撃態勢をとって六合に攻めた斉王・李景達が趙匡胤のために殲滅されると、韓令坤部隊は勢いを盛り返したので、陸孟俊は結局敗北した。 このとき、趙匡胤の有名な逸話で、「揚州の味方がこの六合を通ろうとしたら、その足を折れ!」と厳命し、前門の狼・後門の虎状態になった韓令坤は、狼のほうがマシということで、前面の敵を破ったという。 結果、功績として劉仁贍以外は、候補に留めおくくらいの武将しかいない。 というのも、歴史は統一に向かっているし、一人の将が長く兵権を持つことができないような時代となっていく過程だから。 764 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/21(木) 20 57 52 D+9zxHsQ0 【前蜀】 張武・・・身長七尺(当時の一尺って30センチだっけ?)、紫がかった黒い顔という異相の巨漢。勇敢であり用兵を善くし、荊南の軍を?州で大敗させ た。武勲により鎮江節度使、のち峽路応援招討使。荊南の武信王は常に三峽を欲していたが、張武の威名をおそれ敢えて近付くことがなかった。 唐の兵が?(地名?)に入ると武信王は混乱に乗じ、水軍をもって峡州の施州に入った。張武はあらかじめ河中に鉄杭を突き立て、江中に柵を 立てて「鎖峡上がるべからず」と豪語した。武信王は勇士を募り河中の鉄杭を斬らせようとしたが、たまたま台風が吹いたために荊南軍の舟は 進退窮まった。そこに張武が矢を射掛けたので荊南の兵はたまらず逃げ帰った。八十余歳になるまで前蜀の軍を統帥した元老。 こんくらい。前蜀は文化人は多いけど名将って言ったらこの人ぐらい。この人ですら「名将」のレベルではないけどね。論に「古の名将の風あり」と書かれ てはいるけども。あとは漆黒の衣装を着た「鬼兵」を率いた徐瑤ぐらいだけど、この人は格闘の達人、って他には占領した土地で略奪暴行を働いた、という 不名誉な記述しかない。この国一番の武将はやっぱ国主・太祖王建だな。 後蜀は 726、 南漢は 750に一行ずつだけど紹介しただろ、で、?と北漢(楊業は北宋)には名将不在、南唐は 763に出してもらったから・・・あと何処があるっけ? 765 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/21(木) 22 20 36 KuT70nJ30 呉越を忘れてるかな。 銭弘佐 呉越王。 わずか14歳で王位を継ぎ、奸臣を粛清して綱紀を改めたのち、?の遺臣の嘆願を受け 南唐と福州を巡って抗争。 南唐軍を大破し、南唐将・楊業および蔡遇を擒え、軍事不振に陥ちいらせた。 ほどなく病死していまう。 顧全武 董昌、楊行密との戦いで一進一退を繰り広げた。台濛、周本を破り蘇州を落としたりと、向かうところ敵なしとか書かれている。 北漢 張元徽 後周太祖の死に乗じて、後周への侵攻作戦の先鋒を務める。 伏兵をもって後周軍を撃破し、澤州にまで侵入を果す。 柴栄が親征してくると、北漢軍の左翼主力を率い、後周軍の右翼軍を撃破し中軍に迫る猛撃ぶりを見せた。 この時点で、後周軍は必敗と思われた。 しかし柴栄の陣頭指揮によって、盛り返した後周軍と乱戦に陥り、落馬したところを討たれた。 相手が悪かったと言うべきか。 どうも、みなさん柴栄の引き立て役みたいで申し訳ないところねw 楚や湖南ってどうだろ? ピンとこないな。 荊南にいたっては、孫光憲あたりがいるけど、宰相だし… ここは真田昌幸ばりの高従誨を出すか? 766 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/21(木) 23 02 14 D+9zxHsQ0 【楚】 李瓊・・・「驍勇にして胆略あり、一代に冠絶す」といわれた名将。光化元年、姚彦章の推荐で大将となり、衝州の楊師遠を斬って功があった。同年、 永州を囲む唐世旻を敗死させる。明くる年、?州の守将陳彦謙を殺し、さらに進行して連州の魯景仁を自殺に追い込み、一年にして連・邵・ ?・衡・永の六州を平定、馬殷を大いに喜ばせる。劉士政が桂州に逃げ込むと陳可潘・王建武らが武装して楚軍に抵抗、李瓊は秦彦暉とと もに七千人を率いてこれを攻めた。可潘らは交戦にあたって民から兵糧や牛を略奪、これに怒った民衆は李瓊に秦城にいたる西南の小道を 教示した。李瓊は騎・歩三百を率いて秦城に夜襲をかけ、王建武を擒え可潘を斬った。泰州に逃げ込んだ劉士政はここまで追撃されて降伏、 桂・宜・巖・柳・象の五州平定。馬殷はこの活躍を嘉し、李瓊を桂州刺史・静江軍節度使・同平章事に任じた。天佑二年、没。 お茶の国にも建国期にはこんなんがいた。これくらいで、五代十国の武将は出揃ったかな。あとはこれをどう詰めるか、だが。 767 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/21(木) 23 28 15 kcVgRo/h0 これはひどい自演ですね いや、マジで 768 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/21(木) 23 30 32 D+9zxHsQ0 北漢にもいたね、そんな人。すっかり見落とし。小前氏の「飛竜伝」で柴栄ピンチ!!のくだり最近読んだばっかなのに・・・。やっぱボケてるようだ、俺のブレインは。 769 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/21(木) 23 33 03 KuT70nJ30 なんか『十国春秋』って、「驍勇にして胆略あり」に類した表現多いですよね。 それだけ、武人・軍事マンセーな時代だったのだろうけど… 大筋は 761で行くとして、たぶん確定は 【後梁】 朱温 王彦章 【晋→後唐】 李存勗 周徳威 郭崇韜 【後晋】 該当者なし 【後漢】 郭威 【後周】 柴栄 趙匡胤 以上。 10名枠だと、あと二人入る余地があるのか… 以下候補。 【後梁】 郭言 楊師厚 劉? 【晋→後唐】 康延孝 符存審 任圜 【呉】 李神福 台濛 周本 【南唐】 孟堅 張彦卿 陸孟俊 劉仁贍 【前蜀】 張武 【後蜀】 726 王環 趙季良 【南漢】 750 蘇章 潘崇徹 【呉越】 銭弘佐 顧全武 【北漢】 張元徽 【楚】 李瓊 770 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/21(木) 23 37 55 KuT70nJ30 …なんか自演扱いされましたねぇ。 それだけ知名度のない時代だからしょうがないか。 実際には、ここまで書けるとは思ってませんでしたよ。 後漢初期のように、一瞬で通り過ぎるくらいを覚悟してましたから。 もしかして、ネットで知っている人だったりして。 771 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/21(木) 23 42 41 D+9zxHsQ0 今日は諸兄の集まりが悪いなぁ。やっぱ十国であまりにも文量割いたから呆れられたのだろうか。 そろそろ戻ってきて欲しいな。あいつを入れろ、いやこいつだ、ってのが醍醐味の一つだし。 772 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 00 03 54 q8NYi5o10 空気読めないおっさんがいるからでしょ 773 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 00 07 17 Ub1cuTzO0 772 空気読めないオッサン・・・ってやっぱ俺だよなぁ。 悪い、すまんかった。だからみんな帰ってきて~(切実)。 774 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 00 51 51 1Jm1WEbW0 というか、ここは皇帝もOKなんだから 王建や楊行密でいいんじゃね? 775 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 00 59 53 Ub1cuTzO0 774 別に国王・皇帝でもOK。ただ、二十六史外の名将を紹介したかっただけだし。 それにしてもありがとう、ここんとこのレスは二人でパスしあってるだけだったから、 戻ってきてくれただけですごく嬉しいよ。皆から見捨てられたかも、とか思ったし。 776 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 01 33 27 Ub1cuTzO0 確定八人、残り二枠については保留、ってことで(20人以上、国主含めると更に多い中から二人に絞るのもちゃっちゃとは行かんだろうし)宋代行く? 叩き台はすでに出来てるんだが。 【宋金遼時代】 曹彬 楊業 耶律休哥 狄青 岳飛 アクダ ウジュ 完顔陳和尚 孟? バヤン 入れ替え候補として北宋では呼延賛、范仲淹、張叔夜あたり、南宋では宗沢(抗金の名将は岳飛が象徴的存在だから、宗沢を外したのはつらいが妥当だと思う) と虞允文くらい?中国国内で活躍したモンゴル武将としてはトゥルイ、スブタイのどっちかがバヤンに代わって入るかも(バヤンは元の武将だし)。あとは どいつもこいつも小粒な感があるな、岳飛や孟?の存在が大きすぎるから。抗金の名将で岳飛以上の活躍をした武将はいないし、モンゴルの南進を一人で阻ん だ孟?に比べると同時代の武将たちは影が薄くなる。魅力的な武将は多いんだけどなぁ。あ、ちなみに「魅力的な武将」に張世傑は含まれないのであしからず。 後漢、魏晋十六国、南北朝、隋唐、五代に続いて叩き台六連発。できれば今んトコ十国を討論して欲しいが。 777 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 01 44 36 q8NYi5o10 俺はこの時代知らんから口出しは出来ないが、 「考慮する武将は、中国式の王朝名・元号を用いて、 所謂中国本土に存在した政権に所属する武将とする。」 これだけは守ってくれよ。 あとID Ub1cuTzO0、せめてもっと見やすく改行してくれ 778 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 01 53 36 Ub1cuTzO0 777 OK、トゥルイ、スブタイは没ね。 で、俺のPCではちょうどいい塩梅なんだが、 どのくらいで改行すれば見やすいんだ? こうやって句読点ごとに区切るとか? 779 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 02 02 04 1Jm1WEbW0 岳飛と宗沢が一緒に入れられないなら宗沢じゃない? 岳飛の時代の対金戦線は韓世忠や張俊も居るわけで むしろこいつら相手にやりあった完顔宗弼テラツヨスって感じなんだが 780 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 02 07 58 Ub1cuTzO0 じゃあ、バヤンを元代に下げて宗沢を岳飛の前に置くか。 あと、完顔宗弼はアジュ(女真名)のことだから入れてるよ。 できればオリブも入れたかったけど。 781 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 02 16 08 Ub1cuTzO0 780 間違えた。アジュじゃなくてウジュね。 ちなみにオリブの漢名は完顔宗望。まぁ、どーでもいいか。 782 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 02 16 53 1Jm1WEbW0 知ってるがな>完顔宗弼はアジュ 俺は完願姓のほうが好きなんだよ 783 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 02 21 14 1Jm1WEbW0 つーか“中国”名将なんだから漢字名で後ろにその民族での名前にしたほうが見栄えはよかろう これから先、漢民族以外の武将も結構出るだろうし 完顔宗弼(兀朮) 伯顔(バヤン) みたいにね 784 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 02 23 31 Ub1cuTzO0 782 すまん、余計な差し出口だったな。 しかし、宋代に入ったら結構なレス来るなぁ。 十国から必死で名将探してた時とは大違いだよ。 785 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 04 10 18 czs+sA3F0 オナニー激しいし、勝手に枠を組替えてるしグダグダだな。 786 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 05 06 41 ehql7Mp20 782 ウジュじゃなかったか? 音写してるだけだからアジュと読めたりするのかな どうもアジュとくるとウリヤンハタイの息子を想像してしまうな なにげにスレのレベルあがってるなぁ 五代十国は詳しくないから参考になるわ 787 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 10 02 59 PuWbOJXI0 はや。 もう南宋いってるし。 まぁ、北宋には「名将」なんてものは皇帝以外に存在してはいけない王朝だから、妥当だろうが。 名臣なら、コレまでの王朝以上にわんさかいるけど。 五代十国が終わってしまったので、出番も終わったな。 オナニーやグダグダにならないよう、 785がきっちりと手綱を握れることを、ROMりながら見ているよ。 788 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 10 09 09 X3p/NssBO 753 神話的人物もいるけど、単純に神話と一括りにしては誤解があるから、上古とか古代の方が良いだろうね。 786 知名度が無いから、知識のある奴が語ってるだけじゃね。 789 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 11 53 52 1Jm1WEbW0 786 コピペしたから 780のまんまなだけ 790 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 13 02 31 RShMVg6LO 質問なんですが 岳飛の戦術的能力って実際より割り増しな状態で認知されているって本当ですか? 自分は普通に凄いと思うのですが・・・ 791 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 13 08 46 PuWbOJXI0 790 自分もそう思う。 割り増しの話は初耳だけど、神格化されているのは確かな事実でしょうね。 列伝自体は、読むとその戦勝ぶりに圧倒されます。 某SF作家がヨイショしまくっているので、その反動で過少に見たがる輩がいただけでは? 792 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 15 08 59 LLw4oGBn0 791 岳飛は確かにすごいけど、金史とかも読んで比較したほうがいいと思う もっとも自分も漢文をちゃんと読めるわけじゃないのであまり偉そうな ことは言えないが 金の完顔宗翰(粘没喝) 左副元帥として右副元帥の宗望とともに北宋を滅ぼす 初期の南宋侵攻の総司令官 本当は宗望のほうが良かったかもしれないが、遼・北宋・南宋と 戦った当時の金軍の代表ということで 793 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 15 31 58 JKwgF/bUO 777 つまり1271年以降(で1368年迄)のモンゴル帝国本国のみだな ってこの時代、100年も無いぞ 794 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 15 51 55 RShMVg6LO 早速のレス感謝、感謝です。 神格化されてるのは考慮して意見を述べたのですが 割り増しな状態で認知されているって言うか、 虚名が実力の何倍かに膨れてるって言われたもので・・・ 本当に得意なのは宋、特に南宋だったりするって御仁の意見もぜひ拝聴したいです。 もし即出ならご勘弁を・・・ 南宋の武将って岳飛ぐらいしか思い浮かばないヘタレな自分・・・ 795 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 16 24 37 IVux9sad0 中国本土を版図に持ってればそれでいいと思うが。 796 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 18 38 02 3Ix63xxn0 778 こちらの環境では、IDの最後辺りで改行入れると見やすいと思います。 797 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 19 35 45 oPTMez7T0 かんせいちゅうは? 798 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 21 39 33 6W7MM8tk0 776 阿骨打は外してもいいんじゃね? 遼を滅ぼす前に死んでるし 阿骨打没1123年 遼滅亡1125年 北宋滅亡1127年 799 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 22 46 29 g/ZSmkFH0 とりあえず金は僕散忠義を推薦。 ところで、五代で一時代枠なんだっけ? あと遼は 777の定義に入るのか?個人的にはかなり微妙な存在だと思うが。 800 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 23 37 13 ohxJ0+FC0 金から入れるなら、生涯不敗の宗望の方がいいんじゃね? 801 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 23 38 54 UP8ffTFO0 794 確かに南宋得意って書いたわ、俺。 岳飛は神格化されてる部分もあるけど、実際の武勲と虚構の武勲がそれほどに 違うってことはないと思う。 『岳飛伝』も岳飛の死まではあらかた正史の『宋史』に書かれてるとおり。 (虚構も確かに入り込んでるけど、岳飛の武勲は水増ししなくても十分に物語になるし) ただ、宮崎市定教授によると?城での大勝利は嘘だとか虚報だとか。 そのへん確かめる術を持たんわけだが。 あと、岳飛は酒の席で酔っ払って部下を殴り殺したことがある。 結構短気だったっぽいってのもあわせて、『岳飛伝』の清廉なイメージは少し修正して 読んだほうがいいかも。 802 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 23 43 53 UP8ffTFO0 連投。 798 しかし阿骨打の強大な統率力なしでは金そのものが成立してないだろ。 阿骨打を抜くのはヌルハチなしでドルゴン語るようなもんだと思うが。 803 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/22(金) 23 57 31 PuWbOJXI0 802 金国を語るわけじゃなく、中国名将を語るから、そこは考慮にいれてもらいたい。 804 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/23(土) 00 03 14 wmBoXmV30 803 ふむぅ。んじゃ、仮に阿骨打を外すとしたら 入れ替えで菩薩太子・宗望(オリブ)かな。生涯不敗ながら短命なんだが。 799 入ると思うよ。本土の本で『宋金遼三国演義』って出てるし。 中華王朝の一つとして現地の人に認知されてたってことじゃない? 805 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/23(土) 00 50 47 wmBoXmV30 またも連投。 799 僕散忠義よか徒単合喜のほうがよくないか? 宋弼すら倒した呉?を破った男。 まぁ僕散忠義には南宋から講和を引き出した功績があるけど、なんかぱっとしないイメージが。 806 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/23(土) 00 58 30 CJZ/Ifhh0 804 いや、現地の人の認識でなくて、我々がこのスレで定めた「中国武将の定義」に当てはまるのか?ということです。 当時の人間の認識を問題にしたら、五胡の連中のほとんどが「あんな禽獣ども、俺たちと同じ中国人なわけないだろ!」 とかなってしまうんでないかい? 逆に言えば、 777の定義だとトゥルイやスブタイは入ることになるだろうけど、この二人は当時も今も中国人は「中国 の武将」なんて認識は無いのでは? 807 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/23(土) 01 07 58 0tvJC2KbO 遼は領土が微妙じゃね まあ燕が領土内ならギリギリOKだと思うが まああと「契丹」は中華的な国号なのか気になる 駄目なら遼の範囲は947~983、1066~1125ということになるな 806 777の定義を「中華地域の領土を持ち、その歴史を通して中華風の元号と国号を使った歴史がある政権に所属している」と読むか、 「中華地域の領土を持ち、中華風の元号と国号を使っている政権に所属している」と読むかで話は変わる 前者ならスブタイは有り、後者なら無しだ 808 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/23(土) 01 12 23 wmBoXmV30 806 個人的には「中国本土に領土があって中国国内で活躍した武将」 が=「中国の武将」でいいと思うけど、どーだろね? 我々としては当時活躍した武将を楽しく選出できればいいと思うんだけど。 当時の人々の思惑はさておいて。 トゥルイやスブタイは入るかなぁ? 777の定義だとそれは違う気もするが、 入れていいならスブタイを入れたい。明らかに「俺は蒙古の将だ」って思ってたにしても。 ところで耶律休哥以外に遼の名将っている? 一度楊業にやられかけたとはいえ、あれほどの人傑はそういないと思うが。 809 名前:807 投稿日:2006/12/23(土) 01 19 15 0tvJC2KbO 我ながら言葉使いが変だな その政権の歴史の中で中華風の元号と国号を使った事例がある に変更 まあ777は後者のつもりで言ってると思うが 810 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/23(土) 01 39 34 wmBoXmV30 794 韓世忠・・黄天蕩の英雄だが部下の呼延通が拝礼しなかったことに怒り、シカト。案外心が狭い。 張俊・・・所詮は夜盗あがり。岳飛忙殺の一翼を担った外道。 呉?・・・宗弼を和尚原で破ったのが黄金時代。その後はただの酔っ払い。 呉?・・・兄貴の副将で補佐役。岳飛死後四川に引き篭もり。 劉錡・・・戦略的撤退を敵前逃亡と看做されて激怒、そのまま病死。 虞允文・・久しぶりの一発屋。でも権力の中枢にいたから長生きすればもっと活躍したかも。 李顕忠&楊存中・・数千から一万での局地戦では修羅の強さだが、名将と呼ぶには不足か。 ・・・以上、遅くなったけど南宋初期の名将ピックアップ。 他にも王彦とか魏勝とか李宝とかいるけどとりとめがなくなるんでこんくらいで。 811 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/23(土) 01 49 43 wmBoXmV30 810は 801の続きね。 宗沢入れ忘れたけどまぁ、この人は「黄河を渡れ!!」の名台詞で説明終了。 812 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/23(土) 02 55 38 4KpaQjTH0 808 耶律休哥以外の遼の名将というと耶律斜軫ぐらいしか知らないが・・・ 高梁河で休哥と共に宋太宗の親征軍を破り、 宋が再び大軍を北上させたときは山西方面の指揮をとって宋軍を撃破し 楊業を捕らえた 813 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/23(土) 09 11 13 omAv98Yd0 耶律休哥って、髪が白髪になる人か。 でも楊業に及ばぬ自分を感じていたっていう格下の武将だし、 これは外してOKでしょ。 惜しかったね努力賞ってイメージが救えねぇw まぁ、楊業は五代末~北宋期最強の名将だから仕方ないとも言えるけど。 814 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/23(土) 20 18 51 perZ8+ssO ここらへんの時代はあんまり詳しくないけど楊業って実際そんなに凄いの? 北方小説で過大評価されてるような気がするんだけど 815 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/23(土) 20 36 10 ooQwvYVw0 北方小説で過小評価されてるきらいはある>耶律休哥の方 どう考えても北宋初期最高の名将なのに、楊業の引き立て役かぁ…。 内政担当の耶律隆運と並んで聖宗期の両輪を為した人が…。 816 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/23(土) 21 34 01 c2L/HJVV0 耶律休哥と耶律斜軫は普通に名将だろうよ てーか曹彬が入るなら休哥は入るだろう 817 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/23(土) 23 34 29 7b9vUZzqO 801 南宋が得意な御仁よりの回答、痛み入ります。 やっぱり詳しいですな。 凄いですよ、その知識!! 818 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/24(日) 00 20 26 LjEVuFai0 816 耶律休哥を外すという主張は、名将かどうか、曹彬と比べてどうかという話ではなくて、 遼という王朝の扱いの問題でしょう。 819 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/24(日) 00 29 13 fXLV+qUg0 818 そうだけど、厳然たる中国内地での戦いで、宋太宗を身一つで遁走させるほどの勝利をもたらした男を、名将でないとするか? 燕雲十六州は中国の土地という認識があり、そこを取り戻すのが初期と後期の国是となったわけで、遼全体ではなく、北宋の侵攻軍と戦い勝利したなら入れても問題ないでしょう。 ま、その辺にとどめ置くべきでしょうね。 新興の女真とか、遡るがウイグルや渤海と戦って勝利した将軍などは考慮しないということで。 820 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/24(日) 01 25 47 LjEVuFai0 819 話、わかってる? 耶律休哥が名将でない、なんて誰も言ってませんよ。耶律休哥は「中国の武将」扱いができるかどうか、 と言っているのです。 818に対する、何の反論にもなっていません。 >燕雲十六州は中国の土地という認識があり、そこを取り戻すのが初期と後期の国是となったわけで この理屈で言うのなら、例えば20世紀に中国の一部を支配していた日本の軍人は「中国の武将」とみなせる のですか? 燕雲十六州は確かに関内の土地だが、当時の中国からすれば北辺の彊土。それくらいを占領しただけで 中国政権になるのなら、南詔や西夏だって中国政権になります。台湾を支配した日本も。 821 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/24(日) 06 29 39 wpuDOooE0 808,813 耶律休哥が楊業に負けたのっていつの戦い? 822 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/24(日) 08 33 09 iPZXmf/E0 767 俺はいいとして770の名誉のために言っておくと、自演ではないよ。 まぁ、確かに二人だけで時間とスペース割いたのは悪かったけど。 なんつーか、田中某氏の「五代十国には名将が少ない」ってのを覆したかったんだよ。 とりあえず、自己満足でみんなを白けさせたことについては謝っとく。すまんかった。 ちなみに空気読めないオッサン=南宋が得意な叩き台係の俺だったりする。 誰か気付いてたかも知れんが、言っとかないと居心地悪いんで告白しとくわ。 796 遅くなったけど、改行のタイミング教えてくれてありがとう。助かる。 820 耶律休哥残すべきか他の遼の名将に交代か、の火口を切ったのは俺なわけだが、 それが遼は中華王朝たりえるか、の議論に発展するとは・・・。 個人的な意見としては中原志向を持っていたかどうかで変わると思う。 明らかに中原を狙って南侵してきた金は間違いなく中華王朝として、遼は微妙だな。 燕雲十六州だけで満足してたとしたら中華王朝ではないことになるし、どーだろ。 出来る限り耶律休哥は残す方針でいきたいんだが。 821 808だけど、耶律休哥は生涯負けなしのはず。楊業には追い詰められたけど虎口を脱してるし。 いつのどこの戦いってよく憶えてないなぁ。続資治通鑑読めば出てくるはずだけど、めんどい。 823 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/24(日) 09 50 50 sDTc3uctO 820 春秋戦国時代にはすでに中華世界に入っていた燕が駄目なら何処ならいいのよ 824 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/24(日) 10 29 50 fXLV+qUg0 820 日本史が中国の正史として認められるなら、中国として扱われるかもしれんね。 遼史は二十六史のうちのひとつで、過去に中原志向があり、晋あるいは後唐、後晋さらには北宋と、従属国家ならしめたのだが、それを考慮していただきたい。 南詔とか吐蕃、西夏とはわけが違うんですよね。 だが、その中で中国武将として扱うのは、あくまで中国本土で戦った事例のみとしたい。 822 自演に見えるほど、話が合ったってことでしょう。 それはすごく楽しい時間でしたよ。 五代十国の知名度のないところを埋めようとしたのだから、場の空気を問題にださなくてもいいと思うのだけどなぁ。 たしかに、「白けた」というのは悪いと思うから、そこは謝っておきましょう。 825 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/24(日) 11 16 33 PioT/k3w0 遼までアウトってやりすぎだろ 826 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/24(日) 11 32 39 FD88rmOM0 近代以降の軍人は含めず 中原志向があり 中国本土を領土+主戦場とした事があり 漢化された文化を持っていた王朝 ・・・とするなら遼は十分入るのでは。 二十六史にも入ってる事だし、アウトは違和感がある モンゴル帝国みたいに扱いに困るエリアの武将がぼろぼろ入る訳でもないだろうし 最大でも3人位だろう 827 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/25(月) 11 30 00 vo6wlQ4q0 【宋遼金時代】 今のところは 確定・・・曹彬 楊業 狄青 宗沢 岳飛 宗弼(ウジュ) 完顔陳和尚 孟? 候補・・・耶律休哥(遼を入れるのかどうか) 阿骨打(中国の武将なのか?) 宗望(オリブ) その他・・韓世忠・張俊・呉?・呉?・劉錡・虞允文・李顕忠 楊存中・僕散忠義・徒単合喜・宗翰(ネメガ)・耶律斜軫 こんなもんか? 828 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/25(月) 15 48 04 fnE0CQba0 827 完顔陳和尚は一発屋で、他の戦いでは敗北を喫したりもしているので、 できれば外して欲しい。 こんなの入れるぐらいなら、耶律休哥を入れて欲しい。 あと、宗弼は負けが多すぎるので、名将百選に加えるには微妙な気がする。 創業期の金を代表する武将としては、宗望の方がふさわしい。 829 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/25(月) 22 34 38 ZvnrKvkh0 完顔陳和尚はたしかに一発屋なんだが、その一発が他ではまずお目にかかれないような 大金星というのが扱いに困る。この百選は一発屋よりは総合的な功績が重視される傾向 があるので、やはり落ちるか? 宗弼が微妙というのには賛成。変わりに入れるなら総合的にいって宗翰を推す。 あと宋のチュウ師道がいないのは何故だ。 830 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/25(月) 23 08 04 xqkOF2ld0 827 その他、のところでいいから衰宋期のパワフルおじいちゃん、杜杲と ビッグマウスな釣魚城城主、余?を推薦。孟?という巨星に隠れて地味な扱いだが、 両者それなりに頑張ってる。あと張順、王堅なんかもいるけど、 このふたりはもと孟?の部下だから入れんでいいか。 829 叩き台の段階でチュウ師道を外した理由。チュウの字が漢字変換できなかったから。そんだけ。 831 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/25(月) 23 30 58 PYWCrXDb0 830 釣魚城を造らせたのは余?だけど、モンケ侵攻の時の城主は王堅でしょ。 釣魚城城主というのには違和感があるなあ。 832 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/25(月) 23 45 10 xqkOF2ld0 モンケって結局病死なんだっけ? どっかで王堅が放った投石器の岩に潰されて死んだって読んだ気がするんだけど記憶違いか。 833 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/25(月) 23 51 18 PYWCrXDb0 832 死因については諸説あるが病死というのが一般的。 後継いだフビライがモンケの遺命に背いて釣魚城の軍民全ての生命と財産を保証してるから。 直接殺したら流石にそこまで寛大になれないだろう。 投石器の岩に当たって死んだのは武将の汪徳臣のはず。 降伏勧告中にやられた。 834 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/26(火) 00 10 57 R8+iyRtD0 833 サンキューありがとう。 モンケじゃなくて汪徳臣か。完全に勘違いしてたわ。 さて、明日はいつもより速いし、そろそろ寝るか。 宋金遼には思い入れ深いんで明日帰ってきたらすでに元時代になってるなんてことがないように祈るよ。 耶律休哥の問題もあるしね。 835 名前:827 投稿日:2006/12/26(火) 03 10 34 DSE9B05z0 828 叩き台に上がっていて今まで議論になっていない人物は 異論なしとみなして確定にいれたけど、自分も完顔陳和尚 は外していいと思う 830 「その他」は単に一度名前のあがった人物をまとめて書いておいた だけで、特に意味はなかった。紛らわしくてすまん 836 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/26(火) 08 20 43 42YYP3fPO 829 大金星なのは確かだけど、規模が小さいような…… 837 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/26(火) 10 23 50 JbDctQgM0 常勝ではないにせよ、末期の金で孤軍奮闘した勇将とは言えるだろうけどね。 名将百選に入るほどか、と言われれば・・・ 金を代表させるなら勃興期の名将・宗望や、南征の勇将・宗弼を入れたいね。 838 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/26(火) 19 10 08 V3+XH6Ij0 宗弼は敗戦が多いから外したほうが、についてだが、 実際そんなに負けてるかってーとそうでもない。和尚原では一度負けてるが翌年獲り返してるし、 岳飛と韓世忠の合同軍を破ったりもしてる。 黄天蕩での敗戦はまぁ言い訳できない負け方だが、ウジュの敗戦は ・相手も超一流の用兵家であって ・得意の騎兵戦に持ち込むことの出来ない状況に持ち込まれた ためにやむなく敗れた、というのが真相であってだらしなく負けてばっかではない。?城の大会戦が実際あったなら金史に記載されないはずはないし、 (黄天蕩や和尚原での敗戦はしっかり書き留められてるんだから、?城の場合だけカットされてるってのは明らかにおかしい) 記述がないということは?城の戦いは実際にはなかったという率が高い。 つまり野戦で騎兵の機動力を存分に使える状況では負けてないことになる。 しかも南宋政府に講和を認めさせ朝貢国たることを認めさせた功績は敗戦のマイナスを補って余りある。 ということで、ウジュは残したほうがいいと思うのだが、どうか。 完顔陳和尚はどーかなぁ。個人的には足を折られても腕を折られても変節しなかった 硬骨漢って感じで好きなんだが、モンゴル軍相手に三連勝とはいえ、どれも局地戦だし百傑入りは難しいか。 代わりに誰入れるかってーと、順当なところで韓世忠かオリブのどっちかだろうな。 自分で推しといてなんだが余?じゃ明らかに役者が不足してるし。 余?+王堅+張カクの釣魚城城主トリオをまとめて一人扱いってんならなんとか他の英雄たちに匹敵できるかもしれんが、駄目だよな? 839 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/26(火) 20 14 41 xM7WPZ7d0 838 自分で推しといてなんだが余?じゃ明らかに役者が不足してるし。 余?+王堅+張カクの釣魚城城主トリオをまとめて一人扱いってんなら なんとか他の英雄たちに匹敵できるかもしれんが、駄目だよな? 孟?がいればそれでいいと思う。 840 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/26(火) 20 44 01 V3+XH6Ij0 839 同感。実のところ誰かが「孟?いらないよね」とか言わないかビクビクしてた。 まぁその心配はないとして(実際武功なら岳飛より孟?のほうが上、ってぐらいだしな) 一応10人枠あるから、穴埋めの人材と、あと耶律休哥の問題があるんだった。どーしよ? 841 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/26(火) 21 14 01 V3+XH6Ij0 現時点での確定組と候補、連投させていただく。 【確定組】 曹彬 楊業 狄青 宗沢 岳飛 孟? 以上、確定6名 【候補】 完顔宗弼(俺の中では確定) 完顔阿骨打(中原では戦ってないし、外すか) 耶律休哥(遼は中華国家でいいよな?) 韓世忠(完顔陳和尚の後釜候補) 完顔宗望(韓世忠に同じく) 杜杲(孟?と活躍時期がかぶったのが不幸。単独で10傑入りは無理があるか?) 余?その他(・・・頑張ってください) 842 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 02 03 40 Yn742Mqk0 五代十国宋遼金で10枠ね。 843 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 02 32 06 7T6YDn+60 841 宗弼は微妙だな。マイナスも大きいがプラスも大きい 宗望は確定でいいと思う あと、完顔陳和尚の後釜には韓世忠の他に完顔宗翰と耶律斜軫を推したい ただし、こいつら3人とも同時代のより優秀な奴とかぶってるんだよな・・・。 844 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 04 36 16 62ylHK9k0 842 うぇ!? 五代十国宋金遼で10人っていくらなんでも無理ですぜ、旦那。 現時点で五代の確定、8名。 そして宋金遼から現時点で6人。宋金遼は当然のようにまだ増えるし。 それをあわせて10人ってどんな奇術使っても無理。 叩き台の段階で五代十国と宋金遼は別々にしてるわけだし、別々でいいだろ、どう考えても。 まぁ清まで終わった段階で100人超すから、各時代の代表をさらに7,8人に絞る必要があるとはいえ、 五代十国と宋金遼を一緒には無理です。隋唐を一緒にするのとはワケが違う。どー考えても無理なんで勘弁してください。 845 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 07 06 04 G3LU4sIo0 なら別に無理に10名出さなくてもいいんじゃないかと。 どうせ後で削るんだから。 異論が多い人物は外してもいいと思う。 846 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 07 35 06 Yn742Mqk0 844 最終的に各時代で均衡が取れるように絞る予定ならいいよ別に。 ただ五代十国なんて50年程度しかないことをお忘れなく。 あと、過去ログに目を通してから参加したほうがいいよw 847 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 10 14 00 5lDL98+e0 846 年数以上に、歴史的転換期であり、政権がめまぐるしく変わったことを忘れずに。 五胡と南北朝をくっつけないのと同じこと。 なんなら、魏晋南北朝とひとくくりにする? 848 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 11 32 35 GWIUbemB0 846 過去ログっつーか、後漢からずっと見てるよ、俺。 でも宋金遼時代は名将多いから削れないだろ。 宗弼、宗望、耶律休哥。この3人入れただけで9人になる。 五代十国の8人もこれ以上は削れない、って人物で固まってるし。 849 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 12 04 03 XaYK9d7o0 1.春秋戦国 2.前漢 3.後漢 4.魏晋十六国 5.南北朝 6.隋唐 7.五代十国 8.北宋・南宋 9.元朝 10.明朝 11.清朝 全部でこの11王朝だから、一朝毎に7.8人まで削る必要ないな。 一朝から9人で99人になる。あえて五代と宋をひっつける必要はないだろ。 最後の一人はどっかの時代で確定ではない候補の人物を入れるってことで。 850 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 12 33 27 +BkRsUoPO 五代だけやけに短くない? 851 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 12 44 27 X4iTQwFd0 850 同意 たかだか五十年の五代に一枠を与える事は過分以外の何物でもない。 852 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 12 57 03 Cw0UK+Ao0 人間の能力って特定の時代に偏ることはないと思うんだよね。 有力候補がなかった周の東遷以前を省いて辛亥革命までの2681年を百等分したって 五代で2人、ちょっと調整して割増しても3人くらいの枠にしか相当しない。 853 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 13 05 55 Y6NaSUK20 そんじゃあ 【五代】 李存勗 郭威 柴栄 趙匡胤 【宋朝】 曹彬 耶律休哥 狄青 宗沢 完顔宗弼 孟? 以上10名って感じか? 両朝ともやけに人材層薄くなるが。 854 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 13 24 08 Y6NaSUK20 ↑よっか五代から3~5名出して両宋からは一枠10名(9名でもよし) にしたほうがいい気がする。なんといっても宋は300年王朝だし、 時間ごとにまんべんなく名将が出てくるならそんだけで名将輩出率が高い。 異民族の名将も差別なく入れたいしな。 855 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 13 26 27 X4iTQwFd0 改めて新しい枠の規定を提案したいんだが… 春秋戦国(秦含む) 前漢(楚漢戦争含む) 後漢(新や魏・蜀・呉以外の後漢末群雄含む) 南北朝(晋統一~隋統一) 隋唐(隋末群雄も勿論含む) 宋(五代から元の統一まで) 元(元成立後の明成立までに活躍した元末群雄含む) 明(例によって明末群雄も含む) 清(まんま、清代に活躍した人々) 異民族枠(漢化されたとおぼしき異民族は含まれない、 純粋な異民族と思われる、 ある程度中国史に影響を与えた人物のみここに含まれる) 856 名前:855 投稿日:2006/12/27(水) 13 28 42 X4iTQwFd0 元の解説の冒頭部分(元成立後の)は無視してくれ。 857 名前:855 投稿日:2006/12/27(水) 13 40 46 X4iTQwFd0 すまん、後漢と南北朝の所で大きく矛盾していたことに気付いた。 これでは、魏・蜀・呉は何処にも含まれない事になる。 で、改めて後漢枠を(新成立~晋統一まで[魏・蜀・呉も含む])に変更したい 858 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 13 41 49 7T6YDn+60 五代・北宋・遼と金・元・南宋に分けるのがいいんじゃね? 宋は全部で300年あるから、それとくっつけられるとどうしても不利になる というわけで 【五代・北宋・遼】 朱温 李存勗 郭威 柴栄 趙匡胤 曹彬 楊業 狄青 耶律休哥 以上9名 【金・元・南宋】 完顔宗望 完顔宗弼 アジュ バヤン ココ・テムル 宗沢 岳飛 孟? 以上8名 これでどうか? 個々の人物が適当かは改めて議論するとして 859 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 13 44 03 Y6NaSUK20 852 人間の能力って特定の時代に偏ることはないと思う、についてだが、 動乱期には平時とは比較にならないぐらい将才・知略に長けた人物が湧き出るもんだと思う。 (平時には将才があっても確かめる術がないから) 855 異民族枠にはモンゴル初期の将帥(トゥルイ、スブタイなど)も入るの? スブタイは完顔陳和尚を倒して金を絶望のどん底に叩き込んだから、そこそこ歴史に影響してると思うが。 860 名前:855 投稿日:2006/12/27(水) 13 48 02 X4iTQwFd0 859 俺の主観では、モンゴル帝国関係は、 元成立以前の蒙古人なら全て異民族枠に入る。 後金のヌルハチやホンタイジもまた然り。 861 名前:855 投稿日:2006/12/27(水) 13 54 22 X4iTQwFd0 859 すまん、質問の意図を少し履き違えていた。 トゥルイとスブタイに関してだが・・・ ぶっちゃけ元は元末動乱期ぐらいしか詳しくないので、何とも答えられん。 しかし、先述したヌルハチやホンタイジぐらいの影響力があれば充分この枠に入る。 862 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 14 02 25 Y6NaSUK20 858 概ね同意だが元の将は元時代で別にしていいんじゃなかろうか。 一緒にするとなんとなく分かりづらいというか、元は独立させて 史天沢 忽必烈(フビライ) 兀良合台(ウリャンハタイ) 阿朮(アジュ) 伯顔(バヤン) 劉整 李庭芝 張弘範 脱脱(トクト) 拡廓帖木児(ココテムル) ぐらいがよくないか? ちなみに李庭芝は南宋最後の砦ってことで入れた。呂文煥でもいいけど。 863 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 14 10 59 rkWscUeh0 858 隋唐は300年以上、しかも世界帝国として対外的に膨張していた時代にもかかわらず きっちり10人枠で収めたんだから、とりあえず今は我慢しようや 五代~宋は文化的には飛躍していた時代であっても、軍事的には常に劣勢であったことを 考えれば、10人枠内に入るヤツラは、自然と決まってくると思うんだが ちょっと過大評価しすぎでないかい? 855 新~晋統一までか、一番枠組みが変わるところだな 南北朝時代だけだと、非常に狭い意味合いしかない言葉になるので「両晋南北朝」と 呼称したほうが分かりやすいと思う 864 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 14 22 19 /wJgecFi0 859 確かめる術がないだけであって能力自体が跳ね上がるわけじゃないだろ? 各時代でバランスがとれた配分にまとめることがこのスレの住人の腕の見せ所なわけだ。 865 名前:855 投稿日:2006/12/27(水) 14 24 30 X4iTQwFd0 863 うん、確かに。 それじゃ、南北朝は両晋南北朝に変更という事で。 866 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 14 49 32 Y6NaSUK20 両晋~南北朝だと 祖逖 桓温 慕容垂 劉曜 石勒 劉祐 韋叡 拓跋珪 斛律光 于謹 楊素 こんなもんか? すげぇキツキツだが。 867 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 14 51 22 Y6NaSUK20 いかん、11人挙げてるわ。とりあえず劉曜を抜くってことで。 868 名前:858 投稿日:2006/12/27(水) 14 57 26 7T6YDn+60 863 統一秦~前漢 約230年 新・後漢 約210年 魏晋~五胡十六国 約220年 南北朝 約200年 隋唐 約330年 どちらかというと、隋唐が例外的に長いと思う もし五代・宋・遼・金にすると他の時代の倍近い約370年になってしまう 俺としては時代を短めに区分して沢山名前があがったほうが面白くていいんだが 869 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 14 59 16 uGKfilRi0 五代十国の混乱は中原に限っては半世紀あまりで終わったが、 北宋は統一王朝でも覇権国家でも何でもないと思う。 中原の大半を支配してるだけの史上最も栄えた南朝。 その比類ない文化と思想的、言論的、制度的先進性が過大評価を生んでるだけ。 実際の東アジアの本流の覇権は遼と金が握っていた。 870 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 15 00 54 uGKfilRi0 1:春秋戦国時代(前770~前221) 2:秦漢時代(前221~220) 3:魏晋南北朝時代(184~589) 4:隋唐時代(581~907) 5:五代十国二宋遼金時代(907~1279) 6:元代(1271~1368) 7:明代(1368~1644) 8:清代(1636~1912) 871 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 16 41 09 5lDL98+e0 言うのも野暮かと思っていたが、魏晋南北朝期の門閥主義と、最下層の農民でさえ手柄を立てれば栄達できるチャンスが多かった唐末五代とでは、「人」の層が断然に違うということ。 玉石混交ではあっても、能力のある人間が世に出る機会が多いのであって、その厚みは他の時代とはずいぶん違う。 それだけ優秀な人材が出るということにもなる。 それでも、その武人主導の期間が短かったのは、中国王朝では異常事態だったから。 872 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 17 33 34 rkWscUeh0 871 中国史上、唯一の奴隷出身者の皇帝がいる時代が、門閥主義最盛期の魏晋南北朝期なわけだが すごい奴が出るのに、身分の壁なんて実際は何の縛りにもなっていないのが中国史の醍醐味でしょ? それを実際世に示したのが、他ならぬ市民階級出身の高祖劉邦なんだし 873 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 17 40 21 +BkRsUoPO 南北朝期の皇帝も軍人出身者ばかりだしね 874 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 18 54 01 5lDL98+e0 872 身分の壁なんて実際は何の縛りにもなっていないのが だからその壁がなくなるのが乱の時代であって、壁を作るのが治の時代なわけですよ。 五胡や五代などの戦乱期は、あるいは戦国時代もそうだけど、こういう時代は特に名将といった類の人間が立身しやすいので、多く出る。 つまり、方々に同じような実力を持ったものが出て、平均化して見えてしまうわけですよ。小粒に見えるのはその辺が影響しているんじゃないですか? 873 軍人でも門閥主義からは、そう遠くないですよ。 875 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 19 09 10 5lDL98+e0 と、言ってみたものの、時代区分は 858がそれなりの出していた。 すまない、よく見てなかった。 宋は、北と南で随分違うから、分けるのは妥当。 その王朝の性格も、 869の認識で大筋当たっているわけで、王朝の支配領域が大きい=優秀というわけではない。 しばしば指摘されているけど、この時代はユーラシア規模での活性期に入っているから、そこも考慮してほしい。 それだけ、中華王朝が、以前のようにデカイ顔できない状況だった。 876 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 19 21 23 L003U+Q+0 中華王朝が圧迫されてたのは五代に限った話でもない。 877 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 19 50 51 rkWscUeh0 春秋戦国(紀元前771年~紀元前221年 550年間) 統一秦~前漢(紀元前221年~紀元前8年 213年間) 新・後漢(紀元前8年~紀元220年 228年間) 三国~両晋(220年~439年 219年間) 南北朝(439年~589年 150年間) 隋・唐(589年~907年 318年間) 五代~北宋・遼(907年~1127年 220年間) 南宋・金~元(1127年~1368年 241年間) 明(1368年~1644年 276年間) 清(1636年~1912年 276年間) 今の流れだと、こういう枠組みか? まあ、もともと元代100年ちょっとに10人枠設けていたのが、無理があったのかな 878 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 20 31 23 X4iTQwFd0 乱の時代に英雄が現れ易いというのは、皆さん納得してくれる事と思う。 やはり、ここは乱の時代に別枠を設ける事が妥当な線ではないだろうか? そこで、 春秋 戦国 楚漢戦争 新~後漢統一 後漢末~晋統一 西晋崩壊~隋統一 隋末~唐統一 五代 元末~明統一 明末~清統一 の十大戦乱期を特別枠とし、それぞれの時代から6名づつ人物を選出し、 その他の治の時代は 前漢 後漢 唐 北宋・遼 南宋・金 元 明 清 に区分し、それぞれ5名づつ名将を選出するというのは如何だろうか。 879 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 20 34 48 X4iTQwFd0 ああ、さっきと同じでまた時代区分に矛盾が出た。 後漢末~晋統一 西晋崩壊~隋統一 は 後漢末~西晋 西晋崩壊~隋統一 に変更します、すんません。 880 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 20 40 46 X4iTQwFd0 隋末~唐統一も、 隋~唐統一に変更ね。 西晋も隋も、短すぎて忘れちゃうんだよ。 881 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 23 25 16 uGKfilRi0 ≪大乱枠≫ 1春秋戦国 2魏晋南北朝 3五代十国 ≪乱世枠≫ 1秦末漢初 2新末後漢初 3隋末唐初 4宋末元初 5元末明初 6明末清初 7清末 ≪治世枠≫ 1漢 2唐 3宋 4元 5明 6清 概ね 878に賛成だが、 春秋戦国、魏晋南北朝、五代十国を重点的に評価したい。 治世の中国は国力次第で何でも出来るのだから。 882 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 23 50 26 HSzgT7Nb0 個人的に、隋は南北朝に入れていいんじゃないかと思う。 隋末の戦乱期までは入れられないというか唐枠だろうけど。 883 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 23 55 45 x7kdsMxE0 春秋と戦国は分けてほしいかな 884 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/27(水) 23 59 07 4ydpZOqp0 883 春秋と戦国を分けると、五人に一人が春秋戦国の人ということになるが、 それではあまりに偏り過ぎないか? 885 名前:奇矯屋onぷらっと ◆O.K.H.I.T. 投稿日:2006/12/28(木) 00 09 32 mlOO4O9J0 同じだからバランスが取れるということもあるさ。 886 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 01 00 30 6jrvXozE0 878 881 見かけ上治世でも全く争いがなかったわけじゃないしなぁ 自分が気持ちよくオナニー垂れ流しできないからって振り出しに戻すのもいかがなものか。 三戦とかで、この手のスレがオナニー垂れ長しのためにダメになってるの見てきてるんで落ち着いてほしい。 っていうかお前ら自演だろ? 887 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 01 40 38 4X3fe2D2O 861 トゥルイは金滅亡の最大の功労者 スブタイは……世界史に与えた影響は大きいだろうが、中国史としては微妙かな 862 元の成立が1271年だから、厳密に元の武将の活躍としてカウント出来るのは、その後の南宋戦辺りからになる そう観ると、世代が一つ前の史天沢やウリャンハタイは「元」の「名将」とは見なしにくいのでは? 888 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 01 50 42 a9G7RoU50 調整するなら 877の枠がいいかな 今更複雑に設定するわけにもいかないだろう。 隋と南北朝をくっつけると結構バランスがとれてそう。 戦争が激しかった時代を足して平時と比べてみたけど4:6~半々くらい 結局一定の年数で機械的に枠を振っていっても問題無さそうだ。 889 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 02 04 02 KPx3WXvZ0 886 X4iTQwFd0ですけど、自演ではないですよ。 スレが荒れるのを危惧する気持ちは分かるけど、 何でもかんでも自演と決め付ける姿勢は改めてもらいたい。 890 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 02 18 17 TIs7a1Ga0 今更枠組みでウダウダ言うなんて荒らしと変わらん もう一回春秋戦国からやり直せというのか?アホ お前がこのスレ出てけば丸く収まるわい 891 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 02 34 54 wnF4QzZ10 888 同意。隋唐は長いから隋末、あるいは唐初あたりまでを南北朝にくっつけて あとは 877の枠組みでいい 892 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 02 38 54 SADQNtyQ0 890のいいたいこと。 俺が多数派の主流で正義。それに異を唱える輩は嵐の自慰厨。 889はアホ。 889は出てけ。 889は自演。 ビューティフルな議論に 889は不要。少数派も傍流もみんな死ね。 893 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 02 40 11 SADQNtyQ0 俺のIDが凄いな。 SADでDQNかよw 894 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 02 44 05 KPx3WXvZ0 890 まぁ、確かに 844、 842辺りのレスみて 五代で一枠?アホかと思い、 こりゃ正さなあかんなと思って書き込んだのが始まりで、 そこそこ反応あったからつい調子に乗ってしまったのも事実だ。 分かりましたよ、そこまでいうなら俺は自粛する。 だが、これだけは言わしてくれ、 今まで議論されてきた 神話~春秋戦国 秦・前漢 新~後漢 魏晋~五胡十六国 南北朝 隋唐 五代十国宋遼金 元 明 清 の枠組みで話し合うにしても、 王朝末期に活躍した群雄は前王朝に含まれるのか、 新王朝に含まれるのか、この定義だけでもハッキリしてくれ。 何か、曖昧になってこれまで議論されていた気がする。 895 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 02 44 35 AwZNOsK/0 正直、隋辺りに俺の語りたい時代だから枠をたくさんよこせってのが出てきてからぶち壊しになってるよ。 平時からも隠れた名将を発掘し、決められた枠内に絞り込んでいく過程が面白かったのに。 896 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 02 48 52 KPx3WXvZ0 842じゃなくて 849ね 897 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 04 25 38 A41Cy64XO 隋を南北朝とくっつけると今度は南北朝時代の枠がキツくなりそうな気がするんだけど。 タダでさえ南北朝時代は候補が多いのに… 898 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 06 23 52 ecDWMsPY0 877に賛成。南北朝を三国~五胡にくっつけるとあまりに自由度低くなるし、 五代~宋朝は侵略王朝の武将がいろいろいるから南北に分けて考えたほうが望ましい。 隋唐は10人枠で収まる事が実証されてることだし、これでいいと思う。 899 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 09 42 30 n8Nr0VPf0 五代宋金遼を10人枠で収めるなら 李存勗 趙匡胤 曹彬 楊業 耶律休哥 狄青 宗沢 岳飛 完顔宗望 孟? でなんとか収まらんことはないな。 両宋を分けて元まで入れるなら 【五代・北宋】 朱温 李存勗 柴栄 趙匡胤 曹彬 楊業 耶律休哥 范仲淹 狄青 チュウ師道 【南宋・金・元】 宗沢 岳飛 完顔宗望(オリブ) 完顔宗弼(ウジュ) 孟? 李庭芝 忽必烈(フビライ) 伯顔(バヤン) 阿朮(アジュ) 張弘範 あたりが妥当だと思う。「賽存孝」劉整が入らんのが残念だが。 900 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 09 48 07 JLEugHZl0 曹彬なんかがどっちにも入って、柴栄入らん理由はなんなんだろうか。 901 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 09 59 27 n8Nr0VPf0 曹彬は十国討伐の最大功労者。対するに柴栄は英雄的君主ながら危険な目にもあってるし、 即位後たった四年で病死。結果趙匡胤に衣鉢を託すことになった。 ・・・ってのが評価基準だったんだが、お気に障ったか? 902 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 10 44 37 wnF4QzZ10 899 フビライは直接軍の指揮をとったのはモンケの死の直後とナヤアの反乱の時 だけだからここには入らないと思うが 曹彬と柴栄、どちらか一方を選ぶなら柴栄じゃね?曹彬は二度も遼に大敗しているし 903 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 11 11 47 n8Nr0VPf0 902 フビライはモンケ時代にモンケとは別ルートで蜀入りしたんじゃなかったっけ? 実際戦う前にモンケが死んだわけだが、軍を統率する器量はあったんじゃないか? まぁフビライの代わりに劉整入れられたら嬉しいがな。 曹彬は遼に負けながらも上手い具合に退却してるから「決定的敗北」はしてないだろ。 太宗を守って整然と退却する統率力と人望は並々ならぬものがあったと思うんだが。 まぁ統率力と人望なら柴栄のほうが上か。・・・悪い、そんじゃ柴栄と曹彬入れ替えで頼むわ。 904 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 11 16 28 n8Nr0VPf0 903 戦う前に→釣魚城にかかる前に、に訂正。 905 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 14 22 01 D5luvRkF0 もいっちょ連投。とりあえずこのスレで清朝まで行っときたいんで叩き台。 【明朝】 朱元璋 陳友諒 張士誠 徐達 常遇春 朱棣 王守仁 戚継光 袁崇煥 鄭成功 落とす候補は真っ先に陳友諒と張士誠。隋末唐初の群雄ほどの強烈な個性がないから 擁護したい気にならん。 かわりに入れるとしたら個人的には馬芳、兪大猷あたり。 あと鄭成功は李自成か呉三桂に代えてもいいかもしれん。 【清朝(後金含む)】 奴児哈赤(ヌルハチ) 阿巴泰(アハタイ) 多爾袞(ドルゴン) 費英東(フィヤントン) 康熙帝・玄燁 岳鐘琪 策稜(ツェリン) 僧格林沁(サンゴリンチン) 宋景詩 関天培 個人的にはこれで確定なんだが、費英東と関天培は外す候補になるかも。 特に関天培入れたのは完全に個人的な趣味だからな。 費英東は「佐命第一」の元勲だが実際どこでどう戦ったって記述が少ないんで外してもいい。 入れ替え候補としては郷勇代表・羅思挙とか。 田中某氏の推す楊遇春は内乱鎮圧専門だから入れる必要なかろう。 内乱が起こること自体民衆が国政に不満を持ってる証拠みたいなもんだし。 実のところ康熙帝以後の名将ってよく分からんので詳しい人よろしく。 906 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 16 09 09 1kdzBspu0 905 明だったらまず鄭成功を外す。軍事功績という点ではたいしたことしてない。 盛庸は、功績は十分だがやはり他の候補に比べると格が落ちるか。あと推薦は 張輔と鄭和。鄭和は指揮官としての実績は文句なしだと思う。ただこれを将と しての功績とみなせるかどうかで議論は分れるかな?他には明末の祖大寿とか 洪ショウチュウ(字が判らん)、呉三桂は清にはいるのかな?李成梁は、候補 には入れてもいいか?兪大猷はむしろ確定でいいんじゃないかと。 清は…「内乱が起こること自体民衆が国政に不満を持ってる証拠」その通りだが、 それと名将かどうかになんの関係がある?その基準でいくと、前漢の周亜夫や 隋の張須陀は外すか?楊遇春は確定だと思う。 907 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 16 10 30 1kdzBspu0 書き忘れた。 明の王守仁も外征で活躍したなんて記録あったか? 908 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 16 25 07 4JDH215a0 906 確かに。内乱が起きるのは朝廷の責任であって、将帥の才覚とは関係ないよな。 すまん。どーも名将=民衆の味方って色眼鏡で見てたが、職業軍人なんだから叛乱が起こったら討伐に赴くのは当然だったな。 909 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 16 34 24 IvVHov+w0 905 明代の名臣于謙が抜けてるね おそらく、一発屋ということで外したかもしれないが、50万の大軍を破ったエセンをして撃退せしめ 更に明側が有利な講和、軍制改革を一挙にやり遂げた手腕は、十分に名将に値すると思うよ ということで、明代の個人的十傑+α 【確定組】 拡廓帖木児(元に入っていなかったから) 朱元璋 徐達 常遇春 朱棣 戚継光 袁崇煥 【候補】 陳友諒 (元末群雄として一時期最大勢力を築いた、劉基がいなければ朱元璋も滅亡していたかも) 方国珍(経済力と元にはない海軍力とにより、徹底的に元を翻弄した手腕は尊敬する) 湯和(ココティムール、方国珍、陳友定を破り、また明朝の倭寇対策の基礎を築いた) 李文忠(徐達、常遇春と並び称される名将、北伐、征蜀に活躍した) 藍玉(西蕃、北元攻略に活躍、驕慢な振る舞いから後に大疑獄の元凶となる) 于謙(上述) 兪大猷(一生を倭寇鎮圧に捧げる、彼の時期に有力な後期倭寇の多くが討伐されている) 王守仁(他の王朝の反乱鎮圧した地方官と比べて、押しなべて功績が高いとは言えないと思う) 呉三桂(ダメ軍人の鑑、でもこいつが山海関守っている限りは、絶対に清は侵入できなかっただろうな) 李自成(明朝を滅ぼした大順皇帝、人生のキャリアハイから転落までが急転直下過ぎる) 鄭成功(正直、真っ先に候補から落ちそう、他時代の群雄は軒並み落選しているからね) やっぱ呉三桂はダメすぎる、しかしそれを補って余りあるくらい将軍としては優秀だなあ 10傑に入るとしたら、彼かも 910 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 16 59 52 4JDH215a0 909 于謙、あなどってたかもしれん。南宋の虞允文レベルの一発屋かと。 新帝即位、新朝廷での軍制改革。いろいろやってんだよなぁ。 はっきり言って所詮は文人と思って嘗めてた。そーいや南宋の宗沢だって本来なら文人だもんな。 拡廓帖木児は完全な入れ忘れ。 徐達&常遇春最強のライバルを忘れるとは度し難いな、俺は。 911 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 17 08 46 wa6RT03RO (及時雨・呼保義)宋江が最強、最高!! 912 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 17 21 22 oDoNLXsZ0 于謙といい袁崇煥といい、忠臣には徹底して冷たいのが明朝の特徴だな。 功績をあげて天寿を全うできた戚継光や李成梁や湯和は素直に褒められても良いと思う。 907 兵部尚書として寧王の反乱や農民反乱を鎮圧しているが 外征に関してはベトナム進軍に反対している。 913 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 17 28 39 6yn+hwPD0 陳友諒、張士誠、鄭成功は外していいだろう。方国珍も。 于謙に関しては、講和とか軍制の改革は名将としての評価には ならないんじゃないかな。そういった政治家としての功績を 除くとやっぱり一発屋。 明初は馮勝を入れてもいいかもしれん。 徐達がココテムルに負けたときも彼一人だけ敵を破ったし 功績も藍玉に劣るもんじゃないだろう。 戦利品着服とかしてよく朱元璋に怒られてるけど。 912 戚継光ってうしろだての張居正が死んだらクビにされて そのあと病死だから天寿をまっとうと言っていいのか悩むな。 処刑されなかっただけマシなのか。 914 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 18 28 04 nxvCkIQ60 張輔も候補に入れてくれ。 靖難の変で活躍し、ベトナムを征服した名将だ。 915 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 18 38 38 oDoNLXsZ0 永楽帝の下で働いた武将の中では割合メジャーな方だけど 英宗時に土木の変を止められなかったのがマイナスだな>張輔 自身もそれで戦死しているし。 913 戚継光と李成梁は晩年、中央の支援者が死んだので罷免・引退。 湯和は倭寇対策を任されるも、中風で半病人状態だった。 まあそのお陰で朱元璋の粛清を免れたという面もあるが。 (ちなみに湯和の叔父は土地私有で不正して朱元璋に殺されてる) 916 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 19 49 23 d8dT/wTh0 これまでの流れで行くと・・・ 拡廓帖木児 朱元璋 徐達 常遇春 馮勝 朱棣 王守仁 戚継光 兪大猷 ・・・これで残り枠一名か。 于謙には涙を呑んで諦めてもらうとして。 馬芳入れたいんだけどな。戚継光、兪大猷の時代の陸戦での無敵将軍。 兵法に通じ大小百余戦を経て負けなしの名将なんだが、残念なことに歴史の動きにはほとんど寄与してない。 歴史の動きに大きく寄与してる、って点では呉三桂のほうが絶対的に上だな。こいつが寝返らなかったら女真族が中原に現れることすらなかった。 さぁどっちだ?(諸兄に任せた) 917 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 19 52 53 d8dT/wTh0 袁崇煥忘れた!! そんじゃ兪大猷を落として、改めて馬芳vs呉三桂で。 918 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 19 58 12 KPx3WXvZ0 個人的に張士誠の弟である張士徳は候補に入れてもらいたい。 張士誠の起兵当初から付き従った名将軍だ。 比較的初期に朱元璋に倒されたので、 あまり印象に残らない方もいるとは思うが、 『国初群雄事略』の張士誠伝を見れば、 彼の活躍が張士誠政権の基盤を作る為に どれほど大きな意味を持っていたかが手に取るように分かる。 常熱、常州、湖州、杭州などの江浙の要所を陥落させ、 蘇昌齢や陳基など、多くの有能の士人を見出して自己の参謀としている点も評価していいだろう。 常州での朱元璋軍との最後の決戦では、 徐達、常遇春、湯和、廖永安、胡大海、趙徳勝等名だたる名将を相手に、 鄭という名の朱元璋軍の将を離反させるなどして善戦を続けた。 この際徐達は 「張士徳は智勇に優れた人物で、まともに当たるべきではない」 と述べているし、 張士徳を捕えたことを知った朱元璋は大いに喜んで 「張士徳は智勇に優れた人物で、張士誠の謀主である」 とその人物を評している。 善戦の末破れ、朱元璋に捕えられた張士徳は朱元璋の再三の降伏要請を跳ね除け、 兄の張士誠に密書を送り元朝と結ばせ、獄死した。 その見事な最期も名将と呼ぶに相応しいと俺は思う。 919 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 20 00 09 wnF4QzZ10 なんか一気に明までいってしまったな 宋は二つに分けるってことでいいのか? 以前の議論をもとにまとめると 【五代・北宋・遼】 確定 朱温 李存勗 郭威 柴栄 趙匡胤 曹彬 楊業 狄青 候補 耶律休哥・・・遼は中華王朝? 【南宋・金・元】 確定 宗沢 岳飛 完顔宗望 孟? ココ・テムル 候補 完顔宗弼・・・賛否両論なので候補にとどめる バヤン・・・・ほとんど議論されていないので アジュ・・・・同上 899とたいして変わらないんだが、李庭芝や張弘範をここに上がっている 連中と同列に並べるのは無理があると思ったので外した 范仲淹とチュウ師道についてはよく知らないので詳しい人よろしく 既に明に入っているのに邪魔して悪いが、確認ってことで 920 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 20 01 32 nxvCkIQ60 917 兪大猷落とさないで、そのままでいいんじゃね? 921 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 20 05 19 KPx3WXvZ0 916 個人的に、朱元璋は名将と呼ぶ部類の人間ではないと思う。 君主としては、間違いなく中国史上でベスト10には入るだろうけど。 朱元璋を候補に挙げている方は、その根拠を述べて欲しい。 922 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 20 05 45 6yn+hwPD0 916 ココテムルは元に移動させて、明の枠を確保したほうがいいかも 朱元璋 徐達 常遇春 馮勝or李文忠 朱棣 王守仁 戚継光 兪大猷 袁崇煥 馬芳or呉三桂 こんな感じで 923 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 20 08 12 1kdzBspu0 915 土木の変を張輔に責を負わせるのは無茶じゃないか? この時の彼には指揮統率権もなかったのだから。 例えば、宋代だと曹彬や楊業は太宗の遼遠征を止められず、結果は大敗北。 だから曹彬や楊業をマイナスにしろと? 924 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 20 15 42 d8dT/wTh0 両宋は本来まだ議論してていいんだよ。一枠か二枠かも含めて。 とりあえずこのスレ中に一応清朝まで顔出ししとかないとまずいかなーってことで叩き台出して、 とりあえずこいつは確定、こいつは候補、ってとりあえずの10傑を選別してる段階に過ぎないわけだし。 918 確かにそのあたり凄そうだが、明初には徐達、常遇春、馮勝がいるからなぁ。 徐達(こいつに「まともに当たるべきではない」って言わせたのは確かに凄いが)と常遇春は外れないとして、 残る一名枠は馮勝。確実に馮勝より上、って+α的なものがあればいいんだけど、馮勝は天下の「常勝将軍」だしな。 925 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 20 19 50 d8dT/wTh0 なんか俺のコメント「とりあえず」多いな。ちょっと文章的にヘンかも。 926 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 20 25 41 d8dT/wTh0 921 韓信も言ってただろ、高祖には「将に将たる才覚がある」って。朱元璋はまさにそれだよ。 まぁ、将軍達をさんざコキ使った挙句疑心暗鬼が昂じて人材大粛清を行ったのは人としてあまりにむごいけどな。 927 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 20 30 36 nxvCkIQ60 926 このスレで議論しているのは「兵に将たる」人物のことであって、 「将に将たる」人物のことではないと思う。 928 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 20 38 14 d8dT/wTh0 927 若かりし頃の朱元璋は郭子興の下で将軍として活躍してる。 呉王になって以後の戦は徐達・常遇春コンビに任せることが多くなったとはいえ、 将才が衰えたってわけでもないだろう。その軍事的才能を色濃く受け継いだのが燕王朱棣であって、 朱元璋を落とすなら朱棣も同レベルとして落としてしまえるのでは? 929 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 20 39 13 KPx3WXvZ0 909 陳友諒は既に候補から外れているので、 まぁこんなことは言わなくてもいいとは思うけど・・・ 元末群雄として一時期最大勢力を築いた、 劉基がいなければ朱元璋も滅亡していたかも とか、陳友諒を偉く高く評価しているけど、 陳友諒の大漢政権内部って成立当初からがたがたで、 同じ倪文俊配下で戦友であった筈の明玉珍は独立を宣言するし、 裏切りを恐れて趙普勝は殺すし、 応天攻撃の失敗後、欧普祥や祝宗・胡廷瑞には見限られるし、 配下であるはずの熊天瑞は全然命令聞かないし、 そんな感じで酷い状態だったことは知っている? 全然一大勢力を築いていないんだよ、陳友諒は。 それどころか、天完の大勢力を縮小弱体化させただけ。 930 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 20 41 52 6yn+hwPD0 >朱元璋を落とすなら朱棣も同レベルとして落としてしまえるのでは? これはちょっと意味がわからないな 血がつながってるから同レベルなの? それぞれの実績を別々に見てみれば、朱元璋を落として朱棣を残すという 選択肢があっても別におかしくないと思うが。 931 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 20 45 02 wnF4QzZ10 921 朱元璋は江南の平定までは自ら軍を率いていたんじゃなかったかな だから入れてもいいと思うが 932 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 20 56 24 d8dT/wTh0 930 「軍事的才能を色濃く受け継いだのが朱棣」ってちゃんと読んだ? 血が繋がってるから同レベル、というのは朱元璋>朱棣という意味。 だから朱棣より上の朱元璋を落とすなら、それ以下で同列扱いの朱棣も、ってこと。 俺としては朱棣より朱元璋のほうが将才があると思ってるんだよ。 そんくらいの才能がなきゃ乞食から皇帝まで登れるか? 933 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 20 58 04 1kdzBspu0 931 いや、長江を渡る頃にはすでに徐達・常遇春らが揃っている。 郭子興の勢力自体がそれほどのものではなく、朱元璋が郭子興勢力を伸張させる なにか大きな功績を樹てたこともないし、そもそも朱元璋は郭子興からそれほど 重んじられていたわけでもない。郭子興が死んで分離行動を取ってから大きく なったが、その頃にはもう軍の指揮は部下に任せるようになっている。 934 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 21 01 21 1kdzBspu0 932 それだと、同じく貧農出身の劉邦にはどれほどの軍才があったと? まったくないとは言わないが、彼が皇帝になれたのは彼個人の将才が凄かったからだ、 なんて主張する人はいないだろう。 935 名前:921 投稿日:2006/12/28(木) 21 01 45 KPx3WXvZ0 930 将才というより、君主としての才だろう。 実際劉邦には、将才があったとはとても言えないし。 まぁ、郭子興集団で台頭する為には多少の将才は必要だが、 郭子興配下時代の朱元璋の同僚の将軍には、 弓矢を射られて驚き、十歩も進まずに敵前逃亡した奴がいる位だから、 正直、大した才能がなくても将として取り立てられそうじゃない? 936 名前:921 投稿日:2006/12/28(木) 21 02 50 KPx3WXvZ0 930は 932ね、すまん。 937 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 21 05 02 6yn+hwPD0 932 >そんくらいの才能がなきゃ乞食から皇帝まで登れるか? 「出世する才能」じゃなくて「軍事的な才能」が問題なんだから 軍事の実績にしぼって話をするべきだと思うんだけどどうかな。 たとえば朱元璋の戦績と朱棣の戦績を比べるべきで、 「徐達や常遇春に任せることが多かったけど才能は朱棣以上」とか 検証不能な失われた可能性は考慮に入れないほうがいいと思う。 で、軍事的な実績に限れば朱棣>朱元璋じゃないかと思うんだが。 938 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 21 06 45 ocUad3ZF0 少し遅れたが、フビライについて一言。 フビライはモンケが生きてた時からウリャンハタイと一緒に雲南遠征を成功させてるし、死後の帝位継承争いでも自分で軍を率いてアリクブカを倒したりしているから、候補くらいには入れておいて欲しい 939 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 21 24 29 d8dT/wTh0 937 そうだな。妙に熱くなってた。 確かに俺の提言は仮説的な発現が多くて実際的じゃなかった。 すまん、 921。どうも俺のほうに非があったようだ。 ま、朱元璋落ちたら明からもう一人枠が増えるしな。悪いことばかりじゃないと自分を慰めよう。 940 名前:921 投稿日:2006/12/28(木) 21 35 32 KPx3WXvZ0 939 結構、誰が明代十傑に挙がっても名将たちも結構挙がっているしね。 慈愛に溢れる朱元璋陛下がその仁徳によって席次を一つ空けてくれたと思いましょう。 941 名前:921 投稿日:2006/12/28(木) 21 36 55 KPx3WXvZ0 何か意味不明の文章になってしまった。 結構、誰が明代十傑に挙がっても名将たちも結構挙がっているしね は 誰が明代十傑に挙がってもおかしくない名将たちも結構挙がっているしね。 に変更します。 942 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 21 46 41 d8dT/wTh0 ちょっと告白するけどね。 「将に将たる」を否定されたトコで半キレモード突入、なんとか論破してやろう、 って馬鹿みたいにムキになったわけさ。改めて20レスほど遡ると恥ずかしいな、俺。 この場は「将に将たる」人材を探す場所ではない、と言われてそこでああ、そうだなって引き下がればいいものを、阿呆か俺は。 と、いうわけで 921にも諸兄にもいろいろ迷惑かけたよな。すまんかった。 943 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 21 57 55 bha33n5H0 ところで、ハ陽湖の戦いの勝利って朱元璋の戦歴には入らないのかな? あれが入れば、十傑入りも可能なんだが 944 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 22 03 07 oDoNLXsZ0 943 個人的な意見だが対元北伐までが朱元璋の戦歴に入ると思う。 945 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 22 46 22 KPx3WXvZ0 943 確かに、?陽湖の戦いは確かに朱元璋が指揮したもの(ということになっている)だが、 ?陽湖で陳友諒と決戦に挑まざるを得なくなったのは朱元璋の失策によるもの。 朱元璋が張士誠の攻撃を受け、救援を求める韓林児のために、 劉基が止めたのにも関わらず、自ら兵を指揮して救援に向かった為、 陳友諒に対して大きな隙を与え、この隙を衝いて陳友諒が大兵を動かした。 ちなみに、ここで二つのIFが生じると、 朱元璋は自身の失策により陳友諒によって 壊滅的な打撃をこうむることになった。 一つ目のIFは、陳友諒が大艦主義に走らず、 倪文俊から奪い取った快速船を主体とする高速水軍を用いていれば、 ?陽湖の戦いの結果は変わっていたという点。 二つ目のIFは、陳友諒が洪都を無視し、 一気に応天を衝いていれば、 間違いなく朱元璋に帰る場所が無くなったという点。 そもそも、朱元璋が名将と呼べる人物であったなら、 このように戦略的にどう考えてもおかしい軍事行動は行わず、 おとなしく劉基の意見に従っていたと思うよ。 実際、韓林児を自ら助けに言ったのは完全に失策だったと 朱元璋は後から劉基に謝罪している。 946 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 22 59 11 wnF4QzZ10 938 少し前にフビライ外せって言った者だが、言われてみればフビライの戦歴は 雲南平定 アリク・ブカを破る ナヤアの反乱を鎮圧 と、これだけあるので十分ここに入る資格があると思う 呉三桂とほぼ同じ時期には洪承疇・祖大寿がいる 持久戦でホンタイジの攻撃を食い止めたが、朝廷からの命令でやむなく攻撃に 出て敗北した 947 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 23 10 55 21//h9D90 明に関しては、 徐達 常遇春 朱棣 戚継光 袁崇煥 の五人は確定でいいだろう。残りは 朱元璋 湯和 李文忠 馮勝 張輔 鄭和 王守仁 馬芳 兪大猷 呉三桂 から五人といったところか 948 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 23 31 25 KPx3WXvZ0 947 張士徳も入れてけれ。 皆、元や明以外の元末群雄を下に見すぎ。 個人的には戴寿、毛貴、張定辺、呂珍…と、 他にも推薦したい奴はいっぱいいるんだけど、 グッとこらえて、 明以外の元末群雄代表でこいつを選出したのに無視しないでくれよ。 949 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 23 34 05 bha33n5H0 947 その中だと、兪大猷、呉三桂は確定で良くない? 逆に、朱元璋を候補に落とす方向で流れているのを考えると、鄭和も候補止まりだろう 李文忠 馮勝 王守仁 兪大猷 呉三桂 の5人が十傑入りでいいと思うよ 950 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/28(木) 23 48 05 21//h9D90 948 ごめんよ やっぱ最終的に負けると印象悪くなっちゃうよな 951 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/29(金) 02 31 57 V9Kmb/lFO 王守仁は一発屋 それも外敵からの一大決戦じゃなくて内乱 いや神がかってるのは判るが外れるならまずこいつだろう 952 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/29(金) 03 53 53 ndRE+ASzO 王守仁は思想家としてのイメージの方が強いからなぁ。 953 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/29(金) 08 56 43 gBMleC/l0 王守仁の戦歴と言うと 寧王の乱鎮圧 思恩・田州の叛乱鎮圧→帰途で死去 ぐらいか? 確か、タタール対策の上奏もあったはず 于謙も外れてるし、ここは落としたほうが良いのか? でも、一発屋、一発屋って言われても、結構萎えるよ このスレ、周亜父とか周瑜も外されかけてるし 朱元璋が外れる理由が分からなくなってきたな ほぼ断続的に江南で戦い続けてるし、数々の危地を配下の献策と持ち前の強運で切り抜いてきている 運のよさは名将の条件じゃないのかねえ? 954 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/29(金) 09 12 22 g2ntYcbi0 953 名将と呼ぶには運の良さだけじゃダメだろ。 戦略眼や指揮能力+運の良さでなけりゃ。 戦略の失敗を運でフォローした奴は名将とは呼べないと思う。 955 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/29(金) 09 49 39 Our7SalQ0 954 戦略上のミスと言っても、このスレで名前の挙がった歴代群雄の連中見ても結構ポカは多いぜ 項羽・曹操は言わずもがな、李世民も竇建徳を処刑して河北での反発を招き、統一を遅らせている 朱元璋の場合は、上記の人間達と比較しても専門的な軍事教育を受けていないにもかかわらず 軍の指揮能力や掌握術は、この時代で群を抜いて優秀であることや 早い段階での集慶攻略や地盤固め、多くの幕僚の招聘を見ても将軍としてかなりの部類だよ 仁政家、謀略家、独裁者としての面ばかり見てると確かに軍事面は物足りないかもしれないが 相対的に将軍としての評価が下がるとは思えんのだがね あと、運の良さは朱元璋に限って言うならば、中国史最凶だろう 956 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/29(金) 09 57 39 xXDa2IYVO そうだそうだ!! 武将としての朱元璋を過小評価するのは納得いかぬ。 957 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/29(金) 10 10 27 g2ntYcbi0 955 じゃあ、劉邦も名将の部類に入れるのか? 対秦戦、配下の献策を受け入れたこと、戦歴、危機を強運で切り抜けたこと、 地盤固めや多くの幕僚の招聘なんかは劉邦にも言えることだが。 958 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/29(金) 11 20 05 Our7SalQ0 957 当然候補には確実に入るだろうよ、秦漢を代表する不屈の将軍だぞ 冒頓単于、韓信、項羽、彭越、潅嬰あたりには劣るけどな 朱元璋は劉邦よりも軍事的失敗、敗戦が少ないからこそ名将に推しているんだよ 人の下でもよく働くし、人の上に立ってもよく将兵を使いこなせる 突き抜けてはいないけど、オールラウンダーな名将ってのが朱元璋だと思うんだが 入れる理由が弱いかもしれないが、外す理由の方がはるかに少ないでしょ 戦略うんぬん言い出すと、北伐の敢行(及び華南が華北を制圧した唯一の成功例)や 諸王の北辺配置によるモンゴル対策とか、結構時宜を得た優秀な戦略もあるよ 軍事政策は名将の条件に入らないと言うのであれば、別に評価しないでもいいけど 959 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/29(金) 11 26 43 eFPCVhJ80 943 一度おかしな行動をとったからといって名将ではないと断言するのもどうかと思うが 誰にだってミスはあるわけで、自分のミスを補いつつ最終的に勝利を収めることができれば 十分名将というに値するだろ 954 敵の失敗は幸運だとしても、それを上手く利用して戦局を挽回するのは 平凡な将ではできないと思うが もし朱元璋が全ての危機を相手のへまだけで乗り切ったのなら それはそれで最凶ではあるなw 名将とはいえんだろうが 敵のへまに 960 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/29(金) 11 32 20 9Ql2f9Sj0 実際に兵を率いての評価だよね? 戦略眼を評価に含めると 張良とか劉基入れないとだめになるから、あくまでも戦略の良し悪しは 補助的な項目だと思うけどな だから前線に出てもいない北伐を朱元璋の実績に含める 意見には同意できないが、 ハ陽湖の戦いを朱元璋の実績に含めるならば十人に入れてもいいと思う 今でも外すわけじゃなく候補には挙がってるわけだし、 他のメンツと比べてどうかという点だけだな 961 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/29(金) 11 37 39 g2ntYcbi0 958 不屈の将軍や将に将たるってのは名将じゃないってのがこのスレでの話だと思ったが。 それに言っておくが朱元璋の10選入りに反対してるわけじゃない。 ほぼ断続的に江南で戦い続けてるし、数々の危地を配下の献策と持ち前の強運で切り抜いてきている 運のよさは名将の条件じゃないのかねえ? この考え方がおかしいんじゃないかと言ってるだけだ。 962 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/29(金) 11 49 27 Our7SalQ0 961 確かに評価の論点がズレてるな、すまない 集慶攻略や応天府での逆撃、番陽湖の戦い(さらにそれ以前からの郭子興軍での戦いぶり) これらの戦績があっても、スレの上の方で十傑入りから外す意見が出てたんで 「じゃあ、運の良さや人材活用、壮大な戦略の持ち主といった+αで掩護しよう」と思ってしまった しかし、劉秀、曹操、趙匡胤あたりの人間に劣るかねえ 朱元璋 963 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/29(金) 12 17 56 hz/RCBl20 劣らんと思うよ。 趙匡胤にしても、皇帝になってからは陣頭指揮なんかしてないし。 劉秀もそうだったんじゃなかったけな… 964 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/29(金) 13 25 46 ndRE+ASzO 劉秀は統一するまでは自分で軍を指揮してるよ。 965 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/29(金) 15 25 52 hcv+uacn0 そろそろ、次スレに備えて、 今まで決めた分について、まとめないとね。 966 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/29(金) 19 24 22 BqiSUfrv0 朱元璋は戦術のみに絞った場合、劉秀はともかく曹操や趙教員には劣るんじゃない 967 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/29(金) 19 48 57 fifT6twd0 966 趙教員って趙先生かw 968 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/29(金) 21 24 27 hz/RCBl20 このスレでは久しぶりにネタを見たなw たまにはいい… 969 名前:まとめてみました 投稿日:2006/12/30(土) 00 27 17 i2+ksOwN0 これまでのまとめ 時代区分は 877の案を採用しました。 春秋戦国 347 【確定組】 楽毅、魏無忌(信陵君)、白起、李牧、王翦 【候補】 墨子、管仲、呂尚、孫武、伍員(子胥) 、廉頗、孫ビン、夫概、趙奢、士会、 趙奢、趙無恤、王子成父、先軫、楚の荘王(熊侶)、蒙ゴウ、司馬錯、樗里疾 統一秦~前漢 418 【確定組】 韓信、霍去病、衛青、灌嬰 【候補】 項籍(羽)、周文、蒙恬、章邯、項梁、彭越、英布、田横、 周亜夫 、李広、李陵、趙充国、范明友、陳湯、劉邦 新・後漢 501 劉秀、耿エン、馮異、岑彭、呉漢、廉范、班超、張奐、虞[言羽]、賈復または馬援 三国~両晋 582 【確定組】 曹操、鄧艾、石勒、祖逖、王猛 【内定組】 周瑜、劉曜、慕容垂 【論争中】 陶侃、石虎、謝艾、慕容恪、桓温、謝玄、姚萇、李雄、皇甫真 劉淵、劉聡、冉閔 南北朝 604,605,633 【確定組】 劉裕、檀道済、韋叡、陳慶之、 拓跋珪、高歓、宇文泰 【候補】 柳元景、蘭欽、奚斤、楊大眼、元英、周盤龍、 斛律光、慕容紹宗、宇文護、韋叔裕、李弼 段韶、高長恭、爾朱栄、王勇、沈慶之、陳顕達 赫連勃勃、拓跋燾、侯景(宇宙代将軍) 蕭道成、斛律光、陳覇先 隋・唐 687,720,737 【確定組】 楊素、李世民、李孝恭 、李靖 、李勣、裴行倹、郭子儀、李克用 【候補】 韓擒虎、賀若弼、張須陀、竇建徳、楊義臣、李密、劉黒闥、徐勣 李孝恭、薛仁貴、高仙芝、顔真卿、張巡、王式、黄巣、高駢 李存孝、安録山、薛礼、劉方、蘇烈、劉仁軌、李光弼、史思明、李愬00 970 名前:まとめ2 投稿日:2006/12/30(土) 00 28 09 i2+ksOwN0 まとめつづき 五代~北宋・遼 769,858,899 【確定組】 朱温、李存勗、郭威、柴栄、趙匡胤、曹彬、楊業、狄青 【候補】 周徳威、郭崇韜、王彦章、郭言、楊師厚、劉?、康延孝、符存審、 任圜、李神福、台濛、周本、孟堅、張彦卿、陸孟俊、劉仁贍、張武、 王環、趙季良、蘇章、潘崇徹、銭弘佐、顧全武、張元徽、李瓊 【論争中】 耶律休哥 南宋・金~元 827,899,919,862 【確定組】 宗沢、岳飛、完顔宗望(オリブ) 、孟[王共]、ココ・テムル 【候補】 李庭芝、忽必烈(フビライ) 、完顔宗弼(ウジュ) 、伯顔(バヤン) 、 阿朮(アジュ) 、韓世忠、杜杲、張弘範、范仲淹、チュウ師道 張俊、呉?、呉リン、劉錡、虞允文、李顕忠、楊存中、僕散忠義 徒単合喜、宗翰(ネメガ)、耶律斜軫、史天沢、兀良合台(ウリャンハタイ) 劉整、張弘範、脱脱(トクト)、拡廓帖木児(ココテムル)、呂文煥 明 905,916,947 【確定組】 徐達、常遇春、朱棣、戚継光、袁崇煥 【候補】 朱元璋、陳友諒、方国珍、湯和、李文忠、藍玉、于謙、兪大猷、王守仁 呉三桂、李自成、鄭成功、馮勝、張輔、張士徳、馬芳 清 44,905 奴児哈赤(ヌルハチ) 、阿巴泰(アハタイ) 、多爾袞(ドルゴン) 、費英東(フィヤントン) 康熙帝・玄燁、岳鐘琪、策稜(ツェリン) 、僧格林沁(サンゴリンチン) 、宋景詩 、関天培、 明亮、楊遇春、李長庚、関天培、李秀成、石達開、劉永福 971 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/30(土) 10 09 25 AbbdykaO0 970 元末群雄が明の枠に入ってんだから、 李自成は清代の名将候補に挙げるべきじゃね? 呉三桂も私的には、清代の名将という印象のほうが強い。 972 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/30(土) 13 10 15 LTr8Eucy0 970 呉三桂は清の攻撃を食い止めたことを評価されて入ってるんだから明代でいいんじゃないか 元末の群雄は「朱元璋とその他の勢力」と見なされているから明に入っても違和感ないが 李自成を清代に入れるのはおかしいような気がするが・・・。 973 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/30(土) 21 04 19 awsYTO710 919 范仲淹とチュウ師道ね、遅れてすまん。 まず范仲淹ね。 仁宗時代の官僚。進士でありながら硬骨で上に阿らず、地方官を歴任させられた。 対西夏戦において韓琦とともに活躍、厳明ながら士卒を愛す范仲淹軍は士気も高く、 西夏軍はあえて国境を侵すことがなかった。 西夏の李元昊が和議を求めるとその功績で枢密副使となり中央に返り咲き。 主に俗官を除き民を思いやる政策をかかげたが政敵の反発にあい、わずか三年でまた中央を逐われた。 人物鑑識にも長け、狄青の将才を見込んで抜擢したのもこの人。 で、チュウ師道。 対西夏、対金戦線において顕著な戦功を挙げた人。 基本的に慎重論者だが戦となればやたら強かった。 童貫らが新興の金と組んで遼を滅ぼそうとしたとき、「信義にもとる」と反論したが朝廷の意向には逆らえず従軍。 北伐は失敗したがチュウ師道のみは大敗を免れた。 金軍南侵に際しては第一線に立ってこれに抵御。数回にわたって金軍を敗走させているある意味最初の抗金名将。 しかし病にかかり、金軍再度の侵攻を前に病没(戦死説あり)した。 974 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/31(日) 02 19 43 U/gHRU/H0 年末予定なくて973書き込んでからあっちゃこっちゃのサイトを除いてきた訳だが。 人がいない。これが年末進行ってやつかい? 5時間の間まったくレスなし。みんな年の瀬で忙しいのか・・・。俺はすげぇヒマだというのに。 愚痴だけで投下するってのもなんだからちょっとこのスレらしいコメントするか~。 南宋の李庭芝(with姜才)と張弘範に代わる名将っている? 地味ながら最後まで元軍に抵抗した闘将と南宋を滅ぼした功労者なのに。 まぁ岳飛やら孟?に比べると確かに、同列ではないか。 さておき、完顔宗弼(ウジュ)は確定に繰り上げていいよな、いろいろ議論されてるが騎兵戦無敵、 岳飛・韓世忠の南宋最強コンビをも破った実績があるってことで。 忽必烈は将器より大政治家としての功績が大きいから微妙。武勲的に十分だとは思うけど。 と、なると多爾袞も十傑より候補扱いかな。 武勲がないわけじゃないけど、実のところ軍を率いるってより呉三桂を徹底的に利用して明を滅ぼした人だから。 あと清朝の初期には海戦無敵の施琅なんかいたよな。すっかりわすれてたけど。 あ~、レス欲しい。孤独だぁ。 975 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/31(日) 04 57 52 acbD+iobO 怒られる覚悟でレスしますが、ただ清代にもの凄く詳しい人がいないのでは? 明末清初までなら任せろって御仁なら居そうですが。 年末だろうが自分みたいな寡人もいるし・・・ 王徳禄、會国藩 を一応挙げときますよ。 976 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/31(日) 05 52 17 21FEe0/y0 975 もうちょい辞書ひけや・・・ 977 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/31(日) 06 28 11 dp6G3jYx0 974 宗弼は確定でいいとだろうが、誰もいないんじゃ決められないな・・・ ただ、騎兵戦無敵といっても、相手の南宋軍は歩兵が主力だったようだから その辺割り引く必要はあるが 金・元・南宋の確定は今のところ5人しかいないから、仮に宗弼・フビライ バヤン・アジュを入れても1人余るんだが、誰がいいだろう?決定的な人間 がいないんだよな。ウリャンハタイを入れていいなら確実に入ると思うけど 978 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/31(日) 10 16 55 rSji0iDK0 977 元末群雄の張士徳を入れたらどうや? よくよく考えてみたら張士誠の勢力は一時的に元朝に属していたし、 元朝に帰属しろと張士誠に献策したのはこの張士徳だからな。 朱元璋、陳友諒と並んで江南の三大勢力といわれた、 大勢力の基盤をほぼ彼一人で造り上げた人物といわれているから 候補に入る資格は充分だと思う。 979 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/31(日) 13 09 20 0SMqDUW/0 978 仕切り屋気取ってる奴によると元末群雄は個性がないからアウトらしいお。 980 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/31(日) 14 55 52 Dki/eEXM0 そろそろ次スレ、頼みますよ。 981 名前:978 投稿日:2006/12/31(日) 19 07 53 rSji0iDK0 979 905のことか、 正直、元末群雄の何処に個性が無いのか説明して欲しいね。 朱元璋や徐達、劉基等の業績が後世称えられているのも、 陳友諒や張士誠等、個性的なライバル群雄があってのことだと俺は思うけどね。 982 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/31(日) 19 15 35 Rt/n1s/90 979 おそらく仕切り屋気取ってる奴=俺のことだと思うが。 別に元末群雄全員アウトなんて言ってないぞ。 陳友諒と張士誠の二人を出したところで、隋末唐初のアクの強い連中と比べて印象薄いから擁護する気にならん、って言っただけ。 元末だろうが明末だろうが良将・名将が輩出されてれば関係ないだろう。 まぁ、俺の態度が仕切り屋臭くて鼻についたなら謝る。すまん。 あと、誰か詳しい人、スレ立て頼む。俺は立て方知らんし。 983 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/31(日) 19 25 34 tiw+OcvT0 じゃあ朝鮮してくる 984 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/31(日) 19 40 22 tiw+OcvT0 立てた。必要そうなのを全部貼ったせいで糞長くなってしまったスマソ 【中々】 中国名将百選 其ノ弐 【決まらんね】 http //hobby8.2ch.net/test/read.cgi/chinahero/1167560946/ 985 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/31(日) 19 43 40 7gf30xQx0 乙 次スレは清からになるのか? 986 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/31(日) 20 00 10 S9hq2M950 なあ、随唐に詳しくないから聞きたいんだが、 李勣と徐勣って別人なのか? 隋・唐 【確定組】 楊素、李世民、李孝恭 、李靖 、李勣、裴行倹、郭子儀、李克用 【候補】 韓擒虎、賀若弼、張須陀、竇建徳、楊義臣、李密、劉黒闥、徐勣 987 名前:奇矯屋onぷらっと ◆O.K.H.I.T. 投稿日:2006/12/31(日) 20 02 26 AGK+BCTy0 竇建徳、李密、劉黒闥、徐世勣 いいんじゃないだろか。なんとなく。 988 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/31(日) 20 16 23 08fwNLml0 986 随唐に詳しくない私が答えよう。 同一人物ですな。 989 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/31(日) 20 18 08 7gf30xQx0 ココテムルも二人いるしな まあそのへんはしょうがないんじゃないか? まとめただけみたいだし 990 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2006/12/31(日) 20 19 57 tiw+OcvT0 すまん そのあたりは 969-970をコピペしただけだから知らなかった 991 名前:奇矯屋onぷらっと ◆O.K.H.I.T. 投稿日:2006/12/31(日) 20 21 27 AGK+BCTy0 つか「勣」が表示できるのを初めて知った。 992 名前:969 投稿日:2006/12/31(日) 23 11 27 tVZGpy6W0 ごめんよ。 いくつかミスりました。 993 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2007/01/01(月) 11 39 32 Jy54tJOt0 スレも残りわずかだが 969の南北朝時代 はたしてこれが確定で良いんだろうか? 宇文泰は政治家、組織の長としての能力は高いけど 軍事的には常に劣勢だったわけだし(まあ、もともとの兵力自体貧弱だったわけだが) 最近の群雄低評価の流れを受けると、高歓、宇文泰あたりは敗戦も結構あるので 再度吟味する必要があると思われ 群雄の評価は確かに難しいな、純軍事的行動のみで軍閥に成り上がったヤツは少数派だろ 大抵、政治的能力で勢力築いているわけだし 李密や張士誠あたりは、このスレでは不遇なのも仕方ないと言えば仕方ないな 994 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2007/01/02(火) 06 14 01 QLLLMOgIO 埋め 995 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2007/01/02(火) 08 17 46 WDP2bpSM0 一応告知というか・・・ 1000レス越えたら全表示できなくなることでもあるし、 現段階で次スレに移っていいんじゃない? すでに移住してる人も何人かいるみたいだし。 996 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2007/01/02(火) 15 16 34 O8SaJtfJ0 じゃあ、これ以降は埋め記念カキコってことで 997 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2007/01/02(火) 15 19 26 jqm9xRH00 じゃあ、俺もume 998 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2007/01/02(火) 19 23 22 BOU9MbBfO 梅 999 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2007/01/02(火) 19 43 05 +c0794LtO 1000なら、はたらく 1000 名前:名無しさん@お腹いっぱい。 投稿日:2007/01/02(火) 20 02 48 VPzo4uEX0 999 俺が1000取っても働けよ 1001 名前:1001 投稿日:Over 1000 Thread このスレッドは1000を超えました。 もう書けないので、新しいスレッドを立ててくださいです。。。
https://w.atwiki.jp/shuinn/pages/2705.html
御朱印日誌19 平成24年4月から6月までにいただいた御朱印です。★印の神社仏閣では御朱印帳を頂きました。 H24.06.30 入谷鬼子母神、元三島神社、観蔵院、三宝寺、太宗寺、小野照崎神社 H24.06.24 向原寺、法然寺、飛鳥坐神社、飛鳥寺、金剛寺、定林寺、西光院、蔵泉寺、永福寺、西光寺 H24.06.03 小村神社、朝倉神社、高知八幡宮 H24.05.27 大山寺、大山阿夫利神社★、大山阿夫利神社頂上本社、伊勢原大神宮 H24.05.26 花園神社、小室浅間神社★、新屋山神社★、冨士浅間神社★ H24.05.20 三井寺護法善神堂、水観寺、義仲寺、本圀寺、東寺 H24.05.19 河堀稲生神社、久保神社、五條宮、四天王寺、大阪天満宮 H24.05.13 長恩寺、来迎寺、西迎寺、正法寺、大原野神社、勝持寺、願徳寺、金蔵寺、十輪寺、光明寺、長法寺、乙訓寺 H24.05.06 玉祖神社、東大寺別院阿弥陀寺、白崎八幡宮★ H24.05.05 宗像大社、宗像大社中津宮、宮地嶽神社 H24.05.04 忌宮神社、乃木神社、功山寺、赤間神宮、和布刈神社、甲宗八幡宮 H24.04.30 宇治上神社★、宇治神社、恵心院、興聖寺、正覚院、放生院、長建寺、法性寺、檀王法林寺、六道珍皇寺 H24.04.29 善光寺、善光寺大勧進、四柱神社 H24.04.22 池上本門寺、厳定院、曹禅寺、菊名神社 H24.04.21 久里浜八幡神社、妙音寺、延壽寺、武山不動院、延命寺、延命寺、常栄寺 H24.04.15 榊森白山社★、淡墨観音 H24.04.14 櫻本坊、善福寺、金峯山寺 H24.04.08 粉河寺、粉河産土神社、十禅律院、長田観音、惣光寺、日前神宮・國懸神宮、大立寺、高野寺、正壽院 H24.04.07 出世稲荷神社、福勝寺、椿寺地蔵院、東向観音寺、大将軍八神社、清和院 H24.04.01 高岡大仏、尾山神社★、石川護国神社 -
https://w.atwiki.jp/shintouzyo/pages/170.html
唐書巻八十一 列伝第六 三宗諸子 燕王忠 沢王上金 許王素節 褒信王璆 孝敬皇帝弘 裴居道 章懐太子賢 邠王守礼 広武王承宏 燉煌王承寀 懿徳太子重潤 譙王重福 節愍太子重俊 讓皇帝憲 汝陽王璡 漢中王瑀 景倹 恵荘太子撝 恵文太子範 嗣岐王珍 恵宣太子業 嗣薛王知柔 高宗に八子があった。後宮の劉氏は李忠を生み、鄭氏は李孝を生み、楊氏は李上金を生み、蕭淑妃は李素節を生み、武后は李弘・李賢・中宗皇帝・睿宗皇帝を生んだ。 燕王李忠は、字を正本といった。帝(高宗)は始めて太子となったとき忠が産まれ、宮中で宴会を開いた。突然太宗の臨幸があり、宮臣に詔していうには、「朕始めて孫ができた。共に楽しみたい」 酔っぱらって帝(高宗)は立ち上がって舞い、群臣もならい、席次にあるものは皆舞い、下賜品には差があった。貞観二十年(646)、始め陳王となり、永徽年間(650~655)初頭、雍州の牧を拝受した。王皇后には子がなく、后の舅の柳奭は王皇后を説得して、忠を母とすれば、これを立てて必ず自身の親とするだろうとした。后は承諾し、帝に請うた。またと褚遂良・韓瑗・長孫无忌・于志寧らも相継いで請うた。遂いに立てて皇太子とした。王皇后が廃后となると、武后の子の李弘は年三歳であり、許敬宗は后の旨をこいねがい、建言して「国には正嫡があります。太子は漢の劉彊の故事と同じくすべきです。」と言った。帝は敬宗を召見していった「嫡を立てるにはどのようにする?」 答えていう「正のもとはすなわち万事治まることです。太子は国のもとです。しばらく東宮を微し出せば、今正嫡があることを知るでしょう。自ら安じなけらば。位をうかがって自ら安ぜず、社稷のはかりごとではありません。」 帝は言った「忠はもとより謙譲だ。」 敬宗が言った「よく太伯のようになれば、またよくないことなどありましょうか?」 ここに降して梁王・梁州都督に封じ、甲第、封戸二千、物二万段を賜い、にわかに房州刺史にうつした。忠は寝ても恐れて安心して生活することができず、婦人の衣を着て刺客に備え、しばしば妖夢があり、かつて自ら占った。事は露見し、廃されて庶人となり、黔州の李承乾の故宅に幽閉された。 麟徳年間(664-665)初頭、宦官の王伏勝が武后に罪を得たが、許敬宗はすなわち忠と上官儀と伏勝の謀反を誣告し、死を賜った。年二十二歳。子はなかった。翌年、太子李弘が表を奉って収葬を願ったから、これを許した。神龍年間(705-707)初頭、追封し、また贈太尉・揚州大都督とした。 原悼王李孝は、永徽元年(650)に始めて許王となり、𣏌王李上金・雍王李素節の二王とともに同じく封ぜられた。早く薨去した。神龍年間(707-710)初頭、追封および謚があった。 沢王李上金は、始め𣏌王となった。永徽三年(652)、益州大都督を遙領した。鄜・寿の二州の刺史を歴任した。武后そはその母を憎み、そのため役人が誣奏し、封邑を削り、うつして澧州に置いた。しばらくして武后は表向きは喜んでいるかのようにしており、𣏌王上金・鄱陽王李素節に表して朝集を聴かしめ、義陽公主・宣城公主の二公主にそれぞれ夫秩を増加した。これによって上金を沔州刺史に、素節を岳州刺史としたが、しかしついに朝廷に参与することはなかった。高宗が崩じたが、上金・素節・二公主に詔して哀に赴かせた。文明元年(684)、王を畢王とし、またうつして沢王とした。五州の刺史を歴任した。載初年間(690)、武承嗣は周興をそそのかして上金・素節の謀反を誣告し、召して御史の獄に繋がれた。上金は素節がすでに殺されたことを聞いて、即ち縊死した。七人の子はあわせて顕州に流刑となり、あるいは死んだ。神龍年間(705-707)初頭、追って官爵を戻し、子の李義珣に王を嗣がせた。 李義珣は、始め流謫され、身を匿して雇われ人となっていた。許王李瓘を継いでその爵邑を受け、義珣に告げて仮の継承としたが、再度嶺外に流された。開元年間(713-741)初頭、素節の子李璆を許王李瓘の後継としたが、玉真公主が義珣が実は上金の子であると上表したから、すなわち璆の爵を奪い、再度義珣をして王を継がせ、率更令に任じられた。薨去し、子の潓が嗣いだ。 許王李素節は、始め雍王となり、雍州牧を授けられた。まさに童子の頃から、即ち日に千言を読んだ。徐斉聃に師事し、自らつとめ励ました。帝はこれを愛し、岐州刺史に転じて、さらに郇王とした。母が殺され、素節を地方に出して申州刺史とした。乾封年間(666-668)初頭、素節に詔して病により入朝を免じたが、実際には病んでおらず、忠孝論を著して自らの意見を明らかとしたからであった。倉曹参軍の張柬之が上奏すると、帝はその誣告を取り上げないようにしようとしたが、武后はますます喜ばなかったから、収賄に連座して鄱陽王に降格し、封戸什七を削り、移して袁州に置き、終身禁錮とした。儀鳳三年(679)、岳州刺史とし、さらに葛王とし、また王を移して三州の刺史とした。李上金とともに同じく追捕されて都に赴き、道中葬送の列で哭する者を聞いて、左右に言った、「病死なぞ何の得るところがあろうか。当然哭するべきだというのか?」 龍門駅にいたって絞殺された。年四十三歳。葬礼は庶人の礼をもって行われた。子の瑛等九人はすべて誅殺されたが、ただ李琳・李瓘・李璆・李欽古はまだ幼なかったので、長く雷州に幽閉された。 中宗が復位すると、追ってもとの封とし、また開府儀同三司・許州刺史を贈位し、乾陵に陪葬された。李瓘に詔して王を継がせ、実封戸四百とした。開元年間(713~741)初頭、李琳を封じて越王を継がせ、李璆に沢王を継がせた。琳は右監門衛将軍に至り、子の李随は夔国公に封じれた。李瓘は衛尉卿となり、上金の子に抑えられて封を得ず、鄂州別駕に貶された。よって詔して継嗣王より外れた者は皆宗室に帰し、すなわち嗣江王李禕を信安王とし、嗣蜀王䄖を広漢王とし、嗣密王徹を濮陽王とし、嗣曹王臻を済国公とし、嗣趙王琚を中山王とし、武陽王継宗を澧国公とした。瓘は累遷して太子詹事となった。薨去し、蜀郡大都督を贈位した。二子の李解・李需は皆幼なく、璆の子李益に継がせた。天宝十四載(755)、李解に始めて王を継がせた。 李璆は、初めは嗣沢王を継ぎ、降されて郢国公、官宗正・光禄卿となったが、累進して褒信王に封ぜられた。初め張九齢が龍池頌を撰し、興慶宮に石碑としたが、宗室の子女が盛徳をなさないため、さらに璆に命じて頌をつくらせ、花萼楼の北に建てた。天宝年間(742-756)初頭、再度宗正卿を拝命した。性格は友弟には聡敏で、宗室の子女に一善あれば、推薦しないことはなかった。そのため宗室で宮中にある者の多くは璆に申し上げた。薨ずると、江陵郡大都督を贈位された。二子があった。李謙は郢国公・梓州刺史となり、李巽は汝南郡公となった。 李欽古は巴国公に封じられ、子の李賁が継いだ。 孝敬皇帝李弘は、永徽六年(655)に始めて代王となり、潞王とともに同じく封ぜられた。顕慶元年(656)、立てられて皇太子となった。春秋左氏伝を率更令の郭瑜より受学し、楚の世子商臣がその君を弑殺する場面に至ると、嘆いて書を閉じて「聖人の垂訓はどうしてこのような邪悪を書くのだろうか?」といった。郭瑜は「孔子が春秋をつくったのは、善悪を必ず書き、褒善を推奨するためで、悪を貶しめて誡めとするためです。だから商臣の罪は千年たっていてもなお消えることはないのです。」と言った。李弘は「それならば聞くに忍びないところは、願わくはその書を読もう。」と言った。郭瑜は拝して言う、「里に勝母と名付ければ曾子は足を踏み入れなかったといいます。殿下生まれつき孝行者で、不道徳の道を退け、見聞きすることはありません。臣はこのように聞いています。君主の地位を安定させ、人民をよく統治するには、人民に礼儀を教えるのが最もよいと。だからこそ孔子は『礼を学ばないと、ひとり立ちしてやっていけない』と言ったのです。願わくば改めて礼を受学して下さい。」 太子は「よし」と言った。顕慶四年(659)、元服した。また賓客の許敬宗・右庶子の許圉師・中書侍郎の上官儀・中舎人の楊思倹に命じて、即ち文思殿で古今の文章を抽出して『瑤山玉彩』と名付けた。およそ五百篇。書を奏じて、帝は賜物三万段、ほかの臣には賜うことそれぞれ差があった。また詔して五日に一度は光順門に赴き決事させた。総章元年(668)、国学にて釈采(八月の上の丁の日に行なう孔子の祭)し、顔回に太子少師を、曾参に太子少保を贈位することを請い、制可された。 たまたま有司が遼東に遠征する兵士が亡命したり、亡命して原隊に戻らない者を、身は死刑とし、家族は没官とした。李弘は諫めておもうようは、「兵士は病となってもどうなるかわからず、あるいは被虜、もしくは溺死・圧死しても、軍法は戦死でなければ、則ち隊を同じくする者は全員連座します。法家が亡命と判断すれば、家族は本当に亡命した者と同様に没官となります。伝(書経 大禹謨)には「罪のない人間を殺すよりは、むしろ法律に合わないことがあってもこれを許すほうがよい」といいます。臣請うらくはその科(とが)を条別し、全て一緒にすることが無いことを。」 詔して裁可した。帝は東都に行幸し、詔して監国となった。時に関中が飢饉となり、李弘は廡下の兵で楡皮・蓬の実を食べる者を見て、うちしおれて家令に命じて寺に米を給付せしめた。 義陽公主・宣城公主の二公主は母の故をもって掖廷に幽閉され、四十になっても結婚していなかった。李弘は聞いて見るにたえず、建言して降嫁されることを願い出た。武后は怒り、即ち当上の衛士に結婚させ、このために寵愛を失った。また同州の沙苑を貧民に分けることを請うた。たまたま妃裴と結婚したが、有司が贄用の白雁をたまたま苑中で捕獲したこと奏上した。帝は喜んで「漢は朱雁を獲て楽府の歌とつくった。今白雁を得て結婚の贄となった。結婚はすなわち人倫の首である。我には恥じることなどない。」と言い、礼がおわると、法を曲げて岐州に大赦した。 帝はかつて侍臣に語って「弘は仁孝で、大臣に賓礼していまだかつて過はなかった。」と言ったが、武后はまさに志を伸さんとして、李弘の奏請はしばしば武后の意向に違うた。上元二年(674)、合璧宮の行幸に従って、鴆毒を盛られて薨去した。年二十四。天下はこれを嘆かない者はいなかった。詔して「太子は若くして病気となり、朕はその回復を待って、まさに位を譲ろうとした。心は広く真心篤く、すでに命をうけ心はのびやかとなったが、病は日に日に重くなり、臨終を迎えてしまった。謚を孝敬皇帝とする。」といった。緱氏に葬り、墓号は恭陵、制度はすべて天子の礼を用い、百官は権制に従って三十六日服喪した。帝は自ら睿徳紀を製り、石を陵の側に刻んだ。陵を造営すること巨費を費し、人民は厭いてこれに苦しんだ。投石して所部の官司を傷つけ、官吏を殺傷した。妃は薨去し、謚して哀皇后といった。子なく、永昌年間初頭(689)、楚王隆基(後の玄宗)を後嗣とした。中宗が即位すると、詔して主を太廟に合祀し、義宗と号した。開元年間(713~741)、有司が奏じて「孝敬皇帝、よろしく廟を東都洛陽に建てるべきで、諡を廟の名としましょう。」と言った。詔して裁可され、ここに義宗の号を廃止した。 妃は裴居道の娘で、婦徳があったが、父・裴居道は妃のために内史納言に任命され、太子少保・翼国公を歴任した。酷吏のために貶められ、獄死した。 章懐太子李賢は、字を明允といった。容姿端麗で、幼い頃より高宗に愛された。年数歳にして、一度読書すればたやすく忘れず、論語の「賢を賢として色を易(かろん)ず」に至り、一二度これを読んだ。高宗が理由を問うと、答えて「性実はこれを愛す。」と言った。高宗は李勣に語って、早熟であると称した。始め潞王となり、幽州都督・雍州牧を歴任した。沛王に移り、揚州大都督・右衛大将軍に累進し、名を徳に改めた。雍王に移り、よって雍州牧・涼州大都督を領し、実封千戸となった。上元年間(674-676)にまた名を賢に戻した。 この時、皇太子が薨去し、その六月、李賢を立てて皇太子とした。にわかに監国とする詔があり、李賢に決裁させたところ最も明審であり、朝廷は讃えた。高宗は手ら勅して褒賜した。李賢はまた諸儒を招集し、左庶子の張大安・洗馬の劉訥言・洛州司戸参軍事の格希玄・学士の許叔牙・成玄一・史蔵諸・周宝寧らとともに范曄の『後漢書』の注釈書をつくり、上奏した。高宗はよしとして段物数万を賜った。 時に正諫大夫の明崇儼は左道をもって武后のために信ずるところとなり、崇儼は英王(中宗)は太宗に類し、相王(睿宗)は貴しとした。李賢はこれを聞いて憎み、宮人はあるいは李賢が武后の姉・韓国夫人の所生であると伝えたから、李賢はますます疑った。武后は『少陽政範』・『孝子伝』を撰述して李賢に賜り、何度も書簡を送ったが、かえっていろいろ不安になった。調露年間(679-680)、高宗は東都(洛陽)にあって、崇儼は強盗のために殺された。武后は李賢の謀と疑い、人を遣わして太子の陰謀をあばき、薛元超・裴炎・高智周に詔してこれをまじわりおさめ、甲冑数百領を東宮で発見した。高宗はもとより李賢を愛し、その罪は軽いとしたが、武后は「賢は心に反逆があり、大義は親を滅ぼすことにありました。赦してはなりません。」といったから、廃太子となり庶人におとされた。甲冑は天津橋で焼却処分とし、大安普州刺史に貶し、劉訥言を振州に配流し、連座して流罪となる者は十数人に及んだ。開耀元年(681)、李賢を巴州に移した。 武后が政権を獲得すると、左金吾将軍の丘神勣に詔して李賢の邸宅を捜索し、迫って自殺させた。年三十四歳。武功は顕福門に挙哀し、丘神勣を畳州刺史に左遷した。追ってもとの王号に復した。神龍年間(705-707)初頭、司徒を贈号し、使を遣わして亡骸を移し、乾陵に陪葬した。睿宗が即位すると、皇太子および謚を追号した。三子があった。李光順・李守礼・李守義。 李光順は楽安王となり、義豊王に移された、誅殺された。李守義は犍王となり、桂陽に徙封され、薨去した。先天年間(712-713)、光順に莒王を、守義に畢王を追封した。 李守礼、王を嗣ぎ、始め名を光仁と称し、太子洗馬に任じられた。武后が武周革命をし、宗室は自由を失った。守礼は父のために罪を得て、睿宗の諸子とともに宮中に幽閉されること十余年におよんだ。睿宗が相王に封ぜられ、許されて外邸に出た。ここにおいて守礼らも始めて外に居住し、改めて司議郎となった。中宗が即位すると、またもとの封に戻り、光禄卿を拝受し、実封戸五百を得た。唐隆元年(710)、邠王に封じられた。睿宗が即位すると、検校左金吾衛大将軍を兼任し、出て幽州刺史となり、単于大都護を兼任し、司空となった。開元年間(713-741)初頭、累進して為州刺史となった。その時寧王・申王・岐王・薛王も同じく刺史となり、皆幕僚を選任してはじめ綱紀を保った。守礼はひとり狩猟・飲酒をし、領事しなかった、そのため源乾曜・袁嘉祚・潘好礼は皆、邠府長史・州佐となって、監督した。後に諸王が京師に戻ると、守礼以外は支えて王となり、特に才能がなくても多く寵愛したから、子は六十余人、称すべき者はなかった。常に息銭数百万の負債があった。ある者は少子を勧めたが、守礼は「どうして天子の兄を葬むる者がないのだろうか?」といった。諸王はにわかに高貴となるたびに歓喜するのであった。岐王はかつて守礼が雨晴を予測できることを上奏した。帝はなぜかと問うと、答えて「臣には何があるわけでもありません。天后(武后)の時、太子が罪を被り、臣は宮中に幽閉されました。その時勅によって杖刑を受けること約四三、皮膚に傷跡が出来、雨の前になると(痛みに)悶え、晴れになるとよくなります。だから知ることができるのです。」といって涙を流し、帝もあわれに思って心をいためた。薨去し、年七十、太尉を贈位した。子は李承宏・李承寧・李承寀が記すべき者である。 李承宏は、広武王に封ぜられたが、当人ではないのに連座して、房州別駕に貶しめられた。戻って宗正卿となった。広徳元年(763)、吐蕃が京師に入り、天子は陝西に逃亡した。虜(吐蕃)宰相の馬重英(タクラ・ルコン)が承宏を立てて皇帝とし、翰林学士の于可封・霍瓌を宰相とした。賊(吐蕃)が退くと、詔して承宏を華州に追放し、死んだ。 李承寧は封じられて邠王を継承した。 李承寀、燉煌王となり、宗正卿を拝受した。僕固懐恩とともに回紇に使して和親し、即ちその娘を結納して妃とし、毘伽公主に封じられた。薨去し、司空を贈位された。 唐制に、郡王を嗣ぐ者は四品の階を加え、親王・王子は緋を服す、とある。開元年間(713-741)、張九齢が「寧王・薛王および邠王の三子は王でありますが賜紫となっており、ほかは皆緋を服しています。官は六局の郎を越えず、王府の掾・属はよって員外に置かれています。」と奏上した。後に帝は蜀に到ってから皆紫を服させた。 中宗に四子があった。韋庶人が李重潤を生み、後宮が李重福・李重俊・殤帝を生んだ。 懿徳太子李重潤は、もとの名を重照といい、武后の諱を避けて改名した。帝(中宗)が皇太子のとき、東宮で産まれ、高宗は喜ぶこと甚だしく、乳月が満つと、天下に大赦し、永淳と改元した。この年、立てて皇太孫とし、開府して官属を設置した。帝は吏部侍郎の裴敬彝・郎中の王方慶にどうか問うた。答えて「礼に嫡子はありますが、嫡孫はありません。漢・魏に太子があって、子はただ王に封じています。晋に愍懐太子を皇太孫に立て、斉は文恵太子の子を立てて皇太孫としましたが、みな東宮にありました。今太子があって、また太孫を立てるのは、古よりあったことはありません」と答えた。帝は「自ら作るがどうか?」と言うと、「礼記に「君子は孫を抱いて子を抱かず」というのは、孫は王の父のかたしろを(祭祀の際にもつのは)、昭穆が同じだからです。陛下ははじめて皇孫を建てました。もとより千億の慶の支えとなるでしょう。」と答えた。帝は喜び、議官属に詔して。敬彝ら奏上して、師・傅・友・文学・祭酒・左右長史・東西曹掾・主簿・管記・司録・六曹等の官を設置し、王府一級を加えたが、士卒を補充することはなかった。まさに嵩山に封禅しようとして、太子(中宗)を東都(洛陽)に赴かせ、太孫に京師(長安)を留守させた。 中宗が廃位されると、太孫府も廃され、庶人に貶され、別に囚われとなった。中宗が(皇太子に)復位すると、郡王に封じられた。大足年間(701)、張易之兄弟が武后の寵愛を得ると、重潤とその妹の永泰公主とその夫武延基とともに秘かに謀議を行ったと誣告され、武后は怒り、杖殺した。年十九歳。 重潤は容貌・行いに秀で、孝行で愛され、罪によらず誅殺されたから、人は皆涙を流した。神龍年間初頭(705-707)、皇太子および謚を追贈し、乾陵に陪葬し、墓を号して陵とし、主を贈って公主とした。 譙王李重福は、高宗の時、唐昌郡王に封ぜられ、平恩に移封された。長安年間(701-704)末年に王に進んだ。神龍年間(705-707)初頭、韋庶人が張易之兄弟と謗って重潤を陥れ、濮州員外刺史に貶しめ、合・均二州に移ったが、二州を領事することはなかった。景龍三年(703)、中宗が親ら南郊に祀し、天下に大赦した。十悪はみな許し、流人は帰ることができた。重福は帰ることができず、自ら「人民は皆自ら新しくなっても、一子が棄て去られた。天下は平らかとなったが、もとよりこのようになるのか」と言ったが、答えはなかった。 韋后が政権を握り、左屯衛大将軍の趙承恩・薛思簡に詔して兵をもって護衛させた。睿宗が即位すると集州に移されることになったが、まだ行かないうちに、洛陽の男子の張霊均が重福に説いて、「大王は嫡長でおられて、まさに天子となるべきです。相王(玄宗)は大難を平らげたとはいえ、どうして天子の位に越えて即位することがありましょうか?昔、漢は呂氏を誅殺して東より代王(文帝)を迎えました。今、百官士庶は皆、王が来ることを願っています。王がもし秘かに東都(洛陽)に行幸し、留守を殺し、兵を擁して西に陝西を拠点とすれば、河南・河北はしたがい、天下は得られるでしょう」と言った。重福はまた霊均とその党の鄭愔を遣わして策謀をし、鄭愔はまた密かに重福を招いて天子とし、あらかじめ睿宗を称して皇季叔とし、李重茂を皇太弟とし、中元克復元年と称した。鄭愔は自ら左丞相と署名し、内外文武の事を司り、霊均を右丞相・天柱大将軍とし、出征の事を司り、そのほかは職次によって官位を除目した。重福は均州より霊均と早馬に乗って東都(洛陽)に走り、駙馬の裴巽の家を宿とした。洛陽令の候巽は、重福に驚いてあわてて逃げたから、左右の屯営兵を奪おうとした、天津橋に到って、従うことを願った者は数百人となった。侍御史の李邕はこれに遭遇し、まず走って右屯営に到り、「譙王は先帝より罪を得た罪人なのに、勝手に都に入って反乱しようとしている。お前たちは努めて功績を立てて富貴を取れ」と言った。ようやく皇城の諸門が閉じられて重福を拒んだ。重福は右営に触れ回ったが動かすことができず、左掖門に走ったが、すでに閉鎖されていたから、怒って放火してこれを焼いた。左営兵はひたせまり、衆は遂に壊滅し、重福は山谷に走った。翌日、留守の裴談が全兵を以て大捜索したため、漕渠に身を投げて死んだ。年三十一歳。その死体を磔とした。帝は詔して三品の礼をもって葬った。 節愍太子李重俊は、聖暦三年(700)に義興王となった。神龍年間(705-707)初頭に衛王となり、洛州牧を拝し、実封千戸に封じられた。にわかに揚州大都督に任じられ。翌年皇太子となった。太后(武后)の喪とともに、皇太子の冊礼を減らされ、詔して在藩の食封となり、東宮に歳納した。給事中の盧粲が、「太子と列国と同じく封ずることは法ではありません。」と上言したため、詔してこれを止めた。 重俊は性格は明るく華やかであったが、掟を守ることが少なった。既に楊璬・武崇訓を賓客とし、二人は寵愛をたのんで教養がなかった。ただ狩猟や蹴鞠で互いに遊び仲間というだけであった。左庶子の姚珽がしばしば上疏して諫め導き、右庶子の平貞慎がまた孝経議・養徳などの伝を献上したが、太子は受け入れたとみえつつ用いることはなかった。武三思は韋皇后の勢力と迎合し、まさに反逆を謀ろうとし、内心太子を嫌っていた。武崇訓と武三思の子は、安楽公主をたっとび、常に公主をそそのかして重俊を辱め、韋皇后が産んだ子でなかったから、罵倒して奴だと言った。しばしば皇太子位の廃位を願い、自ら皇太女となろうとした。 神龍三年(707)七月、重俊は怒り、遂に李多祚を率い、左羽林将軍の李思沖・李承況・独孤禕之・沙吒忠義と、偽って左羽林および千騎の兵を発して武三思・武崇訓、その郎党十余人を殺害し、左金吾大将軍の成王李千里をして宮城を守らせ、自らは兵を率いて粛章門にはしり、門を破壊して関に入り、韋后・安楽公主・昭容上官の所在を探した。韋后は帝を抱えて玄武門に登り、宰相楊再思・蘇瓌・李嶠および宗楚客・紀処訥は兵二千余人を率いて太極殿を守り、帝は右羽林将軍の劉仁景らを召喚して留軍の飛騎百人を率いて防御した。李多祚の兵は進むことができず。帝は欄干に掴って重俊についた千騎に語って「お前たちは我が爪牙である。どうしてたちまち反乱をするのか?よく賊を斬った者には褒賞があろう」といったから、ここにおいて士卒は戈をかえして李多祚を斬り、ほかの郎党は壊滅した。重俊は逃亡して終南山に入り、突厥に逃げようとしたが、宗楚客が果毅の趙思慎を遣わしてこれを追撃し、重俊は野で休憩しているところを左右の者に殺された。詔して首級を朝堂にあげ太廟に献じ、あわせて武三思・武崇訓の柩に告げた。睿宗が即位すると、加えて謚され、定陵に陪葬された。 初め、重俊が殺害されると、官属はあえて顧みる者はなかった。ただ永和県の丞の寧嘉勗が号哭し、衣を解いてその首級を包んだ。当時の人はこれを義とした。宗楚客は怒り、獄に下して平興県の丞に降格し、卒した。ここ(睿宗の即位)にいたってまた永和県の県令を追贈された。 重俊の子の李宗暉は、景雲三年(709)に湖陽郡王に封じられた。天宝年間(742-756)、太常員外卿にいたり、薨去した。 睿宗に六子があった。粛明劉皇后は李憲を生み、宮人柳氏は李撝を生み、昭成竇皇后は玄宗皇帝を生み、崔孺人は李範を生み、王徳妃は李業を生み、後宮は李隆悌を生んだ。 譲皇帝李憲は、始め永平王となった。文明元年、武后は睿宗を皇帝としたから、憲を立てて皇太子とした。睿宗が(廃位され)皇嗣に降格されると、(李憲も)さらに皇孫に冊され、諸王とともにみな宮中から出て、開府して官属が置かれた。長寿二年(693)、寿春王に降格され、衡陽・巴陵・彭城の三王とともに同封とされた。また詔があって宮中に入った。中宗が即位すると改めて蔡王とされたが、固辞して受けなかった。唐隆元年(710)に宋王に進封された。 睿宗(が復位すると)東宮を立てようとした。憲が嫡子長男であり、またかつて太子であったが、弟の楚王(玄宗)に大功がありそのため久しく定められなかった。憲は辞退して「儲君は(皇帝の)副であり、天下の公器です。平時であれば正嫡が先んじ、国難であれば功績が先んじるのが、社稷の重きとするところです。付授が適正でなければ、天下は失望します。臣死を以て請うとことです。」といって涕泣して固辞した。時の大臣もまた楚王に社稷を定めるの功があると言い、また貴賤を問わず嫡子(であるからといって皇太子にすることに)抵抗し、朝議が紛糾した。帝は憲が譲ったことをよしとし、遂にこれを許し、楚王を立てて皇太子とした。憲を雍州牧・揚州大都督・太子太師とし、実封は二千戸に及び、甲第・物段五千・良馬二十・奴婢十房・上田三十頃を賜った。尚書左僕射に進み、また司徒を兼任した。司徒は辞退し、さらに太子賓客となった。 時に太平公主に謀があり、姚元崇・宋璟は帝に申して、請いて憲および申王李成義を出して刺史とし、謀は雲散した。すなわち司徒兼蒲州刺史となり、司空に進んだ。玄宗が蕭至忠・岑羲の難を鎮めると、憲(の官職を)進めて太尉とし、千戸を増戸したが、固辞した。さらに開府儀同三司を授け、太尉・揚州大都督を解任した。寧王となり、また太常卿を兼任した。開元十四年(726)、太常卿を辞し、しばらくしてまた太尉に復した。沢・岐・涇の三州の刺史を歴任し、累進して封は五千五百戸に到った。二十九年(741)に薨去した。 初め、睿宗の五子は邸宅を東都(洛陽)積善坊にならべて、「五王子宅」と号した。邸宅を上都(長安)隆慶坊に賜うにおよんで、また「五王宅」と号した。玄宗は太子となって、かつて大衾で長枕をつくり、諸王とともにこれを共にしようとした。睿宗は知って喜ぶこと甚しかった。先天年間に到って、隆慶坊の旧邸を興慶宮とし、憲および薛王に勝業坊に邸宅を、申・岐二王に安興坊に邸宅を賜い、興慶宮の側に環状に列べ、興慶宮の西・南に楼を設置し、その西には「花萼相輝之楼」と書き、南には「勤政務本之楼」と書いた。玄宗は時々これに登って、諸王が楽を奏でるのを聞いて、必ずしばしば召喚して楼に登らせ、ともに同じく榻(いす)に座り、あるいは邸宅に行幸して、詩を詩して大いに嬉び、金帛を賜いともに喜んだ。諸王は朝に側門から帰り、つぶさに楽んでほしいままに痛飲し、撃毬・闘鶏・鷹や犬をはしらせて楽しみ、このようにして歳月は絶えず、いたるところにたやすく勅使の労があいつづき、世に天子友悌といい、古えにはなかったことであった。帝が情愛厚いのはおもう天性のものだろうか、讒言してその関係を乱そうとしても、ついに揺るぐことはなかった。ある時、鶺鴒数千匹が麟徳殿の廷樹に集まり、翔棲をひとめぐりした。左清道率府長史の魏光乗が頌をつくり、天子友悌の祥(しるし)とした。帝は喜んだから、また頌をつくった。 憲は最も慎重な人で、未だかつて政治に干渉したり人と交わったことがなかったから、帝はますます信に重きを置いた。書を憲らに賜って、「魏の文帝の詩に『西山一に何ぞ高し、高高して殊に極る無し。上に両仙童有り、飲まずまた食わず。我に一丸薬を与う。光耀五色あり。これを服すること四五日、身体羽翼を生ぜり』とあるが、朕は服薬して羽翼を求めるたびに言っている、どうして兄弟も天生の羽翼のようにしなかったのか、と。陳思王(文帝の弟曹植)の才は、国を経営するに充分であったが、その朝廷に謁見することが絶え、ついに憂死し、魏は天下を統一する前に司馬氏に簒奪されてしまった。どうして神丸の効き目などあろうか?虞舜は聖人だったが、驕りを捨て去って九族と和親し、九族はすでに睦じく、百姓に分かち明らかにした。今数千年がすぎ、天下は善に帰している。これは朕が寝食を忘れて慕い感嘆するところである。この頃余暇のため、仙人の記録を撰述して神方への道を得たが、これを食べると必ず長寿であるという。今この薬を持っているが、願わくば兄弟に与えてともに長齢に到り、いつまでも果てしないだろう」と。後に申王らが相継いで薨去し、ただ憲のみが健在であった。帝は親しく接することますます厚かった。誕生日のたびに必ずその邸宅に行幸して寿ぎ、往々として邸宅に泊まった。日常でも毎日賜わり物がない日はなかったが、尚食総監やあちこちより進献された酒・酪および珍しい食事などはすべて分け与えた。憲はかつて歳尽録を請い、史官を目付に賜り、数百紙に及んだ。のちに病となり、医者が付ききりとなり膳を、大勢の医者が騎乗してきて互いの顔を見合うほどであった。僧の崇一なるものが治療すると、やや治り、帝は喜ぶことはなはだしく、緋袍・銀魚を賜った。そのうちに重病となり、薨去した。年六十三。帝は声を失うほど慟哭し、左右の者も皆涙を流した。 帝は、憲が実際に天下に推戴され、世の行いは高かったのに、大号を称さなかったから、追謚して譲皇帝とし、尚書左丞相の裴耀卿・太常卿の韋縚を遣して持節奉冊した。その子の李璡は上表して、憲が平素より謙譲であったことを述べ、あえて大号にはあたらないとした。制(みことのり)して許されなかった。葬儀の時、天子の服一揃を出して、右監門大将軍の高力士に詔して、帝自ら手書した位牌を置き、妃の元氏に恭皇后の号を贈り、橋陵の旁らに葬られた。葬るにあたって、中使に勅して璡らを諭し、死出の具を与え、衆をしてこれを見させ、倹約を示した。担当役人が諸陵のようにするよう請い、千味の食を墳中に設けたが、監護使の裴耀卿が建言して「食料は水陸千余種もいるようであり、馬・牛・驢馬・小牛・鹿・鵞鳥・鴨・魚・雁など肉、および薬酒三十名は、盛夏の育てるものであり、多く殺すべきものではありません。礼の典拠を探してみましたが、依拠できるところはありません。陛下が譲皇帝の志を述べるごとに、つとめは質素倹約にあります。願わくば取り省いて折衷されますように」と。詔して裁可されたが、葬列はすでに出発しており、大雨で、慶王李潭らに詔して塗泥(内装工事)を実行させた。葬列の歩みは十里に及び、墓を号して恵陵といった。 憲はかつて帝に従って万歳楼で舞ったが、帝が複道の上より衛士がすでに食事して、その余りを溝中に投棄したのを見て、帝は怒り、高力士に詔してこれを杖殺させようとしたが、憲は従容として「複道の上より人を窺っていれば、士を恐れさせて不安になり、かつ大体を失います。どうして生命をその食べ残しより軽んじるのでしょうか?」といい、帝はよって中止し、高力士に「王は私の難を救ったというべきであろう。そうでなければ、誤まって士を殺すところであった」と言った。また涼州が新曲を献じ、帝は別室に御し、諸王を召してこれを観覧した。憲は、「曲は良いのですが、しかしながら宮殿より離れて属さず、商は乱れて暴政となり、君主の卑しいこと下にせまり、臣下は僭って上を犯します。音楽が弱くはじまって次第に音声が形となっています。詠歌をひもとき人事を見るに、臣はいつの日か遠くをさすらうの禍があることを恐れます」といい、帝は押し黙ってしまった。安史の乱が勃発すると、世上は憲が音楽を審かにしていったのを思い起こした。 李憲はもとの名を成器といい、昭成太后の諡を避けて、申王李成義とともに改めて今の名とした。憲の子は十九人、その聞えたる者は、李璡・李嗣荘・李琳・李瑀がいる。 李璡は容貌が優れて整っており、性格は心が清く無私品行で、弓を射るのをよくし、帝はこれを愛した。汝陽王に封じられ、太僕卿を歴任した。賀知章・褚庭誨・梁渉らと親しかった。薨去し、太子太師を贈位された。 李嗣荘は、幼くして令名があり、太子左諭徳となり、済陰王に封じられた。薨去し、幽州大都督を贈られた。 李琳は、秘書監・嗣寧王となり、天子が蜀に行幸するのに従った。薨去した。 李瑀は、早くより優れた人材との声望があり、偉丈夫であった。始め隴西郡公に封じられた。帝が蜀に行幸するのに従い、河池に到り漢中王に封じられ、山南西道防禦使となった。乾元年間(758-760)初頭、蕭国公主が回紇に降嫁すると、瑀に詔して特進・太常卿・持節冊となり回紇の威遠可汗に謁した。瑀はまた音楽に詳しく、かつて早朝に永興里を過ぎると笛の音が聞こえた。周囲に「これは太常寺の笛工か?」と聞き、「そうです」との返答があった。ある日面識があり、「何故寝ながら吹いたのか?」と聞き、笛工は驚いて謝った。また康崑崙が琵琶を演奏するのを聞いて、「琵の音が多く、琶の音が少ない、これではまだ五十四絲の大絃を弾くべきではないな」と言った。楽家は自分より下の逆鼓を琵といい、自分より上の順鼓を琶といった。粛宗が詔して群臣の馬を収公して戦さの助けとしたが、瑀と魏少游はともに所有したままで手放さなかった。帝は怒り、蓬州長史に左遷した。薨去し、太子太師を贈られ、謚を宣とした。孫に李景倹がいる。 李景倹は、字は寛中。進士に及第した。博覧強記で、よく古えの王・覇者の成敗の大略をいい、自負が高く士大夫に屈するところがなかった。王叔文らは更にこれを褒め、管仲・諸葛亮に比するとした。王叔文が失脚・賜死したが、景倹は母の喪に服していたため連座を免れた。韋夏卿が東都を守ると、幕下に招かれた。竇群が中丞に任じられると、引き上られて監察御史となり、竇群が左遷されると、景倹もまた江陵戸曹参軍となった。累進して忠州刺史に抜擢された。元和年間(806-820)末、入朝したが用られず、また澧州刺史となった。もとより元稹・李紳と親しく、二人は翰林にあっては、景倹の才を述べていた。延英殿にて帝の言葉を奉るに及んで、景倹は自ら感情を抑えて知見を述べた。穆宗はこれを憐れんで、追って詔して倉部員外郎としたが遣されなかった。翌月、諫議大夫を拝した。性格は横柄で、酒を飲んでは気をほしいままにし、語っては宰相を攻撃したから、蕭俛・段文昌は帝に訴え、建州刺史に左遷された。元稹は君を得て、これを助けとするためにまた諌議大夫に復任した。馮宿・楊嗣復・温造・李肇らとともに史官独孤朗所にあり、景倹は酔って、中書省にいたって宰相の王播・崔植・杜元穎を慢罵し、官吏は言をしりぞけてあつく謝罪して去らせたが、結局漳州刺史に左遷された。馮宿らもみな放逐されてしまった。漳州に到着する前に、元稹が輔政し、楚州刺史に改められた。議する者は、景倹が丞相を辱め、左遷されて未だ任地に至る前に任を変更するのはよくない、といった。元稹は恐れ、少府少監に改め、馮宿らもことごとく還した。景倹は不幸にして志を得ずに卒した。しかしその人となりは財を軽んじ、義に篤かったから、没して後、士は悲嘆にくれた。 恵荘太子李撝は、もとの名を成義といった。生まれた時、武后は母親が賎しい身分であったから、他の子と同列にせず、僧万回に示したところ、万回は詭って「これは西土の樹神であり、よろしく兄弟とすべきです」と言ったから、武后は喜んで養った。垂拱三年(685-688)、始めて恒王となり、衛・趙二王と同じく封ぜられた。にわかに衡陽王に改められた。睿宗が即位すると、申王に進められ、岐・薛と二王同じく封ぜられた。累進して右衛・金吾二大将軍となり、実封は千戸に至った。司徒に進み、益州大都督を兼任し、四州の刺史となった。開元八年(720)、刺史を停め、また司徒となった。薨去し、冊書して太子位および謚を贈られ、橋陵に陪葬された。 李撝は性格は寛容で、容儀は優れて重々しかった。後嗣がなく、詔して譲皇帝(李憲)の子の李珣を後嗣とし、懐寧王とし、移して同安に封ぜられた。薨去した。天宝年間(742-756)、また譲皇帝の子の李璹を後嗣とした。 恵文太子李範は、始めの名を隆範といった。玄宗が即位すると、薛王隆業とともに帝の諱を避けて二名(隆字)を撤去した。初め鄭王となり、改めて衛王に封ぜられた。にわかに巴陵王に降封されたが、岐王に進み、太常卿・并州大都督・左羽林大将軍となった。玄宗が太平公主を誅すると、功によって封を賜り、薛王業とともに並んで五千戸となった。為州刺史を歴て、太子太傅に遷った。開元十四年(726)に薨去し、冊書して太子位および謚を贈られ、橋陵に陪葬された。帝は慟哭して、毎日の食事を下げさせること数十日に至り、群臣がしいて請うたからようやく復した。 李範は好学で、書を巧みにし、儒士を愛し、貴賎分け隔てることなく礼を尽した。閻朝隠・劉廷琦・張諤・鄭繇らとともに善くし、常に飲酒して詩を賦し互いに楽しんだ。また書画を蒐集し、皆世間に珍しいものとした。初め、隋が亡ぶと、禁内の図書は湮放し、唐が興ると募り訪れ、ようやくにしてまた出てきて秘府に納めた。長安年間(701-705)初頭、張易之が奏して天下の名工や表装職人に、密かに肖像画を模写させたが、ほとんど分けずに秘かに家に隠した。誅殺されると、ことごとく薛稷が取り出して持ち去ったが、薛稷もまた敗死すると、範がこれを入手した。後についに火事によって焼失してしまった。駙馬都尉の裴虚己は讖緯をよくし,密かに範とともに讖緯を弄んだことに連座して、嶺南に流された。劉廷琦は雅州司戸に左遷され、張諤は山茌丞となった。しかしながら帝と範の間には少しの間隙などなかった。周囲に言って「兄弟の情は天が至ったもので、我においてはどうして違うというのだろうか!争っては強いて結び付けようとしても、我はついに讖緯の助けなどいらないのだ」と。時に王毛仲らが卑賎より身分を起こしてにわかに貴族となり、諸王は見れば必ず礼を加えたが、ひとり範のみは接してももとのままであった。子の李瑾が嗣いだ。 李瑾は落ちぶれて名誉や礼法に飾らず、酒色に沈んだ。太僕卿を歴て、河東王に封じられたが、にわかに薨去し、太子少師を贈られた。天宝年間(742-756)、また薛王李業の子、略陽公李珍を嗣岐王とした。 李珍は、容貌は立派な偉丈夫で、宗正員外卿となり、蔚州鎮将の朱融と親しかった。朱融かつて珍が上皇に似ていると言ったから、そのため陰謀となり、金吾将軍の邢済のところに行って、「関外の敵は間近となったが、京師は騒々しくなっている、どうするか?」と言ったが、邢済は「私は金吾であり、天子の押衙(護衛長)である。死生をもって従うから、どうして自分だけ逃れるというのだろうか?」と言うと、朱融は「嗣岐王にまみえても深謀遠慮などないのか」と言ったから、邢済は上聞し、粛宗は詔して珍を廃して庶人とし、死を賜った。朱融の郎党は皆誅殺され、邢済は抜擢されて桂管防禦使となった。 恵宣太子李業は、始め趙王となり、中山王に降封され、都水使を授けられた。彭城にうつり、陳州別駕を兼ねた。薛王に遷り、羽林大将軍・荊州大都督となった。好学であったから秘書監を授けられた。開元年間(713-741)初頭、太子少保に進められ、太保を拝し、歴州刺史に累進した。 初め、母が早くに亡くなり、従母(ままはは)の賢妃が養った。開元八年(720)、賢妃を外邸に迎え、これに仕えるにはなはだ謹厳であった。その妹の淮陽公主・涼国公主もまた早くに卒したが、妹らの遺児の甥と自身の子を均しく育てたから、帝はますます愛した。かつて病にかかり、帝は自ら鬼神を祀って除災した。病が癒えるとその邸宅に行幸し、酒を置き詩を賦してはじめて生きる喜びとした。帝がかつて病となると、業の妃の弟の内直郎の韋賓と殿中監の皇甫恂が吉凶の事を妄言したから、韋賓は連座して死罪となり、皇甫恂は錦州刺史に左遷された。妃は恐れて、降服して罪を待ったが、業はまたあえて入謁することもなかったから、帝は聞いて、すみやかにこれを召すと、業は殿下に伏して罪を請うた。帝は走っていってその手を取って「私が兄弟を疑うようなことがあれば、天地がともにこれを咎めるだろう!」といい、ついに兄弟間の友愛に復し、よって妃を諭して復位した。にわかに司徒に進んだ。開元二十二年(734)、業は病となり、帝はこれを憂いて、一昔の容髪が一変し、よって仮眠程度となり、快方を夢見て、目覚めると業の病が少しだけよくなっていた。邠王李守礼らは請うてこの事を史官に記録させた。薨去すると、帝は悲しみのあまり食事ができなかった。冊書して加贈および謚し、橋陵に陪葬された。 十一子があり、その聞こえたる者は李瑗・李瑒・李琄がいる。帝は後に追って李業を思い、瑗らを引見しこれを慰め、詔を下して共に実封千戸を賜った。瑗を楽安王、瑒を滎陽王・宗正卿、琄を嗣薛王、鴻臚卿とした。天宝年間(742-756)、琄の舅の韋堅が李林甫のために弾劾され、連座して夷陵別駕に左遷され、夜郎・南浦に移し置かれた。安禄山の乱がおこると、京師に帰還した。 曾孫の李知柔は、王を嗣ぎ、再び宗正卿となった。しばらくして京兆尹に抜擢された。はじめ、鄭国渠・白渠がふさがり、民は年を越せなかった。知柔は長安近郊を調査し、治めて旧道を回復し、灌漑できるようになることは昔のようであり、ついに旱魃の恐れはなくなった。民は宮中に詣でて石碑を建てて功績を記すことを請うたが、知柔が固辞したから固讓どうしようもなかった。加えて検校司徒・同中書門下平章事に累進した。また詔して太廟を修造し、判度支・充諸道塩鉄転運使となった。昭宗が莎城に出ると、ひとり知柔のみが従い、乗輿の器物・料理などにわかにすべて司り、大いに細やかにすべて備わった。性格は倹約で、位は貴顕に通じていたが、邸宅に居住することがなかった。しばらくもしないうちに出て清海軍節度使に拝せられ、鎮にあっては清廉で、貢献の時に入朝し、検校太傅となり、侍中を兼ねた。仕えることおよそ四紀(48年)、常に宗室の鏡となった。鎮にて卒した。 隋王李隆悌は、始め汝南王に封ぜられた。早く薨去し、睿宗は追王し、荊州大都督を贈ったが、爵位は伝わらなかった。 賛にいわく、中宗は失道し、身は母のために廃位され、妻に弑殺され、四子もみなその終わりをよくせず、後嗣もまた伝わらなかった。ほとんど天がその徳を穢して絶やしたようなものであったが、なぜなのか?彼はもとより自ら天を絶ったに他ならないのだ。睿宗は聖子があり、一人は天命を受けて天子となり、一人は帝号を追号され、三人は太子号を贈られた。天はこの報いを与え、福は無窮に流れた。盛んなるかな! 前巻 『新唐書』 次巻 巻八十 列伝第五 『新唐書』巻八十一 列伝第六 巻八十二 列伝第七
https://w.atwiki.jp/aniwotawiki/pages/30595.html
登録日:2014/12/02 Tue 17 45 13 更新日:2024/09/16 Mon 16 22 41NEW! 所要時間:約 10 分で読めます ▽タグ一覧 お家騒動 リストラ 三国志 中国史 二宮の変 呉 孫呉 孫家 孫権 孫皓「孫呉など滅びてしまえばいい!」 後継者争い 泥沼 老害 耄碌した瑛君 陸遜 騏驎も老いては駑馬に劣る 二宮の変(にきゅうのへん)とは三国志の時代、241年頃から呉で勃発した政治闘争のことである。 二宮事件とも呼ばれ、10年近くおよんだこの事件により呉は有能な人材を多く失い、その命脈を削ることとなった。 ちなみに正史には記載されているが、三国志演義では省かれている。 概要 早い話が呉の後継者争いと、それに伴う重臣たちの政治争いである。 長男にして皇太子だった孫登が病死したため、孫権はその次の兄弟孫和を新たな皇太子としたが、 よりにもよってその弟孫覇を同等に扱ってしまう。 そのため重臣たちが孫和派と孫覇派に分かれてしまい、孫権に対する諫言・讒言合戦が行われてしまうこととなった。 孫家の後継者争いなだけあって孫姓の人がたくさん出てくるため、慣れないうちはわけが分からなくなる。 登場人物 孫家 孫権(そんけん) ご存じ呉の初代皇帝にして全ての元凶。 晩年老害化が目立つとされる孫権だが、この事件は恐らくその所以にして彼の人生最大の汚点。 最後の最後に一番とんでもないことをやらかしてしまった。 やはり孫家DQNの血は伊達ではなかった… 孫登(そんとう) 孫権の長男。当初は皇太子とされていたが病により孫権より先に死んでしまった。 孫登は孫和と仲がよかったため、孫和を後継者とするように遺言を残していたが…。 孫和(そんか) 孫権の三男。孫登の死後、前述の遺言と次男の孫慮が既に亡くなっていたこともあり、新たな後継者として擁立される。 しかし、その後孫権からの寵愛が薄れていき、弟の孫覇が寵愛されるようになる。その裏にはある女の影が…。 悪名高い孫皓の父でもあるが、彼自身は学問が好きで、臣下の諍いを良い形で仲裁するなどまともな人物だった。 孫覇(そんは) 孫権の四男。孫権により魯王に封じられ、兄孫和と同等の扱いを受ける。そのため両者の間で後継者争いが激化していき…。 余談だが似た立場であった魏の曹丕と曹植は、あくまで重臣たちの勢力争いで本人たちはさほど嫌い合っていなかったとする説もあるが、こいつは積極的に後継ぎの座を狙っていた。 孫亮(そんりょう) 孫権の七男。詳しくは後述するが、結局2人の兄のどちらでもなく彼が跡を継ぐことになった…。 が、皇太子に指名された当時はなんと8歳!孫権が死んで皇帝に即位した時点でもわずか10歳! 孫権ェ…。 孫魯班(そんろはん) 孫権の娘。姉の方。三国志大戦では字の大虎として登場。大流星の儀式で覚えている人も多いのでは? 二宮の変では孫和と対立して孫覇に組する。妹さえも死においやる悪女っぷり。だがそれがいい。 孫魯育(そんろいく) 孫権の娘。妹の方。三国志大戦では字の小虎として登場。もうしょうこをいじめないで…… 夫の朱拠が孫和派に属していたため、二宮の変が幕を引いたあと姉に謀殺されることに…。 重臣's 孫和派 陸遜(夷陵の放火魔。当時の陸遜は丞相でもあり、言わずもがなの建国功労者) 吾粲(孫和の後見人。陸遜と並ぶ孫和派の先鋒) 朱拠(孫魯育の夫) 顧譚(丞相を務めた顧擁の孫) 張休(呉の内政の大重鎮、張昭の息子。孫和の妻の叔父でもある) 諸葛恪(諸葛瑾の子で諸葛亮の甥。才気があり過ぎて身を滅ぼすと父に予言された) その他多数 孫覇派 全琮(孫魯班の夫) 歩隲(驃騎将軍。孫魯班、孫魯育の母・歩夫人を同族に持つ) 呂岱(齢九十六まで生きた呉の長老) 呂拠(呉の高官・呂範の子) 楊竺 その他多数 孫登の死~孫和・孫覇の対立 孫権は当初、長男の孫登を皇太子として後継ぎに指名していた。 しかし孫登が病により早逝したため、孫権は孫和を新たな皇太子に立てる。 この時後継者の相次ぐ死から「王を立てるべき」と言う意見が広がっている。(*1) 当初孫権は拒絶するも、242年に孫覇を魯王に封じている。 さらに、孫和の生母である王夫人を皇后に立てようと、重臣たちが孫権に働きかけた。 が、それが気に食わない女が一人……露伴ちゃん、もとい孫魯班である。 実は魯班ちゃんの母、歩夫人はかつて皇后になれなかったという過去があり、他の女が皇后になることが許せなかったのである。(歩夫人本人が固辞していたんだけどね) そこで魯班ちゃんは王夫人を皇后にさせないために、孫権にあることないこと吹聴するようになる。 例えば、ある時孫権が病床に臥せってしまい、孫和が宗廟で快復祈願をすることになった。 その際にちょこっと席を外して妻の叔父である張休の下に立ち寄ったのだが、それを聞いた魯班ちゃんはそれを誇張して、 孫魯班「孫和は父上がご病気なのに、宗廟で祈らず叔父と謀議ばかりしております」 さらに 孫魯班「王夫人は父上の病気を喜んでおります」 と讒言した。 これを聞いた孫権は大激怒し、王夫人を皇后に立てることを取りやめ、孫和を疎んじるようになる。 その後も魯班ちゃんは讒言を繰り返し、孫権の寵愛は孫和から孫覇に移っていくようになる。 やがて孫覇は孫和とほぼ同等の扱いをされるようになり、家臣たちの間で太子廃立が行われるのでは?と囁かれるようになる。 重臣たちの勢力争い これに目をつけたのが呉政権の非主流派たちである。 元々呉は地方豪族の寄り合い所帯みたいなものであり、言わば連立政権のようなものであった。 陸遜など政権の主流派が孫和派に属していたわけだが、ここで孫覇が後継ぎとなれば非主流派の自分たちが政権の中枢へ行けると考えたわけである。 しかも陸遜は政権のトップである丞相という地位を与えられながらも、それまでの職務であった荊州統治を引き続き行うため荊州に駐屯している。 中枢で最も権力を持つ人物が、孫権のいる建業にいないことが常態化してしまっていた。 非主流派's「「「これは…チャンスやん?」」」 これに危機感を抱いた陸遜は度々孫権に対して長幼の序を大切にして孫和を擁護する文書を送り、さらに建業に出向いて直接孫権を説得しようとした。 それに対して孫覇派は孫権に讒言し、楊竺に至っては陸遜に関する20カ条もの疑惑事項を告発するという有様だった。 これを真に受けた孫権は陸遜に何度も問責の使者を送った上に、吾粲を処刑したり顧譚、張休らを左遷してしまった。 孫権「とりあえず左遷」 陸遜「そんな馬鹿な……」 あまりに執拗な追及を受け、失意の中陸遜は病を発して死去。 刑死させたわけではないが、実質的には孫権が死なせたようなものである。 こうして孫覇派が一度は主導権を握るものの、全琮、歩隲が相次いで死去してしまう。 これに乗じて孫和派が一転攻勢!汚名挽回! ……と思いきや、この機会を活かすことができず、結局状況はさらに混迷化し、泥沼の様相を呈してしまう。 ちなみに孫権は、この頃になると自分が元凶のくせに2人の息子の争いに嫌気が差していた。 喧嘩両成敗 結局孫権は孫和を廃立し、孫覇には自害を命じ、当時8歳だった七男孫亮を皇太子とした。 さらに孫覇派で積極的に工作に参加した者たちを片っ端から誅殺し、孫和派の方も孫和の廃立に反対した者たちがばんばん処刑された。 唯一の救いとなるエピソードは、孫権が後に陸遜に対する誤解を解いたことである。 陸遜死後、陸遜の子陸抗は連座されておらず官職についたが、孫権は陸抗に対しても楊竺の発した陸遜への疑惑を詰問させた。 だが、陸抗が整然と答えると孫権はようやく陸遜に対する誤解を解いた。 陸抗が任地に行くため孫権の下を離れるときは「自分は愚かにも讒言を信じ、君の父上の信義を裏切り、君にも悪いことをしてしまった。自分が父上に送った詰問の手紙を焼き捨ててくれないか」と泣きながら謝ったという。 その後陸抗が呉の大黒柱となり、死ぬまで斜陽の呉を支えたことを考えると、孫権にもまだ人を見る眼は残っていたのかもしれない。 その後 この政権争いは、幕引き後も呉に悪い意味で大きな影響を残している。 彼が左遷した臣下たちは呉の建国に大功のあった重要な人材やその子たちである。 それを内輪揉めで次々左遷したり処刑したりしたため、呉の屋台骨は一発でガタガタになってしまったのである。 孫権の死後、当時わずか10歳の孫亮が皇帝に即位した。 孫亮自身は聡明で知られていたものの、この年齢では政治は臣下任せにならざるをえない。 結果として側近の諸葛恪が実権を握ることとなった。 ……が、その諸葛恪が魏への遠征に大失敗。多大な損害を出して失脚した諸葛恪を、今度は元孫覇派だった孫峻がクーデターを起こし誅殺。さらに孫和を自害させた。 これでやっと落ち着いた…と思いきや、今度は孫登の子である孫英が孫峻を暗殺しようとして失敗。 孫峻の権力は従兄弟の孫綝へ引き継がれる。が、この頃には即位時は幼かった孫亮も大人になり、自分で政治をとり行おうとする。 意のままにならない孫亮が邪魔になった孫綝は孫亮を廃し、孫権の六男孫休を擁立するが、その孫休に孫綝が殺され……と、内紛は長い間続くことになった。 当時魏では、249年の高平陵の変の後司馬一族を中心とした政治体制になり、これに対する反乱が多発していたが、政治体制そのものは全く揺らいでいなかった。 蜀は呉とは仲がよく意気軒昂ではあったが、呉と比べても国力が小さすぎた(現に姜維の北伐は成果をほとんど挙げられていなかった)。また蜀の国内情勢も、姜維を抜きにしても支離滅裂のひどすぎる有様で、外地の姜維が一番真面目、というぐらいだった。 元々魏は呉の3倍近い国力を持っていただけに、この争いは呉が魏に勝つかすかな可能性を封じてしまったとさえ言われているのである。 また、三国志最悪の暴君として知られる孫皓は、父を大変敬愛していたようで帝位についたあと何度も父を祀っていたという。 孫皓が暴政に走ったのは、父孫和が一度は皇太子として立てられながらも理不尽に廃立され、無残な最期を遂げてしまったことが原因であるとも言われている。 三国志で後継者争いといえば、後継ぎに悩む曹操に賈クが例として挙げた袁紹、劉表が有名であるが、この二人は残された者たちが勝手に争い始めたに過ぎなかったと言われている。 だがこちらは存命中の孫権があっちにフラフラ、こっちにフラフラした結果であり、孫権がその気になれば避けられたトラブルであった点で、タチの悪さはこちらの方がはるかに上である。 しかし、演義では省略されているので、ある意味優遇と言えるのかもしれない。 呉の地味さに拍車がかかっているとか言ってはいけない。 陰謀論 しかし、この二宮の変、孫権はわざと放置していたという陰謀論がある。 呉は孫家以上にその土地で影響力のある一族を配下として抱えている面があった。 孫家は家格の低さ、正統性の乏しさ、大豪族の寄合連合政権の盟主でしかない等の理由から 国家運営には彼らとの協力が必要であったが彼らに主導権を奪われるようなことがあってはならなかった。 当時、江東の豪族、特に陸家の勢力は大きくなりすぎていた。 だから孫権はわざと10年間も後継者争いを放置して主流派と非主流派を争わせて喧嘩両成敗で力を削った、 というものである。 実際、顧家等が没落している。 まあもっとも、豪族を削ろうとした結果として国家自体が崩れたんだから、やはり孫権の謀略としても大失敗だったと言えよう。 だいたい、それをするならもうちょっと気力と体力のある若い時期にするべきだったのではないか。もしこの内紛中に孫権が病床に伏したり逝去したりすれば、もう本当に止めようがなくなる。 後継問題という、国の将来を左右する問題を、こんな謀略に使うというなら、それは極めて危険な策略である。 考えなしに放置した結果なら論外。考えたうえで引き起こした結果なら愚策。やはり孫権の過ちとしか言いようがない。 追記・修正は後継ぎをちゃんと指名して、扱いを別格にしてからお願いします。 △メニュー 項目変更 この項目が面白かったなら……\ポチッと/ -アニヲタWiki- ▷ コメント欄 [部分編集] なるほどね。よく分かりましたよ魯班おじさん -- 名無しさん (2014-12-02 18 08 41) 汚名挽回しちゃいかんだろww -- 名無しさん (2014-12-02 19 02 20) 孫権が何もかも悪い。若い頃は曹操や劉備と互角以上に渡り合ったのになぁ 晩年は劉禅以下 -- 名無しさん (2014-12-02 19 52 21) 裴松之も袁紹、劉表の件とは問題にならないほど酷いと評している。 -- 名無しさん (2014-12-02 21 23 53) 淫夢語録交える必要性ないだろ気色悪い -- 名無しさん (2014-12-02 22 14 16) こんなことでは孫皓もやさぐれてしまうわけだ -- 名無しさん (2014-12-02 22 16 17) この後継者争いに近いのってあとは上杉謙信の跡目争いぐらいか。 -- 名無しさん (2014-12-03 00 27 25) 蜀漢の滅亡とか作ってくれないかな -- 名無しさん (2014-12-03 11 12 50) あまりにgdgdすぎてめまいがしてきたw -- 名無しさん (2014-12-04 21 07 46) 陸遜はこの事件の影響で死亡し、朱然も結論が出される一年前の249年に病死したので孫権はこの事件を経て孤独になったと言える -- 名無しさん (2014-12-04 21 46 15) ↑4むしろ信親死後の長宗我部家のが近いかと。 -- 名無しさん (2014-12-04 21 47 29) こりゃ演義で省かれるわ・・・グダグダすぎてやばいもん。 -- 名無しさん (2014-12-04 22 58 13) 歩隲も全琮も陸遜もみんな江南の名家の看板を背負う人物だから、皇帝権を確立しなきゃいけなかったのに最後の仕上げである後継者指名でこういう行為をやってしまう孫権ってやっぱり -- 名無しさん (2014-12-07 14 20 04) ↑7 上杉は天下統一の致命的な出遅れにはなったものの何だかんだ収束はしたし、陸遜ポジの兼続がその後長生きしたからお家もそこまで酷く落ちぶれなかったし・・・ -- 名無しさん (2015-01-11 13 44 43) こうみると、きちんと長子に相続させられた曹操、劉備との対比が目立つなw -- 名無しさん (2015-01-23 14 08 29) ↑ 何気に司馬一族も跡目はちゃんとしてたよな。 -- 名無しさん (2015-03-15 14 48 56) ↑3天下統一どころか、越後以外の領地全喪失ーの、反乱おこされーので、本能寺というミラクルが無ければ滅亡秒読みまで衰えたんですが…。 -- 名無しさん (2015-03-15 17 22 54) この孫権だれ? 俺、こんな孫権知らないんだけど・・・ -- 名無しさん (2015-04-01 01 20 53) 呉での豪族間のつながりがあーっけなく崩れましたね。 これだから孫家DQNはいかんですなぁ。 第一基地外娘の意見を聞いて陸遜の意見を聞かないとは、誠にDQNだ。 -- 名無しさん (2015-04-01 11 02 16) 孫権はまあ老衰もあるし強大な国力を持つ魏に対して自国は人不足に常に悩まされて気が滅入ってたのもあるんだろうけどそれでも晩年の政治は目に余るものがあるよね -- 名無しさん (2016-01-28 08 20 47) 陸遜が政権の主流とは寡聞にして聞かぬな -- 名無しさん (2017-05-20 00 16 27) ↑4 ちゃんと現実を見ようww -- 名無しさん (2017-08-16 17 15 09) ニコニコでコーエー三国志の顔グラつかったこの騒動の創作動画あったな -- 名無しさん (2018-03-08 00 23 58) びっくりするぐらい世紀末的だった・・・ -- 名無しさん (2018-05-18 15 58 27) 孫魯班が諸悪の根源なのだが、歩皇后が好きすぎて娘を疑えなかったのだろうか。となると妹のほうがもうちょっと諌めていたら違ったのかな? -- 名無しさん (2018-10-11 18 06 38) 長男の孫登が早死にしなければ逆転は無理にしてももう少し持ちこたえられたのかな? -- 名無しさん (2019-05-11 09 35 00) 全琮歩隲は身内に甘すぎるところがある。そんな孫覇派に呂岱と呂拠がいることを悲しく思う -- 名無しさん (2019-06-21 21 31 31) 晩年の孫権は劉禅より酷かったのか・・・ -- 名無しさん (2019-06-21 22 01 37) いや、劉禅は降伏後に後継者で揉め事の種蒔いてるから蜀が後五年ぐらい続いてたらやばかった。後、歩隲呂岱呂拠辺りは漠然と連名されてるだけで実際何をしたかの記録に乏しくて正直本当に関わりあったか怪しい。 -- 名無しさん (2019-06-22 02 12 37) これも晩年に至って自分の死後豪族が再び力を取り戻して実権を握るようなことを恐れ、有力者を間引こうとしたんだろうけど、娘が想定以上に性悪だったのもあって収束に失敗したって感じ -- 名無しさん (2019-07-09 11 25 45) 全琮もそんな積極的に動いていたかというと妻に引っ張られていた感じが…… -- 名無しさん (2019-11-14 13 21 26) というか孫英は蚊帳の外か…普通順番通りに行けば嫡孫が継ぐよね? -- 名無しさん (2019-11-24 02 22 45) 孫和の母親は無力だったんかね?あるいはすでに死んでいたか -- 名無しさん (2020-08-23 17 09 37) 晩年の耄碌していた孫権の陸遜に対する疑念を晴らした陸抗はすごいな。 -- 名無しさん (2021-02-14 11 09 15) 何故このタイミングで魏は攻めなかったのやら。陸遜が死んだ時に仕掛ければ袁家のようにアッサリ滅ぼせただろうに。 -- 名無しさん (2021-02-14 13 04 05) 曹爽と司馬懿で権力争い真っ最中だったんで軍事的実績を欲しがった曹爽が出兵してボロ負けしたぞ -- 名無しさん (2021-02-14 13 19 00) ↑1 蜀の侵攻に失敗した挙句絶賛内紛中の呉にもボコされるとか曹爽ってこの時期の孫権よりも無能すぎるやんけ… -- 名無しさん (2021-02-14 21 05 38) 呂壱のように低い身分から取り立てた人物で豪族たちに対抗しようとしたが両者との間で板挟みになって非業の死を遂げた。 -- 名無しさん (2021-02-20 21 35 02) ↑ 孫晧も岑昏て寵臣がいたけど結局士気上げのためにとりあえず血祭りにされるっていうね -- 名無しさん (2021-02-20 21 53 04) 日本の戦国時代も甲斐みたいに国人衆の強い国もあった。信虎も力で国人衆を支配しようとしたが反発して晴信を当主に立てて信虎を追放した。 -- 名無しさん (2021-02-20 22 09 15) ↑6孫権死後に魏が大軍を率いて攻め込んだが諸葛恪らに撃退された。諸葛恪は周囲の反対を押し切って魏を攻めたが大敗を喫し失脚した。 -- 名無しさん (2021-02-21 00 58 38) ↑2 もあった、というかどこも基本そう -- 名無しさん (2021-02-21 06 32 08) 諸葛恪も司馬師のように敗戦の責任を引き受けていれば暗殺されることもなかっただろう。 -- 名無しさん (2021-02-21 11 39 25) 諸葛恪は天才肌な代わりに細やかな配慮に欠ける人物だったくさい。成果を上げてるうちは皆不承不承でも素直に従っただろうが、一発大失敗すれば即アウトなタイプ。叔父さんは北伐失敗の時自分も降格処分にしたりしてたのにね。 -- 名無しさん (2021-02-21 12 06 30) 諸葛恪は親父からは頭が良すぎて家滅ぼすかもや陸遜からその傲慢な性格をどうにかしろと言われるほど人間性に問題があった。タイプ的には鍾会や馬謖に近い人間。 -- 名無しさん (2021-02-27 21 41 19) 長子相続と言うと現代人の目から見ると非合理に思えるけど跡目争いを防ぎ国力を温存するには最も合理的な制度なんだよな。 -- 名無しさん (2021-02-27 21 56 03) ↑ ただし長子に何かあった場合に即アウトになりやすい。それが困るから側室を設けて子どもが沢山出来て結局はドンパチが起こる。 -- 名無しさん (2021-03-15 11 38 05) 正確に言うと生まれた順相続ね。均等相続だと家の力が分散されるし、能力で選ぶと選ばれなかった人間が不満を持つから。 -- 名無しさん (2021-03-15 12 14 41) ちなみに中には新しい王が即位したらそれ以外の兄弟や甥は皆殺しっていう素敵な制度のある王朝もあったらしい。まあ、具体的にどの王朝かは知らないんで都市伝説かも知れないけど -- 名無しさん (2021-03-15 12 19 50) ↑それを穏当にした形が足利氏の「後継以外出家させる」なのかもしれない(ただし↑3のメリットとデメリットが両方そのままになる)。清の「皇帝の死後に後継を公開する」はうまくやったかなと思うね -- 名無しさん (2021-07-03 16 02 20) 孫権に長幼の序を説く陸遜も悪い気がするんだよな。孫権は兄・孫策の子に家督を返してないし、さらに遡れば孫堅の兄・孫羌の一族がいる。陸遜の発言は孫権の存在否定に他ならない。 -- 名無しさん (2022-11-23 10 06 43) そもそも論でいうなら、諮問されたわけでもないのに勝手に君主(それも皇帝)の後継者選定に嘴を突っ込んでくる臣下サイドにもだいぶ問題がある。特にターニングポイントを作った陸遜は、もう少しやり方を選んでいればここまでコトがこじれなかった可能性も大いにある。 -- 名無しさん (2023-03-07 23 24 12) あの賢妻で有名な歩夫人の娘がこれってのが↑4 -- 名無しさん (2023-05-31 16 41 17) ↑5即位したら王様の兄弟皆殺しはあのオスマン・トルコだな -- 名無しさん (2023-05-31 16 42 02) 大体の出典が後世のものだし記事内でどっからとったのかの引用すらない…… -- 名無しさん (2023-05-31 17 22 27) 後に玄武門の変を起こした唐の太宗はこの事件を教訓にしたんじゃないかな?彼は玄武門の変を自分ちの問題として政争にせずに処理してるし -- 名無しさん (2023-06-03 20 21 00) この件だって別に孫権は継承問題をよそに広げようとしたわけではないし、むしろ臣下の干渉を勅で禁じてるんだけど、孫呉は豪族の力が強くて結局勝手に口をはさんでくるし政治抗争も始めちゃうからね・・・ -- 名無しさん (2023-06-03 21 10 54) 陸遜も孫権に対してズケズケと主張しすぎで君主の顔を立てる配慮はできなかったのか -- 名無しさん (2024-02-15 09 19 40) 孫覇は父の孫権から自害を命じられた時かなりショックを受けたんだろうな。だって今まで自分を可愛がってきた父からいきなり「死んでくれ」って言われたようなもんだし -- 名無しさん (2024-06-22 15 33 14) 多分だけど呉に賈クのような人物がいたらこの事件は起きなかったかもしれないな -- 名無しさん (2024-08-05 08 09 24) かつて魏と蜀に天下統一が望めないほどの大損害を与えた呉だけどこっちもこの事件のせいで天下統一の可能性を潰してしまってるな -- 名無しさん (2024-09-07 09 43 50) ここに一番いてほしかったのは諸葛瑾だった。ただ彼すらそっぽ向く呂壱事件で孫権の信望が失墜したのがそもそも痛すぎた。 -- 名無しさん (2024-09-16 16 22 41) 名前 コメント